هورنیوز – تغییر اقلیم در ایران، عذر بدتر از گناهی است که به داد مدیران می رسد. سیل شمال، سیل لرستان و ایلام و ده ها استان دیگر، رانش های متعدد و طغیان آب رودها و حالا نیز سیل کوت عبدالله و سیلاب فاضلابی در اهواز.

مسوولانی که مدام در حال غافلگیر شدن هستند و نمی دانند در هنگام بحران چه باید بکنند و از پیش بینی بحران نیز عاجزند. آنها حتی گوش خود را بر شنیدن این حقیقت جهانی و علمی بسته اند که “دلیل تغییر اقلیم، تخریب سرزمین و زیرپا گذاردن قوانین محیط زیست” است.

چند روزی است که اهواز، کارون، کوت عبدالله و حمیدیه و چند شهر دیگر خوزستان، غرق در آب است؛ آنهم نه آب باران و سیل و گِلاب؛ اهواز غرق در فاضلاب است؛ فاضلابی که منشا انواع آلودگی ها و بیماری هاست و خدا می داند چه مشکلات بهداشتی و محیط زیستی را برای مردم در سراسر خوزستان به ارمغان خواهد آورد؟

به طور قطع اگر این شرایط چند روز دیگر ادامه یابد، پی بسیاری از خانه ها سست شده و فروخواهد ریخت و اگر فرو نریزد نیز امن نبوده و قابل سکونت نخواهد بود. هر روز عکس هایی از زنان گریان اهوازی در سایت های خبری و صفحات و کانال های مجازی دست به دست می شود؛ زنانی که گوشه ای از خانه، تا کمر در آب فرو رفته و صورت خود را در روسری ها پوشانده اند و اشک می ریزند و مردانی که با حسرت در گوشه ای ایستاده اند و به زندگی و هستی غرق شده در فاضلاب خود نگاه می کنند.

سالمندان و بیماران در محاصره آب، حبس خانگی شده اند و گفته می شود حتی برخی کارمندان دولت و پرسنل شرکت ها، در اداره مانده اند و نتوانسته اند به خانه بروند. مدارس تعطیل شده و شرایط شبیه سال های جنگ شده است؛ اگر چه نه بمبی منفجر و نه تیری شلیک می شود! علت این فاجعه اما مشخص نیست؛ گفته اند فرسودگی سیستم فاضلاب شهری؛ اما اینکه چرا باید یک شهر با بارانی نسبتا تند، نه در سیل و سیلاب، که در فاضلاب غرق شود پرسشی است که باید مسوولان و کارشناسان بدان پاسخ دهند.

مسئولانی که اینروزها در حال پاسکاری موضوع و تبرئه خود و متهم کردن یکدیگر هستند تا بار مسئولیت را از دوش خود بردارند. علاوه بر وزارت نیرو که متولی اصلی فاضلاب است سازمان حفاظت محیط زیست نیز سکوت کرده و تاکنون هیچ توضیحی در اینباره ندارده است؛ اگر چه متولی فاضلاب “شرکت آب وفاضلاب” و در کل وزارت نیرو است؛ اما سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان ناظر جدی بر امور فاضلاب و مسائل مربوط به بهداشت محیط زیست شهروندان باید تاکنون و پیش و پس از بحران ورود می کرد تا موضوع به اینجا که کودکان و سالمندان و تمام محیط زندگی آنها در محاصره فاضلاب غیربهداشتی همراه با تبعات آن بر سلامت آنها باشد ختم نشود.

مسئولان خوزستان نیز در حالی از بارش های اخیر غافلگیر شده اند که همواره مشکل آب گرفتگی طی سال های متوالی در استان خوزستان و شهرهایی نظیر آن، مدام تکرار می شود و به پدیده ای عادی برای مردم تبدیل شده است. مسئولان نیز هر نوبت صرفا می گویند غافلگیر شده اند و تا به خود آمده و تصمیم های لازم را بگیرند زندگی مردم از دست رفته و کشور با بحرانی جدید مواجه شده است.

وضعیت “کوت عبدالله” اما به گونه ای دیگر است؛ این شهر نه سیستم فاضلاب دارد و نه مشکل از این حوزه است. گفته می شود مساله در این منطقه، میزان بارش های ناگهانی و بسیار شدید است که به تاکید مسئولان، در اثر پدیده “تغییر اقلیم” رخ داده است. دلایل تغییر اقلیم مسئولان خوزستان و نیز سراسر کشور درباره علت های “تغییر اقلیم” حرفی به میان نمی آورند؛ در حالی که این یک اصل اثبات شده علمی در سراسر جهان است که تغییر اقلیم در اثر تخریب محیط زیست و زیرپا گذاردن قوانین آن است و کشورها و مناطقی که محیط زیست آنها آسیب بیشتری خورده باشد، بیشتر از آثار این پدیده مخرب، برخوردار می شوند.

وامی پرابهام برای فاضلاب اهواز همراه با خبر سیل فاضلاب در اهواز، خبر دیگری نیز در وب سایت ها و شبکه های اجتماعی دست به دست می شود. اینکه « در سال ۱۳۹۴ ایران، وامی را برای شبکه فاضلاب شهر اهواز از بانک جهانی دریافت کرده است.»

بیست و نهم فروردین ۱۳۹۳ بود که رسانه ها خبر وام بانک جهانی برای “احداث شبکه فاضلاب اهواز” و شیراز را اعلام کردند و نوشتند که قرارداد این وام، با حضور دکتر محمد خزاعی معاون امور بین‌الملل وزیر امور اقتصادی و دارایی، قائم مقام وزیر نیرو، معاون وزیر نیرو و همچنین نمایندگان بانک جهانی امضا شد.

این وام ۲۷۹ میلیون دلاری به منظور توسعه شبکه فاضلاب شهری و بازسازی، بهبود و توسعه سیستم آبرسانی شهری شهرهای اهواز و شیراز پرداخت ‌شد و سهم اهواز از این وام ۱۴۹ میلیون دلار اعلام شد.

مسئولان وقت همچنین اعلام کردند که هزینه کل اجرای پروژه فاضلاب شهری برای دو شهر اهواز و شیراز، ۴۷۰ میلیون دلار است که ۲۷۹ میلیون دلار آن از منابع بانک جهانی و مابقی از منابع داخلی تامین اعتبار می‌شود.

دکتر خزاعی معاون وزیر اموراقتصادی و دارایی پس از امضای این قرارداد گفت:« هر چند به لحاظ فنی متخصصان و کارشناسان داخلی از دانش و تجربه کافی برای اجرای این گونه پروژه‌ها برخوردارند؛ اما نظارت‌ بانک جهانی به دلیل برخورداری از تیم مشاوره‌ای و فنی قوی، می تواند تاثیر مثبتی بر روند اجرایی این پروژه‌ها داشته باشد.»

او در پایان گفت:« در اوایل خردادماه سال جاری، این پروژه به هیات مدیره بانک جهانی ارائه می‌شود و پس از آن ظرف حداکثر دو ماه پروژه وارد مرحله اجرایی می‌شود.»

نتیجه مذاکرات اگر چه این مذاکرات می توانست منجر به نتایج قابل قبولی برای فاضلاب اهواز شود؛ اما تغییر دولت و بر هم خوردن روابط سیاسی با نظام جهانی در دولت های بعدی، باعث شد بخشی از این وام به ایران پرداخت و بخشی دیگر متوقف شود.

پس از اتمام دوران دولت محمود احمدی نژاد و از سرگیری دوباره روابط دیپلماتیک با جهان از سوی دولت یازدهم، رایزنی های دوباره برای گرفتن وام شبکه فاضلاب اهواز با بانک جهانی آغاز شد. با اینکه هیچ خبری در رسانه های رسمی کشور مبنی بر گرفتن این وام در دست نیست؛ اما گفته می شود بخشی از این وام به دولت ایران پرداخت شد. همچنین گفته شده وام مذکور، بیشترین میزان وامی است که ایران از بانک جهانی گرفته است که سهم اهواز در حدود ۱۴۹ میلیون دلار برای اصلاح شبکه فاضلاب بوده؛ اما تا امروز هیچ گزارشی از سوی دولت درباره اقدامات انجام شده ارائه نشده است.

به نظر می رسد اکنون باید نمایندگان مردم در مجلس به موضوع ورود کنند و با تشکیل “کمیته حقیقت یاب” و تحقیق و تفحص، درباره علت سیلاب اخیر، عاملان حادثه و مقصران تغییر اقلیم پاسخ این پرسش را دریابند که اولا وام ۱۴۹ میلیون دلاری بانک جهانی برای شبکه فاضلاب شهری اهواز چگونه و در کجا خرج شده است؟ دوم اینکه تیم مشاوره ای فنی و قوی ناظر بر اجرای “طرح فاضلاب اهواز” که دکتر خزاعی معاون وزیر اموراقتصادی و دارایی، هنگام امضای قرارداد بانک جهانی از آن سخن گفت، کجا بوده اند و تا چه اندازه در این بحران سهم دارند؟!