در آستانه ۱۶ مرداد، سالروز تاسیس جهاد دانشگاهی در کشور، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)،منطقه خوزستان، بر تاریخچه فعالیت این نهاد انقلابی در استان خوزستان مروری داشته است.

رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) در خردادماه سال ۵۹ فرمان تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی را صادر کرد و این ستاد نیز در ۱۶ مردادماه همان سال نهاد انقلابی جهاد دانشگاهی را با هدف انقلاب فرهنگی تاسیس کرد.

در سال‌های ابتدایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ستاد انقلاب فرهنگی به شورای عالی انقلاب فرهنگی تبدیل شد و در پی آن، اساسنامه جهاد دانشگاهی نیز در سال ۶۵ مورد تجدید نظر قرار گرفت و با حذف وظیفه مشارکت در مدیریت دانشگاه‌ها و تاکید بر انجام فعالیت‌های فرهنگی و تحقیقاتی به منظور اسلامی شدن دانشگاه‌ها به تصویب رسید.

در سال ۶۹ نیز مصوبه‌ای از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید که بر اساس آن، جهاد دانشگاهی به عنوان پلی میان دانشگاه و بخش صنعتی و خدماتی کشور معرفی شد. بر اساس این مصوبه دو وظیفه عمده انجام تحقیقات علمی و فعالیت‌های فرهنگی نیز بر عهده جهاد دانشگاهی است.

بر اساس تعریف شورای عالی انقلاب فرهنگی، جهاد دانشگاهی نهادی است عمومی و غیردولتی، زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دارای شخصیت مستقل و از لحاظ اداری، استخدامی و مالی تابع مقرراتی است که در چارچوب اختیارات قانونی به تصویب هیات امنای جهاد دانشگاهی می‌رسد.

همچنین مواردی مانند گسترش تحقیقات و شکوفایی روحیه تتبع و استعدادها در سطح جامعه برای نیل به خوداتکایی، توسعه امور فرهنگی در سطح جامعه از طریق همکاری با حوزه، دانشگاه و سایر مراجع و نهادهای فرهنگی به خصوص برای نسل جوان و گسترش طرح‌های کاربردی و نیمه صنعتی از طریق پیوند با مراکز علمی و تحقیقاتی به منظور به کارگیری نتایج پژوهش به عنوان وظایف این نهاد انقلابی تعریف شده است.

تبلیغ و ترویج فرهنگ و هنر اسلامی و برنامه‌ریزی فرهنگی و تربیتی و ایجاد آمادگی فکری و مکتبی در قشر جوان، به خصوص دانش آموزان دبیرستانی و دانشجویان به منظور مقابله با غرب‌زدگی و انحرافات در چارچوب سیاست‌های فرهنگی کشور، ایجاد تشکیلات مناسب به منظور تألیف، ترجمه و انتشار کتب، نشریات نتایج تحقیقات و مقالات علمی، فرهنگی و تولید مواد کمک آموزشی و انجام تحقیقات توسعه‌ای و کاربردی نیز ازجمله وظایف کلی مجموعه جهاد دانشگاهی است.

همچنین بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، پی‌گیری طرح‌های تحقیقاتی جهاد تا پایان مرحله نیمه صنعتی و صنعتی، ارائه خدمات علمی و فنی در زمینه‌های مختلف مورد نیاز جامعه، حمایت، تشویق و جذب دانشجویان و پژوهشگران جوان و مستعد و برنامه‌ریزی و ایجاد شرایط و امکانات لازم به منظور فراهم آوردن زمینه فعالیت‌های علمی و پژوهشی آنان بر مبنای شناخت مشکلات واقعی و نیازهای تخصصی جامعه، اجرای دوره‌های رسمی آموزش‌های علمی کاربردی مطابق ضوابط و مقررات آموزش عالی کشور، ایجاد تشکیلات آموزشی و تحقیقاتی بر اساس قوانین و مقررات آموزش عالی و مشارکت در ایجاد زمینه‌های مناسب برای اشتغال بیشتر فارغ التحصیلان دانشگاهی نیز از دیگر وظایف این مجموعه است.

در حال حاضر هیات امنای جهاد دانشگاهی، عالی‌ترین مرجع سیاست‌گذاری در این مجموعه است. مجموعه جهاد دانشگاهی دارای ۴۳ واحد در استان‌های مختلف کشور است که ۱۳ واحد آن در شهر تهران و ۳۰ واحد در مراکز استان‌ها استقرار دارند. همچنین تعداد ۳ پژوهشگاه و ۲۴ پژوهشکده، ۲۷ سازمان، مرکز، مؤسسه و شرکت به ثبت رسیده، یک مجتمع تحقیقاتی و دو پارک علم و فناوری نیز تحت پوشش این نهاد فعالیت دارند.

مجموعه جهاد دانشگاهی در استان خوزستان در همان سال‌های ابتدایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و همزمان با تشکیل این نهاد انقلابی در کشور، فعالیت خود را در استان و با عنوان جهاد دانشگاهی استان‌های خوزستان و لرستان آغاز کرد و در طول سال‌ها فعالیت توانسته موجب تحولات فرهنگی و علمی بسیاری در استان شود.

جهاد دانشگاهی در استان خوزستان در سال‌های ابتدایی فعالیت به صورت شورایی اداره می‌شد و افرادی مانند “عبدالرحیم چینی‌پرداز” و “علی شکرالله زاده” به عنوان دبیر در این شورا حضور داشتند. اواسط دهه ۶۰ و در حالی که تنها چند سال از عمر این مجموعه جوان در استان می‌گذشت، “علی شکرالله زاده” که دبیر شورای جهاد در استان بود، ریاست این مجموعه انقلابی را بر عهده گرفت و دوره مدیریت وی تا سال ۷۴ ادامه پیدا کرد. پس از وی، “محمدرضا پورعابد” به سمت ریاست جهاد دانشگاهی در استان خوزستان منصوب شد و دوره ریاست وی تا سال ۸۵ ادامه یافت. “قدرت الله شاکری‌نژاد” رئیس بعدی جهاد در خوزستان بود که از دی ماه سال ۸۵ مسئولیت را بر عهده گرفت و خرداد سال ۹۰ نیز مسئولیت خطیر ریاست جهاد دانشگاهی را به “مجتبی مقبل الحسین” واگذار کرد. دوره ریاست مقبل الحسین نیز آذرماه گذشته به پایان رسید و با حکم حمیدرضا طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی، شاکری نژاد بار دیگر در راس جهاد دانشگاهی خوزستان قرار گرفت و سرپرست این مجموعه شد.

جهاد دانشگاهی در استان خوزستان دارای معاونت‌های فرهنگی، آموزشی، پشتیبانی و پژوهشی است و در ذیل این معاونت‌ها، مجموعه‌های فعال و جوانی در حال فعالیت هستند.

با توجه به اینکه مجموعه جهاد دانشگاهی از ابتدا با هدف انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌ها ایجاد شد، معاونت فرهنگی این مجموعه هنوز هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و واحدهای تحت نظارت این معاونت از نیروهای جوان و فعال تشکیل شده است. خبرگزاری بین المللی قرآنی ایران (ایکنا)، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مرکز افکارسنجی دانشجویان (ایسپا)، سازمان فعالیت‌های قرآنی و سازمان فرهنگی دانشجویی امام (ره) و انقلاب اسلامی، مرکز گردشگری علمی فرهنگی دانشجویان ایران، اداره فعالیت‌های اجرایی و سازمان دانشجویان ایران (شعبه خوزستان) از جمله واحدهایی هستند که در طول سال‌های اخیر در ذیل معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی خوزستان فعالیت داشته‌اند.

معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی خوزستان نیز در سال‌های اخیر از مجموعه‌های فعال این نهاد بوده است؛ موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان و دانشگاه علمی و کاربردی با دارا بودن تعداد زیادی دانشجو در رشته‌ها و مقاطع مختلف از مهمترین فعالیت‌های جهاد در حوزه آموزش عالی است. مرکز آموزش‌های تخصصی کوتاه مدت جهاد دانشگاهی خوزستان نیز با برگزاری کلاس‌های آموزشی مختلف و ارائه گواهی معتبر، توانسته در سال‌های گذشته نقش مهمی در ارتقاء سطح علمی کارکنان سازمان‌ها و ادارات دولتی استان خوزستان ایفا کند.

معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی خوزستان نیز فعالیت‌های پژوهشی گسترده‌ای را به انجام رسانده و با دارا بودن گروه‌های تحقیقاتی ازجمله گروه پژوهشی اصلاح خاک و توسعه پایدار، گروه پژوهشی روانشناسی، گروه پژوهشی آموزش سلامت، مرکز خدمات تخصصی پزشکی، شعبه اشتغال و کارآفرینی و مرکز خدمات تخصصی و پژوهشی ژئوماتیک، خدمات پژوهشی ارزشمندی را ارائه کرده است. مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی خوزستان نیز از جمله مراکزی است که در سال‌های اخیر رشد کرده و با خدماتی که ارائه می‌دهد، می‌تواند موجب توسعه توریسم درمانی در منطقه جنوب غرب کشور شود.

پژوهشکده تکنولوژی تولید جهاد دانشگاهی شامل گروه پژوهشی مهندسی شیمی، گروه پژوهشی مهندسی برق، گروه پژوهشی مهندسی مکانیک، مرکز خدمات تخصصی برق و کامپیوتر، مرکز خدمات مهندسی و بازرسی و مرکز خدمات تخصصی شیمی است. شرکت مهندسی بهنیان جنوب نیز از شرکت‌های فعال تحت مدیریت جهاد دانشگاهی خوزستان است.

مجموعه جهاد دانشگاهی در استان خوزستان، مانند دیگر واحدهای این نهاد انقلابی در کشور در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی با روحیه‌ای جهادی به فعالیت در عرصه‌های علمی و فرهنگی پرداخته‌اند و در مقاطع حساس، با همین روحیه به کار خود ادامه داده‌اند و منشاء تحولات مثبت بسیاری در استان بوده‌اند.

حال در آستانه ۱۶ مرداد سالروز آغاز فعالیت جهاد دانشگاهی و در سالی که از سوی مقام معظم رهبری بر موضوع “مدیریت جهادی” تاکید شده، امیدواریم شاهد رشد روزافزون فعالیت‌های جهادی در مجموعه جهاد دانشگاهی باشیم.