معاون وزیر علوم ضمن تشریح تخلفات صورت گرفته در اعزام دانشجویان بورسیه در دولت گذشته، اعلام کرد در سال های ۸۸ تا ۹۲، ۳۰۰۲ نفر از دانشجویان بدون آزمون به بورس داخل و خارج اعزام شدند.

به گزارش «تابناک»، مجتبی صدیقی، معاون وزیر علوم و رییس سازمان امور دانشجویان که صبح امروز (یکشنبه) در جمع خبرنگاران حضور یافته بود، با اشاره به تخلفات گسترده صورت گرفته در دولت دهم در اعطای بورسیه به متقاضیان، آمار و ارقامی پیرامون این تخلف صورت گرفته منتشر کرد که هر یک به تنهایی برای آتش زدن متقاضیان واجد شرایطی که نتوانسته‌اند در مدارج بالاتر پذیرفته شوند، کافی به نظر می‌رسد!

وی در ابتدا با اشاره به این نکته که «دولت برای هر یک از دانشجویان بورسیه خارج بین ۶۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان هزینه می‌کند»، به صورت تلویحی به بار مالی تصمیمات غیرقانونی وزارت علوم دولت قبل اشاره کرد و گفت: در سال‌های گذشته [از مجموع ۳۰۰۲ دانشجویی که بورس دریافت کرده‌اند] یک هزار و ۸۸۴ نفر از بورس خارج به داخل تبدیل وضعیت شدند و در دانشگاه‌ها با گرفتن پذیرش مشغول به تحصیل هستند.

معاون وزیر علوم افزود: از میان این افراد معدل کارشناسی ۲۲۸ نفر کمتر از ۱۴ بوده که این رقم براساس آیین نامه ها می‌بایست بالای ۱۴ باشد. همچنین معدل ۳۰۵ نفر در دوره کارشناسی ارشد کمتر از ۱۶ بوده که این رقم نیز باید براساس آیین ‌نامه‌ها بالای ۱۶ باشد.

هرچه از شنیدن این آمار و ارقام شگفت زده‌شویم، وقتی دریابیم که «در پرونده ۲۳۵ نفر هیچ عددی به عنوان معدل درج نشده است»، تازه درخواهیم یافت که وقتی قرار بر جذب نور چشمی ها گذاشته شده، برای مسئولان جذب نه تنها معدل پایین اهمیت نداشته، که اصلا وجود یا عدم وجود معدل به چشمشان هم نخورده است که اگر غیر از این بود، دست کم جای خالی آن را با عددی پر می‌کردند؛ مگر آنکه این دسته اصولا مدرک فارغ التحصیلی نداشته باشند و به یکباره از کارشناسی یا حتی پایین تر وارد دورره دکترای تخصصی شده باشند!

رئیس سازمان امور دانشجویان در ادامه با بیان این که براساس آیین نامه شرط سنی پذیرش دانشجویان بورسیه ۳۳ سال است خاطرنشان کرد که از این تعداد ۳۲۵ نفر فاقد شرط سنی بوده اند و افزود: در پرونده ۱۸۳ نفر هیچ سند محضری برای خدمت پس از فارغ التحصیلی وجود ندارد.

صدیقی در ادامه افزود: در بین دانشگاه های داخل کشور در بحث تبدیل دانشجویان بورس خارج به داخل، دانشگاه علامه طباطبایی با پذیرش ۲۵۹ نفر رتبه اول را در میان دانشگاه های داخلی کسب کرده است.

رییس سازمان امور دانشجویان با اعلام این نکته که اعزام دانشجو به خارج از کشور براساس قانون سال ۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی آن که در سال ۱۳۶۸ توسط وزیر علوم تایید شده انجام می‌شده، افزود: اعزام مربیان دانشگاه ها به خارج از کشور نیز در این چارچوب قرار می گیرد که داشتن شرط سنی و همچنین دارا بودن ضوابط علمی و کسب امتیازاتی در جدول ارتقای شغلی از اولویت های اعزام به خارج است.

صدیقی توضیح داد: در دوره گذشته و با توجه به عدم برگزاری آزمون اعزام دانشجویان به خارج از کشور از سال ۱۳۸۵ دستورالعملی تنظیم می شود که براساس آن رتبه های ممتاز، دانشجویان المپیادی و مربیان واجد شرایط علمی از طریق فراخوان متقاضی به خارج اعزام می شدند. دستورالعمل فوق به تایید وزیر وقت علوم، تحقیقات و فناوری می رسد و یک پایگاه اینترنتی برای ثبت نام متقاضیان در نظر گرفته می شود.

معاون وزیر علوم اضافه کرد: دو سال بعد (۱۳۸۷) بندی به دستورالعمل تایید شده اضافه می‌شود که براساس آن افرادی که دارای خدمات و سوابق برجسته فرهنگی و اجتماعی بودند می توانستند متقاضی اعزام به خارج از کشور شوند؛ در سال های اخیر این بند بیشترین متقاضی را برای اعزام به خارج از کشور به خود اختصاص داده و کمتر دانشجویان المپیادی و ممتاز به خارج از کشور اعزام شدند.

وی با بیان این که داوطلبین اعزام به خارج از کشور علاوه بر داشتن شرایط عمومی، نیاز به معرف نیز داشتند، گفت: معاون فرهنگی وزیر علوم یک تشکل دانشجویی، مدیرکل بورس و اعزام سازمان امور دانشجویان و روسای دانشگاه ها و مراکز پژوهشی چهار فردی بودند که متقاضیان خارج از کشور باید توسط یکی از آنها معرفی می شدند.

صدیقی توضیح داد که در سال ۱۳۸۵ فقط روسای دانشگاه ها می‌توانستند معرف دانشجویان متقاضی بورس خارج از کشور شوند اما در سال های بعد معرفین سه گانه دیگر نیز بر آنها اضافه شدند.

معاون وزیر علوم تاکید کرد: بر این اساس اگر داوطلب مستعدی در کشور وجود داشت که از نظر علمی و اخلاقی برتر بود ولی مورد شناسایی یکی از این مراجع چهارگانه قرار نمی‌گرفت برای اعزام پذیرش نمی‌شد.

صدیقی گفت: تا سال ۱۳۹۲، ۷۲۹ نفر از مسیر فراخوان ها به بورس خارج از کشور اعزام شدند که تعدادی از این افراد شرایط اعلام شده در فراخوان ها را نداشتند.

وی با بیان این که داشتن معدل ۱۴ در دوره کارشناسی و ۱۶ در کارشناسی ارشد از جمله شروط دانشجویان اعزام به خارج از کشور بود اظهارداشت: از مجموع ۷۲۹ نفر دانشجوی اعزام شده معدل کارشناسی ۷۳ نفر کمتر از ۱۴ و معدل کارشناسی ارشد ۷۰ نفر دیگر کمتر از ۱۶ بود.

وی توضیح داد که از سال ۱۳۸۹ و با توجه به مشکلات ارزی کشور بحث تبدیل قبولی های خارج از کشور به داخل مطرح می‌شود که در سال اول این موضوع یک بحث بود اما در سال های بعد به یک روند تبدیل شد.

وی با یادآوری تعداد ۱۸۸۴ نفر تبدیل شدگان بورس خارج به داخل اظهارداشت: تمامی این افراد باید مسیر گزینش را برای پذیرش در دانشگاه ها طی می کردند اما نیمی از آنها هنوز نظر گزینش یا هیات مرکزی جذب وزارت علوم را ندارند.

صدیقی درباره هزینه ای که وزارت علوم می بایست برای هر یک از این دانشجویان (دانشجویان تبدیل بورس خارج به داخل) به دانشگاه ها پرداخت کند گفت: این رقم برای دانشجویان رشته های علوم انسانی ۳۰ میلیون تومان و برای دانشجویان غیر از علوم انسانی ۴۰ میلیون تومان است و این رقم تا پایان سال ۹۲ برای آنها پرداخت شده است.

وی افزود: نام برخی از آقازاده ها و منسوبین نیز در میان اسامی این تعداد از دانشجویان وجود دارد، در حالی که قرار بود به دلسوخته های انقلاب توجه شود اما در این چارچوب دیگرانی که مشخص نیست چه شرایطی را داشتند نیز از این امتیازات استفاده کردند.

صدیقی درباره اعزام مربیان به خارج از کشور (درسال های ۸۸ تا ۹۲) نیز گفت: از نظر ما شرایط کیفی برای اعزام مربیان پیش بینی نشده بود به نحوی که برخی از مربیان با یک سال سابقه کار رسمی یا پیمانی و حتی طرح سربازی می توانستند توسط دانشگاه ها برای اعزام به خارج از کشور معرفی شوند.

معاون وزیر علوم تعداد مربیانی که طی پنج سال گذشته به خارج از کشور اعزام شده اند را ۹۳۳ نفر عنوان کرد و افزود: در موضوع ادامه تحصیل کارمندان پیمانی، این امر باید به تایید هیات امنای دانشگاه ها برسد و طرح سربازی نیز روند صحیحی نبوده است.

وی درباره آیین نامه ایثارگری دانشگاه ها و وزارت علوم برای بورس داخل و خارج اظهار داشت: شرط معدل این افراد در دوره کارشناسی ۱۳ و در دوره کارشناسی ۱۵ و شرط سنی نیز ۴۵ سال است؛ از طریق این آیین نامه ۱۸۵ نفر برای دوره دکتری به دانشگاه ها معرفی شده اند که تعداد معدودی از آنها ضوابط و شرایط لازم را نداشته اند.

صدیقی در مجموع تعداد افرادی که بدون آزمون وارد دوره دکتری شده اند را ۳ هزار و ۲ نفر اعلام کرد و گفت: ۹۳۳ نفر مربی، یک هزار و ۸۸۴ نفر تبدیل بورسیه خارج به داخل و ۱۸۵ نفر ایثارگر بوده‌اند.

رییس سازمان امور دانشجویان تاکید کرد: هیچ گاه نگفته ایم که تمامی این افراد مشکل داشته‌اند اما این افراد بدون آزمون مشغول به تحصیل هستند.

معاون وزیر علوم خاطرنشان کرد که از آبان ماه تا پایان سال گذشته وزارت علوم، به تمامی تعهداتی که توسط نظام ایجاد شده است، پایبند بوده و پرونده های در دست اقدام را انجام داده است.

بورس خارج ادامه خواهد یافت

معاون وزیر علوم همچنین گفت که سیاست این سازمان در جذب بورس های داخل و خارج جدید با استفاده از بازنگری قانون سال ۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی و تصویب آیین نامه اجرایی سال ۱۳۶۸ وزیر علوم انجام خواهد شد.

وی تصریح کرد: در سال جاری ۱۱۰ نفر ظرفیت بورس اعزام به خارج در نظر گرفته ایم که دو برابر ظرفیت آنها توسط سازمان سنجش آموزش کشور به ما معرفی شده اند.

صدیقی همچنین تصریح کرد که دانشجویان ایرانی پذیرفته شده در بورس خارج از کشور می توانند در اکثر کشورها تحصیل خود را ادامه دهند و مشکلی از این نظر وجود ندارد.

رییس سازمان امور دانشجویان گفت: معتقدیم حال که قصد سرمایه گذاری داریم، بهترین دانشجویان را باید به بهترین دانشگاه ها اعزام کنیم.

معاون وزیر علوم با یادآوری فراخوان جذب بورس داخل در اردیبهشت ماه اظهار داشت: حداقل معدل دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد به ترتیب ۱۵ و ۱۷ برای جذب دانشجویان است؛ البته معدل تراز شده در این زمینه محاسبه خواهد شد و نحوه تراز بندی آن نیز با سازمان سنجش آموزش کشور است.

وی خاطرنشان کرد که دانشجویان پذیرفته شده باید جز ۲۰ درصد اول فارغ التحصیلان ارشد دانشگاه های خود برای جذب در بورس داخل باشند.

بورس داخل تنها مختص دانشگاه های شهرستان ها و دانشگاه های کوچک

صدیقی در پاسخ به این سوال که چرا تنها ۲۰۰ نفر برای بورس داخل جذب می شوند و این تعداد کم است، اظهار داشت: بورس داخل برای دانشگاه های بزرگ نخواهد بود و تنها دانشگاه های شهرستان ها و دانشگاه های کوچک این افراد را پذیرش می کنند.

رییس سازمان امور دانشجویان درباره تغییر آیین نامه بورس مربیان نیز گفت: برای این دسته از افراد کسب ۶۰ درصد امتیاز برای ارتقا الزامی شده و با داشتن سابقه کار و شرط سنی دانشگاه ها می توانند مربیان خود را معرفی کنند؛ این آیین نامه در شورای مرکزی بورس تصویب شده و منتظر تایید نهایی وزیر علوم هستیم.

وی درباره فرصت های مطالعاتی نیز گفت: سیاست ما توسعه درست و هدفمند این دوره هاست تا دانشجویان دوره دکتری بتوانند طی شش تا ۹ ماه بخشی از پژوهش خود را در خارج از کشور دنبال کنند.

صدیقی تصریح کرد: سال گذشته در حدود ۴۰۰ نفر به منظور استفاده از فرصت های مطالعاتی به خارج از کشور اعزام شدند که این آمار برای سال جاری دو برابر و در حدود ۸۰۰ نفر خواهد بود.

خبر بد: احتمال کم ممانعت از تحصیل دانشجویان بورسیه متخلف

صدیقی در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا درباره نحوه برخورد با مدیران و دانشجویان متخلف که تخلف آنها توسط سازمان بازرسی و دیوان محاسبات اثبات شود، تصریح کرد: برخورد با مدیران متخلف وظیفه نهادهای نظارتی است و وزارت علوم و سازمان امور دانشجویان در این رابطه وظیفه ای ندارد.

وی افزود: نمایندگان عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در این رابطه گفت: اعضای این کمیسیون تاکید داشتند با موارد تخلف از آیین نامه ها و ضوابط پذیرش بورس برخورد شود.

معاون وزیر ادامه داد: نهادهای نظارتی مانند سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات از مدت ها قبل مشغول بررسی این موضوع هستند و نمایندگان آنها نیز پرونده ها را بررسی کرده اند؛ منتهی ما منتظر تفسیر حقوقی هستیم تا براساس آن اگر الزام قانونی وجود داشت، عمل کنیم.

وی در پایان گفت: بعید می دانم نهادهای نظارتی حکم به ممانعت از تحصیل دانشجویان بدهند ولی ممکن است دیوان محاسبات درباره هزینه های این دانشجویان بحث هایی داشته باشد.