تحریم ایران از آخرین بانک اروپایی برای خرید تجهیزات پزشکی و دارویی
هورخبر – بانک Volksbank آلمان طی اطلاعیه‌ای به ذی‌نفعان و صاحبان حساب‌های شرکت‌هایی که با ایران دادوستد دارند، پایان همکاری برای پذیرش وجوه معاملات مربوط به ایران را از تاریخ اول فوریه۲۰۲۴ اعلام کرده و این یعنی یک تحریم جدی در حوزه دارویی و تجهیزات پزشکی برای ایران و البته سخت‌تر و گران‌تر شدن مسیر تامین کالاهای سلامت‌محور برای مردم.
این در حالی است که طی سال‌های اخیر در سطح بین‌الملل و حتی سازمان جهانی بهداشت اینطور عنوان می‌شده که ایران برای خرید چنین محصولاتی تحریم نیست اما به تأکید کارشناسان با وجود مسیر شفافی که واردکنندگان این حوزه در پیش گرفته و براساس آن دارو و تجهیزات پزشکی مورد نیاز کشور را تامین می‌کنند، این اتفاق چه معنایی به جز تحریم محصولات حیاتی برای بیماران ایرانی دارد. در این‌باره سیدحیدر محمدی، رئیس سازمان غذا و دارو هم چندی پیش از امتناع شرکت‌های خارجی برای فروش دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی به بهانه تحریم خبر داده و گفته بود این مسئله باعث شده که تعدادی از بیماران به داروهای مورد نیاز خود دسترسی نداشته باشند.
تحریم دارویی چیست؟
مجتبی بوربور، نایب‌رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو با بیان اینکه عمده داروهایی که از منابعی با ارز یورو خریداری می‌شود، تحت‌تأثیر این بانک قرار دارد، اظهار کرد: «برای تامین دارو چند مسیر محدود مانده بود و اگر بخواهیم در این‌باره عددی اعلام کنیم، حدود۰۵ درصد داروها از طریق این تبادل تامین می‌شد.» او درباره اینکه از این به بعد چه مسیری پیش روی تامین‌کنندگان داروهای خارجی مورد نیاز کشور است، بیان می‌کند: «یکی از راهکارها تنوع‌بخشی به سبد و پیدا کردن منابع دیگر است.
این مسئله زمان بر است و می‌تواند عوارضی برای مصرف‌کننده ایجاد کند. وزارت بهداشت همواره تلاش می‌کند که داروهای مورد نیاز را تامین کند، اما زمانی که از چنین منابعی محروم می‌شویم، ممکن است از نظر کیفی زنجیره تامین دچار آسیب شود و نگرانی‌هایی به وجود بیاید.»
به‌گفته بوربور، در این شرایط شرکت‌های واردکننده یا وزارت بهداشت مجبور می‌شوند کالا را با تعداد دفعات کمتر بخرند که نتیجه آن تحمیل هزینه‌های زیاد است؛ چه برای خریداران دارو و چه شرکت‌های واردکننده.
این فعال حوزه دارو درباره اینکه آیا چنین چیزی نقض حقوق بشر نیست، توضیح داد: «به واقع دارو را برای ما تحریم کرده‌اند چون شرکت‌های تامین‌کننده در مسیر نقل و انتقالات پول و کالا برای حوزه سلامت مسیر شفافی داشته‌اند، اما عملا آنها جلوی این مسئله را گرفته‌اند که به نوعی تحریم دارویی برای ایران است. به‌ویژه درباره داروی بیماران صعب‌العلاج می‌تواند تامین دارو را مختل کند و با وجود همه حمایت‌ها و کمک‌هایی که سازمان غذا و دارو در این‌باره انجام می‌دهد، اما مشکلات وجود خواهند داشت. همانطور که در گذشته هم مسیر خرید داروهای مورد نیاز بیماران ایرانی را سخت کرده بودند.»
بن‌بست نداریم اما کار سخت‌تر می‌شود
ابوالفتح صانعی، عضو هیأت مدیره اتحادیه بازرگانان تجهیزات پزشکی ایران اظهار داشت: «یکی از بانک‌های آلمان که بیشتر در خود این کشور فعالیت دارد و به‌صورت مستقیم در خارج از اروپا فعال نیست به ما اعلام کرده که هر نوع معامله‌ای را که پشت آن کشور ایران قرار دارد پوشش نخواهد داد. این آخرین بانک اروپایی برای مبادلات مالی و خرید تجهیزات پزشکی و دارویی است.»
صانعی با بیان اینکه این بانک بیش از ۰۳درصد از تجارت ما را درحوزه تجهیزات پزشکی کارسازی می‌کرد، ادامه می‌دهد: «تجهیزات پزشکی جزو اقلام بشردوستانه است و به‌خودی‌خود در تحریم نیست، بنابراین به بن‌بست نمی‌رسیم اما این مسئله می‌تواند هزینه‌ها را به‌شدت افزایش دهد و دوره انتقال پول هم سخت‌تر و زمان‌برتر می‌شود.
به همین دلیل ممکن است روند تامین کالا با فاصله زمانی بیشتری همراه شود و دسترسی بیماران به اقلام مورد نیازشان را دچار اختلال کند. امیدوارم شرکت‌های تامین‌کننده بتوانند در ادامه این اقلام را بموقع تامین کنند.»۳۵ درصدتجهیزات و ملزومات پزشکی مورد نیاز ایران از طریق اروپا تامین می‌شود.
۱۰ درصد کارمزد نقل و انتقالات بانکی برای شرکت‌های واردکننده دارو به‌دلیل این تحریم برآورد می‌شود درحالی‌که این رقم پیش‌تر حدود ۵ تا ۷ درصد بوده است.
۴ آسیب مهم تحریم دارویی و تجهیزات پزشکی عبارتند از: زمانبر شدن زمان تامین، آسیب کیفی در زنجیره تامین، افزایش هزینه در نقل و انتقالات مالی و تبدیل کردن ارزها، تحمیل هزینه‌های مضاعف برای خرید بیشتر.