هورخبر –  علیرضا مصداقی نیا، در نشست تخصصی بهداشت محیط در فرهنگستان علوم پزشکی، به تاریخچه بهداشت محیط در قرن ۱۹ و سالم سازی آب مصرفی و تصفیه پساب در انگلستان اشاره کرد و اظهار داشت: نام این رویکرد بهداشتی در ابتدا مهندسی بهداشت عمومی بود که در سال‌های بعد با توسعه دانش این رشته در آمریکا نام مهندسی بهداشت و در نهایت مهندسی محیط زیست به خود گرفت که امروزه مهندسی زیست محیطی سلامت، بخشی از آن است.

وی با اشاره به اینکه قصد دارد اشاراتی به چالش‌ها و راهکارهای مسائل بهداشت محیط در عرصه آموزش، پژوهش و اجرا داشته باشد تعریف نخست از نیازمندی‌های کارشناسان بهداشت محیط را اینگونه ارائه کرد: دانش آموختگان این رشته باید مهارت ارزیابی، اصلاح و کنترل عوامل مؤثر بر بهداشت محیط را داشته باشند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به رقم ۲۴ درصدی مرگ و میرها بر اثر عوامل محیطی که حدود ۱۴ میلیون نفر در سال می‌شود، ادامه داد: در ایران آلودگی هوا و ذرات زیر ۲.۵ میکرون از مهم‌ترین تهدید کننده‌های محیطی سلامت هستند که شاید تا سالانه ۳۰ هزار مرگ را سبب شود.

وی از تغییرات اقلیمی و کاهش منابع آب، بهسازی ناایمن و آب آشامیدنی ناسالم به عنوان دیگر عوامل محیطی یاد کرد و افزود: اهمیت عوامل محیطی در سلامت انسان و نقشی که بهداشت محیط در این زمینه می‌تواند داشته باشد، امروزه بیش از گذشته مورد توجه سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته است؛ زیرا اقدامات مهندسی بهداشت محیط با هزینه پایین و اثربخشی بالا، افزایش کیفیت زندگی و رضایت عمومی را در پی دارند و با توزیع عادلانه امکاناتی همچون آب و هوای پاک به کاهش نابرابری‌ها کمک می‌کنند.

عضو فرهنگستان علوم پزشکی درباره آموزش رشته بهداشت محیط گفت: هم اکنون در تمامی مقاطع از کاردانی تا دکترای تخصصی در کشور ما دانشجوی بهداشت محیط داریم که زیر نظر ۳۹۰ عضو هیأت علمی آموزش می‌بینند.

وی، تعداد دانشجویان دکترا را ۱۶۰ نفر و مقطع کارشناسی را ۲۲۰۰ نفر ذکر کرد و افزود: برای اشتغال این تعداد بالای دانش آموختگان برنامه خاصی نداریم.

مصداقی نیا از پنج عنوان رشته کارشناسی ارشد کشور در حوزه بهداشت محیط شامل آلودگی هوا، مدیریت پسماند، مدیریت سموم، بهداشت پرتوها و بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات شهری نام برد و شرایط پژوهشی این رشته و اعضای هیأت علمی آن را در کشور مطلوب دانست.

وی با اشاره وجود نام ۱۶ عضو هیأت علمی این رشته در میان پژوهشگران برتر ۱ درصد ISI گفت: در تولید مقاله مخصوصاً در مباحث تغییر اقلیمی بسیار خوب پیش رفته‌ایم ولی درباره کاربرد آن باید تأمل کنیم.

مصداقی نیا، انجمن علمی بهداشت محیط را سومین انجمن در میان انجمن‌های غیربالینی دانست که با وزارت بهداشت همکاری نزدیکی دارد و از ۱۱ نشریه علمی فارسی و انگلیسی ۳ نشریه را مستقیم منتشر می‌کند و با ۸ نشریه علمی پژوهشی دیگر که دانشگاه‌ها منتشر می‌کنند نیز همکاری دارد. همچنین برگزاری جشنواره بهداشت محیط را از ویژگی‌های خاص این انجمن دانست که ساختار مشابهی در دیگر انجمن‌های علمی ندارد.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به نقش مهم حوزه اجرایی بهداشت محیط که زیرمجموعه مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت است، کم توجهی مسئولان کشور به بهداشت محیط، نبود منابع آب کافی در کشور و فرونشست زمین در برخی مناطق را از مهم‌ترین چالش‌های این حوزه ذکر کرد و پیشنهاد کرد گروهی برای تدوین سند راهبردی و نقشه راه اقدامات لازم در جهت فعال‌تر کردن بهداشت محیط تشکیل شود و آموزش و امور اجرایی بر اساس برنامه‌ای مدّون راهبری شود.