اکثریت خوزستانیها در برابر بلایا آمادگی ندارند
هورخبر – مهرداد شریفی با اشاره به ۵ دی روز ملی ایمنی در برابر زلزله اظهار کرد: حدود ۴۰۱ مخاطره و بلایای طبیعی جوامع انسانی را دچار بحران میکنند که کشور ما سلانه ۳۴ نوع غالب از این بلایا را تجربه میکند. در این بین استان خوزستان از نظر شرایط اقلیمی و جغرافیایی بسیار متنوع و گسترده است و یکی از پر حادثهترین استانهای کشور از لحاظ بلایای طبیعی است.
وی افزود: زلزله، سیل، آتشسوزی، آلودگی هوا، پدیده تاندر استورم یا همان طوفانهای تندری که یکی از علل شایع ناراحتیهای تنفسی در زمان بارشها است، صاعقه، خشکسالی، طوفان، تگرگ و هجوم حشرات بخشی از بلایای طبیعی خوزستان هستند.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: در سالهای اخیر از نظر تفاوتی که در میزان بارندگیها پس از چندین سال خشکسالی در خوزستان ایجاد شد به وفور شاهد بروز سیلابها و آبگرفتگیهای گسترده در منطقه از جمله سیل گسترده سال ۹۸ بودیم. همچنین متأسفانه در استان خوزستان پس از آنکه بارندگیها اندکی افزایش مییابد شاهد آبگرفتگیهای گسترده معابر و محلات شهری و حتی در برخی مناطق آبگرفتگی منازل شهروندان هستیم که عملا از نظر بار آلودگی و مخاطرات بهداشتی کمتر از سیل نیست.
شریفی گفت: از سویی ایران سومین کشور زلزلهخیز جهان است و وقوع زلزله در نقاط مختلف خوزستان یکی از رخدادهای طبیعی پر تکرار در این استان به شمار میرود و همواره یک زنگ خطر جدی برای منطقه محسوب میشود.
وی ادامه داد: روز پنجم دیماه مصادف با واقعه تلخ و دلخراش «زلزله بم» که منجر به کشته شدن دهها هزار هموطن و ویرانی کاشانه صدها هزار نفر شد، در تقویم رسمی کشور به نام روز ملی ایمنی در برابر زلزله و بلایای طبیعی نامگذاری شده است. هر ساله ۱۳ اکتبر مصادف با ۲۱ مهرماه نیز به عنوان روز بینالمللی کاهش اثر بلایای طبیعی معرفی شده است.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان گفت: توافقنامهها و معاهدههای متعددی در سطح بین المللی، منطقهای و ملی برای مقابله با بلایای انسانساخت و طبیعی ایجاد شده است که از آن جمله میتوان به معاهده بینالمللی سندای (۲۰۳۰-۲۰۱۵) و قانون مدیریت بحران کشور اشاره کرد.
تدوین برنامه جامع پاسخ نظام سلامت در بلایا در خوزستان
وی افزود: معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور به عنوان عضو کمیته بهداشت کارگروه سلامت در حوادث غیر مترقبه استان خوزستان برنامههای متعددی را برای ارتقای آمادگی عمومی و سازمانی برای مقابله با بحرانها در دستور کار خود دارد.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان گفت: گروه مدیریت کاهش خطر حوادث و بلایا مسئولیت برنامهیزی و حفظ آمادگی حوزه بهداشت برای مقابله با بلایا را به عهده دارد و برای اجرای برنامههای مرتبط با مدیریت شرایط بحران در فوریتها و حوادث غیرمترقبه اقدام میکند. از جمله برنامههای تخصصی کاهش خطر بلایا در حوزه بهداشت، تدوین برنامه جامع پاسخ نظام سلامت در بلایا EOP (Emergency Operation Plan)، هماهنگسازی چارت فرماندهی حادثه مرکز بهداشت استان خوزستان برای پاسخدهی بهنگام و هماهنگ به بحرانها، ارزیابی میزان آمادگی عملکردی و پشتیبانی مراکز بهداشت در حوادث و فوریتها و ارزیابی ایمنی سازهای و غیر سازهای واحدهای بهداشتی در بلایا است.
وی افزود: همچنین ابلاغ برنامههای آمادهباش در بحرانهای احتمالی به شهرستانها، آموزش پرسنل و اجرای مانورها و رزمایشهای تخصصی برای حفظ آمادگی در شرایط بحران احتمالی پیش رو، آموزش و ارتقای آمادگی خانوارها در برابر بلایا و هماهنگسازی اجرای برنامههای حوزه بهداشت در تجمعات گسترده انسانی مانند مراسم اربعین سید الشهدا را انجام میدهد.
شریفی گفت: همچنین موضوعات مرتبط با مخاطرات، نقاط امن و ناایمن در منزل، آموزش اطفای حریق، تمرین تخلیه ایمن در شرایط اضطرار در مراکز خدمات جامع سلامت و مدارس تحت پوشش دانشگاه آموزش داده میشود. در این آموزشها و تمرینها، کارکردهایی از قبیل پناهگیری در زمان وقوع زلزله، اعلام هشدار سریع برای تخلیه محل، کمک به مصدومان و آسیبدیدگان حین تخلیه، کمک به گروه آسیبپذیر حین تخلیه، قطع تاسیسات آب و برق و گاز هنگام خروج از ساختمان، تجمع در محل ایمن، در راستای افزایش سطح آمادگی عموم مردم و دانش آموزان مورد تمرین قرار میگیرد.
نیاز مبرم مردم خوزستان به ارتقای آمادگی در برابر بلایا
وی بیان کرد: تقویت برنامههای مردممحور یکی از اصلیترین و زیربناییترین رویکردهای مدیریت بحران برای کاهش میزان خسارت عمومی در بحرانها است. بر همین اساس، یک برنامه ارتقای آمادگی خانوارها در بلایا موسوم به برنامه Disaster Assessment of Readines and Training در تمامی خانههای بهداشت و پایگاهها و مراکز بهداشت توسط مراقبان سلامت و بهورزان اجرا میشود که در قالب این برنامه اقدامات لازم برای افزایش سطح ایمنی خانوار در شرایط بحران با انجام اقدامات ساده سازه ای و غیر سازهای در منزل آموزش داده میشود و میزان آمادگی خانوار در بلایا به عنوان یکی شاخصهای برنامه کاهش خطر بلایا مورد ارزیابی و آسیبشناسی قرار میگیرد.
وی بیان کرد: بر اساس شاخص ۹ ماهه اول امسال، میزان آمادگی خانوارهای ارزیابی شده در برابر بلایا در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ۴۸.۵ درصد است بنابراین قطعا با توجه به بلاخیزی استان خوزستان نیاز مبرم به ارتقای میزان آمادگی در تمام عرصههای اجتماعی و سازمانی برای مقابله موثر با شرایط بحران و حوادث غیر مترقبه هستیم.