هورنیوز – هیات نظارت بر مطبوعات در اطلاعیه ای درخواست کرده سایت های خبری از این هیات مجوز بگیرند. این مصداق یک گام به عقب است. وقتی سایت های خبری هم اکنون مشغول به کار رسانه ای و خبری هستند چرا و به چه دلیل باید مجبور به دریافت مجوز شوند؟

هیات نظارت بر مطبوعات، دلیل این موضوع را “درخواست‌های مکرر مدیران رسانه‌ها و در جهت حمایت از رسانه‌های دارای مجوز و گسترش فضای قانونی” اعلام کرده است. یعنی مدیران رسانه ها درخواست می کنند سایت های خبری درخواست مجوز کنند؟ برای گسترش فضای قانونی نیز می توان به جای دریافت مجوز که هم روندی سخت و طولانی و پرزحمت است به ثبت این سایت های خبری اکتفا کند. روندی به مانند ثبت شرکت ها.

یعنی مسوولان هر سایت خبری در نامه ای رسمی به ادارات ارشاد شهرستان خود، مشخصات رسانه و مسوولان و خبرنگاران خود را به اداره ارشاد اعلام کنند و بعد از آن هم، ادارات ارشاد از این رسانه ها در موقعیت های مختلف از این رسانه و خبرنگاران آنها دفاع و حمایت کند (به مانند دادگاه یا مراکز پلیس و …)

سوال اساسی اینجاست که آیا روند دریافت مجوز مطبوعات و نشریات، روندی موفق و قابل افتخار است که می خواهیم آن را به سایت های خبری هم گسترش دهیم؟

دریافت مجوز برای راه اندازی رسانه، نه تنها رویه افتخارآمیز و قابل دفاع نیست بلکه در دنیای امروز، نمادی از عقب افتادگی وضعیت رسانه ای یک کشور است. روندی که هم اکنون در کشورهای توسعه یافته ای وجود ندارد.

به جای اجبار سایت های خبری به دریافت مجوز، آنها را دعوت به ثبت مشخصات در ادارات ارشاد کنید راه برای ارتباط و تعامل و حمایت باز شود. همزمان برخورد با شبنامه ها و سایت های خبری مخفی نیز راحت شود.

در حال حاضر هزاران هزار سایت خبری در سراسر ایران در هر روستا و شهر کوچک و بزرگ مشغول به کار هستند و همه از تاثیرات مثبت اطلاع رسانی آنها بهره مند هستیم. اگر هر کدام از این سایت های خبری می خواستند قبل از آغاز کار، از هیات نظارت بر مطبوعات مجوز و پروانه فعالیت بگیرند معلوم نبود چه مدت زمان طول می کشید. هیات نظارت با توصیف “غیرقانونی” این سایت های خبری و قراردادن آنها در دسته “غیرقانونی” چه کمکی به تقویت اطلاع رسانی در کشور می کند؟ با این اقدام هیات نظارت، همه این سایت ها در موقعیت غیرقانونی توصیف شده اند. در حالی که اگر دغدغه شناسایی و به رسمیت شناختن شخصیت حقوقی این رسانه هاست به راحتی مسوولان این سایت های خبری می توانند با ثبت مشخصات رسانه خود در ادارات ارشاد، این هدف را محقق سازند.

پیش بینی می شود تلاش برای دریافت مجوز سایت های خبری از هیات نظارت، رویه شکست خورده و بی نتیجه باشد و تنها اسباب دردسر برای مسوولان و خبرنگاران سایت های خبری و ادارات ارشاد شود. آیا هیات نظارت همین رویه را برای کانال های خبری در تلگرام، گروه های خبری در واتس اپ، صفحات خبری در شبکه های اجتماعی از جمله اینستاگرام هم دنبال خواهد کرد؟

در بخشی از اطلاعیه هیات نظارت آمده است: هرگونه فعالیت رسانه‌ای خبری، در صورت عدم ثبت تقاضا و دریافت مجوز، مصداق اخبار رسانه‌های جعلی قلمداد می‌شود”. این جمله بیشتر شبیه جوک و طنز است تا بخشی از یک اطلاعیه رسمی یک نهاد ناظر بر رسانه ها. با نگاهی به همین بخش می توان سطح تفاوت در درک مفاهیم اطلاع رسانی و روزنامه نگاری را متوجه شد.

خبر جعلی در رسانه ربطی به داشتن مجوز یا نداشتن مجوز رسانه ناشر ندارد. خبر جعلی یعنی خبر نادرست و غیرواقعی که می تواند در رسانه با مجوز یا بی مجوز منتشر شود.

رضا غبیشاوی