هورنیوز – کارگروه مقابله با گرد و غبار خوزستان در نشست سه شنبه خود در سالن جلسات استانداری، تشکیل یک کمیته کارشناسی ویژه بررسی علمی روش های جدید کاهش ریزگردها را به تصویب رساند.

معاون امور هماهنگی عمرانی استاندار خوزستان در این نشست گفت: طرح جامع عملیات اجرایی مقابله با گرد و غبار در استان اجرا می شود.

فرامند هاشمی زاده افزود: برای تعیین اولویت ها و طرح های اجرایی کمیته کارشناسی متشکل از اداره کل حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، سازمان آب و برق، مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی چمران، دانشگاه علوم پزشکی، مدیریت بحران استانداری و سازمان زمین شناسی تشکیل می شود که این کمیته طرح های علمی و روش های جدید مقابله با گرد و غبار را بررسی می کند.

وی اضافه کرد: این طرح ها بعد از بررسی و تایید علمی برای اجرای پایلوت پیشنهاد می شوند.

هاشمی زاده با اشاره به اعلام آمادگی شرکت جهادنصر برای حمایت مالی از اجرای پایلوت طرح های مقابله با گرد و غبار گفت: در ارائه و بررسی طرح های علمی در این زمینه هیچ محدودیتی وجود ندارد و همه طرح هایی که در این نشست ارائه شد و طرح های جدید دیگر را می توان در کارگروه بررسی و بعد از تصویب برای اجرای پایلوت ارائه کرد.

وی با بیان اینکه چندین سال است که خوزستانی ها با معضل گرد و غبار روبه رو هستند افزود: تاخیر در عملیات اجرایی مقابله با ریزگردها بیش از اندازه بوده و این در حالیست که این پدیده واقعا مردم را با مشکل مواجه کرده است، بنابراین وقت آن رسیده که از مرحله شعار دادن درباره گرد و غبار بگذریم و برای کاهش گرد و غبار اقدام کنیم.

معاون استاندار خوزستان از مدیران دستگاه های اجرایی خواست که رویکرد خود را نسبت به روش های جدید تغییر دهند و از طرح های علمی جدید حمایت کنند.

*نانوتکنولوژی برای ریزگردها

در این نشست چهار طرح تحقیقاتی برای معرفی روش های جدید مقابله با ریزگرد ارائه شد.

زهرا فخروئیان عضو هیات علمی دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه تهران در این نشست تحقیق خود را با عنوان تثبیت مراکز کانونی خاک های میادین بیابانی خوزستان با استفاده از نانو و میکرو سیالات جدید و فرمولاسیون های پایدار پایه آبی (مالچ سبز) ارائه کرد.

وی در این باره گفت: در این مطالعه روی ۱۴ نمونه از خاک کانون های گرد و غبار خوزستان (در هندیجان، امیدیه، دشت آزادگان، شوش و تالاب هورالعظیم) در محیط آزمایشگاه تحقیقاتی صورت گرفته است و این تحقیق بر روی نمونه خاک تالاب جازموریان و تالاب گاوخونی نیز تکرار شده که همه آنها موفقیت آمیز بوده است.

فخروئیان اظهار کرد: این تحقیق به دو روش نانوتکنولوژی و استفاده از سیالات معدنی و طبیعی اجرا شده است که هزینه آن برحسب روش و منطقه، برای هر هکتار بین ۶ میلیون ریال تا ۲۰ میلیون ریال برآورد شده است.

*معرفی یک مالچ جدید دیگر

امید کشمیری مدیر عامل شرکت صنعت سازه ساتراپ نیز اختراع خود شامل نوعی مالچ بیولوژیک موسوم به ‘مالچ پاشی MNF’ را در این جلسه و پیشنهاد کرد که این نوع مالچ جایگزین مالچ نفتی در برنامه های بیابان زدایی شود.

وی گفت: این نخستین مالچ طبیعی دنیا است که توسط این شرکت تهیه و ثبت شده و در دریاچه ارومیه و تپه های ورامین نیز به صورت پایلوت استفاده شده است.

کشمیری درباره مزایای این نوع مالچ، اظهار کرد: این مالچ در مقابل بادهای شدید، عوامل جوی و آب باران مقاوم است و علاوه بر اینکه خاک را حفاظت می کند، اثر منفی روی محیط زیست منطقه و جانداران آن نخواهد داشت.

*بازاریابی ویناس

مریم محمدی روزبهانی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اهواز نیز با ارائه طرح استفاده از ‘ویناس’ به عنوان مالچ در طرح های بیابان زدایی گفت: با توجه به مواد تشکیل دهنده ‘ویناس’، این محصول پساب به شمار نمی آید و به عنوان محصول فرعی کارخانجات الکل سازی (شرکت توسعه نیشکر) است که به دلیل خصوصیات و چسبندگی که دارد می تواند برای تثبیت خاک و جلوگیری از گرد و خاک مورد استفاده قرار گیرد.

در این نشست همچنین پیشنهاد یکی از فعالان بخش زراعت چوب، برای کاشت و نگهداری و بهره برداری از زمین های شور، بایر و کانون های ریزگرد با استفاده از نوعی گیاه سریع الرشد مطرح شد.

‘ویناس’ نوعی پساب نیشکر به شمار می آید که در کارخانه الکل سازی تولید می شود. بر اساس گزارشی که اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان در خرداد ۹۳ ارائه کرد، ویناس تولیدی کارخانه الکل سازی رازی عامل بوی نامطبوع در این شهر شناخته شد. از آن زمان راهکارهایی برای کاهش بو و استفاده از ویناس در دستورکار قرار گرفته است.

پیش از این راه های زیادی برای بیابان زایی پیشنهاد شده است اما همچنان روش های سنتی استفاده از مالچ نفتی و نهالکاری در منابع طبیعی خوزستان قابل قبول شناخته می شود. چند نوع مالچ بیولوژیک (زیستی) که در گذشته ارائه شده بود، نتوانسته مورد تایید مسئولان برای اجرا در سطح وسیع واقع شود.

پروفسور پرویز کردوانی، پدر علم کویرشناسی ایران نیز بارها پیشنهاد اجرای پایلوت ‘ریگ پاشی’ در کانون های گرد و غبار را مطرح کرده اما این پیشنهاد هیچگاه جامه عمل نپوشیده است.

خوزستان از سال ۸۰ درگیر پدیده گرد و غبار بوده است. هوای کلانشهر اهواز در ۹ ماهه امسال ۱۵۰ روز در شرایط ناسالم و ۱۱ روز در شرایط خطرناک بوده که عمده آلودگی آن غبار است.