تخت روانچی:به هیچ وجه در تحقیق و توسعه هستهای کوتاه نمی‌آییم
مجید تخت‌روانچی معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه و عضو تیم مذاکره‌کننده هستهای کشورمان سه‌شنبه شب در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به تشریح مذاکرات اخیر ایران و گروه ۱+۵ در وین پرداخت.
وی در خصوص اینکه آیا مذاکره دو جانبه ایران با آمریکا در دستور کار قرار دارد، گفت: مذاکرات با دولت آمریکا در چارچوب بحث‌های هستهای است و به صراحت این موضوع را اعلام کردیم و آقای ظریف نیز در نشست امنیتی مونیخ در مذاکره با همتای آمریکایی خود به صراحت اعلام کرد که دستو‌ر‌العملی غیر از موضوع هستهای ندارد.
معاون وزیر خارجه کشورمان با بیان اینکه مسائل دوجانبه ما و آمریکا پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، افزود: الان نه ما مجاز هستیم و نه در پی آن هستیم که مسائل دو جانبه را با آمریکا حل کنیم.
وی اضافه کرد: اگر آمریکایی‌ها صادق باشند و نشان دهند که می‌خواهند مسئله هستهای را بدون زیاده‌خواهی و اتلاف وقت حل کنند زمینه فراهم می‌شود که ببینیم در این زمینه چه تصمیمی بگیریم ولی الان تمرکز بر بحث هستهای است.
روانچی در پاسخ به این پرسش که چه موضوعاتی در نشست اخیر در وین بین ایران و ۱+۵ مورد بحث قرار گرفت، خاطر نشان کرد: مبنای کار ما توافقنامه ژنو است و در گام نهایی یکسری موضوعاتی است که مبنای کار ما در مذاکرات است و دور اول آن در وین آغاز شد از جمله انجام غنی‌سازی، مشخص شدن محدوده و ظرفیت آن، آب سنگین اراک، لغو تحریم‌های ناشی از قطعنامه‌های شورای امنیت و تحریم‌های دو جانبه و چند جانبه، عادی شدن پرونده هستهای ایران و … را از جمله این موارد برشمرد و افزود: ما در وین تأکید کردیم که به هیچ وجه نمی‌پذیریم چیزی به این موارد اضافه یا از آن کم شود.
عضو تیم مذاکره‌کننده هستهای به صراحت اعلام کرد که متن توافقنامه ژنو غیرقابل مذاکره است.
وی در پاسخ به این پرسش که آمریکایی‌ها از جمله وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا اعلام کرده‌اند که قصد دارند بحث موشک‌های بالستیک ایران را در دستور کار مذاکرات قرار دهند؟ که وی پاسخ داد: این موضوع قطعا پذیرفته نیست و ما به صراحت و روشنی و بدون اینکه شک و شبهه‌ای برای کسی باقی بماند اعلام کرده‌ایم که مسائل دفاعی ما هیچ ارتباطی با مذاکرات وین ندارد. آنچه که به توان‌های دفاعی و علمی ما ارتباط پیدا میکند به هیچ وجه نمی‌تواند در مذاکرات هستهای مورد بحث قرار گیرد و طرف ما نیز این مسئله را درک کرده که نمی‌تواند در مذاکرات این مسائل را وارد بحث کند.
وی در پاسخ به سؤال دیگر در خصوص قطعنامه‌های شورای امنیت علیه کشورمان با بیان اینکه موضوع قطعنامه‌ها در متن توافق ژنو آورده شده، اظهار داشت: بر اساس این توافق باید به این قطعنامه‌ها بپردازیم. ما بر تعهداتمان در توافقنامه ژنو پایبند هستیم و هر زمانی برسد که نظر خود را درباره اینکه چطور به قطعنامه‌ها پرداخته شود اعلام کنیم نظرمان را بیان می‌کنیم.
روانچی با بیان اینکه ما این قطعنامه‌ها را قبول نداریم و آن را ظالمانه می‌دانیم، تصریح کرد: تحریم‌های اعمال شده اعم از تحریم‌های شورای امنیت، تحریم‌های بین‌المللی، یک جانبه و چند جانبه از دید دولت و مردم ایران مردود است. ما در مذاکرات خصوصی نیز این مسئله را عنوان کردیم و آقای ظریف در نشست با وزرای خارجه ۱+۵ در حاشیه شصت و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک به صراحت اعلام کرد که این قطعنامه‌ها از دید ما مردود است و قابل قبول نمی‌باشد.
معاون وزیر خارجه اضافه کرد: توافق ژنو چه خوب و چه بد قابل اصلاح نیست و کسی نمی‌تواند واژه‌های آن را تغییر دهد. این سند صریح است و از لحاظ حقوقی روشن می‌باشد و فکر نمی‌کنیم که طرف مقابل بخواهد وارد فضاهای دیگری شود و اگر چنین کنند با جواب قاطع ما مواجه می‌شوند.
وی در پاسخ به این سؤال که تا اواخر تیر ماه که زمان گام اول به پایان می‌رسد چقدر پیش‌بینی می‌کنید که به توافق نهایی دست یابید، اظهار داشت: پیش‌بینی سخت است البته ما به عنوان دیپلمات باید با خوشبینی کار را پیش ببریم. ما با جدیت و حسن نیت وارد مذاکرات شدیم و می‌خواهیم مذاکرات به پیش برود اما نه تحت هر شرایطی و اگر طرف مقابل زیاده‌خواهی کند و موضوعاتی خارج از متن توافق ژنو را اضافه کند این از دید ما مردود است.
روانچی در ارزیابی از دور اول مذاکرات وین در خصوص گام پایانی توافق ژنو خاطر نشان کرد: در مجموع برداشت ما از طرف مقابل منفی نبود و نسبتا شاهد علاقه آنها بودیم اما زمانی که نحوه عملکرد آمریکا و برخی از اعضای ۱+۵ را پس از توافق ژنو چه در گفتار و چه در رفتار مشاهده می‌کنیم مقداری ناامیدی به ما دست می‌دهد.
وی تصریح کرد: اگر طرف مقابل مایل است این مذاکرات به جلو برود نباید زیاده‌خواهی کند و به هزینه مردم ایران در کنگره و جاهای دیگر مطالبی را عنوان کرد.
وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص اینکه امیدی به مذاکرات ندارم ولی ایران به تعهدات خود پایبند است، عنوان کرد: ما به تعهداتمان پایبندیم و با حسن نیت و محکم به مذاکرات ادامه می‌دهیم و به هیچ وجه چشم بسته وارد مذاکرات نمی‌شویم و حواسمان جمع است، جلو می‌رویم و انشاء‌الله خدا کمک کند.
معاون وزیر خارجه در پاسخ به این سوال که چرا مذاکرات درباره گام نهایی توافق ژنو سخت است، خاطر نشان کرد: جنس موضوعاتی که وجود دارد ساده نیست. ما می‌خواهیم برای یک دوره طولانی صحبت کنیم و موضوعاتی وجود دارد که از دید ما و آنها حساس است و به همین دلیل این مذاکرات را سخت و طولانی میکند.
عضو تیم مذاکره‌کننده هستهای با بیان اینکه ما یکسری خطوط قرمزی در این مذاکرات داریم که به روشنی به طرف مقابل اعلام کرده‌ایم، تصریح کرد: به هیچ وجه اجازه نمی‌دهیم سایتی بسته شود و به صراحت و روشنی گفته‌ایم که مواد غنی‌شده از ایران خارج نخواهد شد و فکر می‌کنیم طرف مقابل نیز این را متوجه شده است.
وی در خصوص بحث تحقیق و توسعه در زمینه هستهای نیز تصریح کرد: ما به هیچ وجه در ارتباط با تحقیق و توسعه و فناوری هستهای کوتاه نخواهیم آمد. تحقیق و توسعه مربوط به آینده کشور است و مگر من دیپلمات می‌توانم نسل آینده را از آنچه که حقش است محروم کنم؟
روانچی با تأکید بر اینکه هیچ محدودیتی را در زمینه تحقیق و توسعه قبول نمی‌کنیم، یادآور شد: زیرا این مسئله برای نسل آینده و آینده کشور است و ما در آینده به آن نیاز داریم و ما در زمینه‌هایی که می‌تواند باعث پیشرفت مملکت شود کوتاه نمی‌آییم.
معاون وزیر خارجه به تولید غنی‌سازی ۲۰ درصد توسط دانشمندان ایرانی در پی بدعهدی طرف مقابل اشاره کرد.
روانچی در خصوص واژگان استفاده شده در برنامه اقدام مشترک که تصویرهای گوناگونی از آن مطرح شده، خاطر نشان کرد: ما هوشیار هستیم و چیزی برای پنهان کردن نداریم و متن کامل توافق را بدون هیچ کم و کاستی منتشر کردیم.
معاون وزیر خارجه همچنان عنوان کرد که در مذاکرات وین چیزی به عنوان nonpaper به صورت مکتوب و غیر مکتوب نداریم. اگر شاهد باشیم طرف مقابل می‌خواهد بداخلاقی کرده و با اجرای بقیه کارها در توافق مخالفت کند، می‌دانیم چطور عمل کنیم و به کارهای گذشته برمی‌گردیم و امیدواریم طرف مقابل وارد این مسائل نشود.
روانچی در خصوص عادی شدن پرونده هستهای ایران عنوان کرد: بعد از پایان گام نهایی و لغو تحریم‌ها و خروج موضوع هستهای ما از شورای امنیت، پرونده ایران به پرونده عادی مثل کشورهایی چون ژاپن که دارای غنی‌سازی است تبدیل می‌شود.
وی با بیان اینکه قبل سال ۲۰۰۶ پرونده ما عادی بود، یادآور شد: البته در اواخر آن سال آنها متأسفانه یکسری قطعنامه‌ها را تحویل و کارهای غیرضروری انجام شد و این پرونده به شورای امنیت رفت.
وی تصریح کرد: بعد از عادی شدن پرونده هستهای هیچ محدودیتی را نخواهیم پذیرفت و دست ما در فعالیت‌های صلح‌آ‌میز هستهای باز خواهد بود.
روانچی در پاسخ به این سؤال که ملاک ارزیابی شما از میزان صداقت طرف مقابل و عمل آنها به تعهدات در توافق ژنو چیست گفت: کمیته‌ای در وزارت خارجه به ریاست آقای بعیدی‌نژاد مدیر کل سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه تشکیل شده و جلسات منظمی را با حضور افرادی از ارگان‌های ذیربط برگزار میکند و بر اقدامات طرف مقابل نظارت میکند و اگر به مورد بر بخوریم و کاستی در طرف مقابل مشاهده کنیم آن را با خانم اشتون و طرف مقابل در میان می‌گذاریم.
روانچی یادآور شد: البته تاکنون موضوع جدی را مشاهده نکردیم و تاکنون گام اول به آرامی صورت می‌گیرد و با مشکل خیلی پیچیده‌ای روبرو نشده است.
وی درباره زمان سفر کاترین اشتون به تهران با بیان اینکه زمان اولیه ۱۸ و ۱۹ اسفند برای سفر ایشان تعیین شده، عنوان کرد: منتظریم که از دفتر ایشان تاریخ قطعی اعلام شود البته ایشان قبل از دور بعدی مذاکرات وین به تهران سفر میکند و سفر ایشان نیز از طرف ۱+۵ نیست بلکه به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد.
وی بار دیگر عنوان کرد: مقدمات سفر در حال انجام است و منتظر اعلام تاریخ دقیق از سوی دفتر خانم اشتون هستیم.