هورنیوز – جنگ روسیه و اوکراین آتش بیار معرکه افزایش جهنمی قیمت گندم حبوبات و سوخت شد قبل از جنگ هم سیر حرکات قیمت‌ها روند افزایشی داشتند. اما جنگ به یک‌باره به این روند سرعت مافوق تصور داد؟ گاه در یک روز قیمت گندم ( ۱۴ اسفند ۱۴۰۰ ) ۷۵ دلار افزایش پیدا کرد؟ با طولانی‌تر شدن جنگ این روند افزایش و حتی کمبود و نایابی آن به شدت در بازار جهانی خود نمایی می‌کند اتحادیه اروپا برای اعضاء خود اخطار صادر کرده و برای مقابله درخواست تمهیدات دولت‌ها شده است.

همزمان برداشت گندم در آمریکا به خاطر خشکسالی به ۳۰ درصد سال‌های قبل تنزل پیدا کرده است. دولت استرالیا هم اعلام کرده افزایش سطح کشت به علت فنی در کوتاه مدت امکان پذیر نمی‌داند. کشور قرقیزستان هم خروج و صادرات گندم این کشور ممنوع کرد در حالیکه قرقیزستان از صادر کننده اصلی این کالا بوده؟ بیش از پنجاه کشور واردکننده و نیازمند خرید گندم و حبوبات ( جایگزین ) هستند. اوکراین به تنهای ۸۰ درصد دانه‌های روغنی آفتاب‌گردان دنیا را تولید می‌کرد. روسیه و اوکراین ۳۰ درصد گندم بازار جهانی بیش از پنجاه درصد صادرات این محصول در دست داشتند از آن طرف بیش از یک سوم کود مصرفی برای کشت گندم و حبوبات ذرت نیز از طریق این دو کشور تهیه می‌شد اکنون هر دو کشور صادرات گندم وذرت و انواع کود‌های شمیایی را ممنوع کردند متاسفانه بازار جهانی صادرات این کالاها با یک کسری ناگهانی ۵۰ درصدی روبرو شده است؟

از آن طرف وضع قوانین حمایتی و سود جویانه برخی دیگر از صادرکنندگان و مصرف کنندگان این کالا به شدت میدان عرضه را کوچک و ناتوان کرده است؟ تا انجا که سازمان فائو وابسته به سازمان ملل متحد اعلام اخطار کرده و افزایش و تشدید گرسنکی پیش بینی می‌کند جهان با یک فاجعه کمبود و کشتار جمعی در سال آینده روبرو خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود کمبود گندم ذرت و حبوبات باعث مرگ بیش از بیست میلیون نفر در افریقا و آسیا در سال جاری و سال ۲۰۲۳ میلادی گردد. متاسفانه افزیش هم زمان سوخت کود و گندم مانع از افزایش کاشت وسیع‌تر این کالا در باقی نقاط جهان می‌گردد. به شکلی که حتی فرانسه از هم اکنون قوانین حمایتی و افزایش پرداخت دولتی را تصویب و اجرایی کرد در حالیکه مصرف گندم در فرانسه بسیار کمتر از سایر نقاط جهان است سرانه مصرف ۱۵ کیلو در سال ؟ روسیه اوکراین قزاقستان و بیش از پنجاه کشور صادرات گندم ممنوع کردند و یا قوانین بسیارسخت گیرانه‌ای را برای سال جاری و آتی وضع کرده‌اند.

ایران یکی از بزرگترین مصرف کننده گندم در جهان با سرانه ۱۶۵ کیلو در سال متاسفانه آن‌طور که باید برای مقابله با این خطر تمهیداتی نداشته است؟ دولت هنوز در توهمات سال‌های فراوانی گندم به سر می‌برد اگرچه اخطارهای صادر شده، اما هیچ اقدام عملی و قانونی وضع نشده‌؟ متاسفانه درگیری دولت در مذاکرات وین و مقابله داخلی با اصلاح‌طلبان و مشغولیات سفرهای هفتگی رئیس جمهور و بحران‌های ساختگی دولت را سخت بکار گرفته است. و مانع شده تا از هم اکنون به این مسئله با تمام توان به پردازد؟ این کمبود تصنعی نیست این شتری است که پشت در نخوابیده بلکه در را می‌شکند و وارد می‌شود. از سمت دیگر خشکسالی داخلی قیمت نازل خرید دولتی تخمین و خوش فکری بخش خصوصی ( گزارش ها نشان از خرید با نرخ بسیار بالاتر دلال ها داخلی از تولید کشاورزان خوزستانی دارد ) از هم اکنون زنگ ها را به خطر انداخته است؟ با کمال تاسف وزرای درگیر هم اکنون در لیست استیضاح هستند فرصتی برای اندیشیدن به این مهم ندارند؟ مجلس نیز کماکان مشغول آب در هاوان کوبیدن است از یک طرف عرصه عربده کشیدن‌های بی‌مورد و خودنمایی‌های کاذب شده و از سمت دیگر به سیاسی‌کاری و مقابله‌های جناحی لحظه‌ای نمایندگان را راحت نمی‌گذارد؟

از سمت دیگر مسئولان درگیر نگران از دست رفتن سمت‌های خود هستند بر اثر تعویض دولت به دست اصول‌گرایان؟ همه و همه دست به هم داده تا امنیت غذایی کشور تحریم شده و فقر زده بیش از بیش در خطر قرار گیرد. تجربه خروج گوشت قرمز نشان داد که مرزهای باز و قاچاق خروج گندم تولیدی و وارداتی را فراهم خواهد کرد و سالی سخت برای کشور رقم خواهد زد؟ یک بار دیگر همانند تحریم ترامپ برای دولت مستقر اخطار شدید و قرمز برای گندم و کمبود آن اعلام می‌کنم دولت روحانی که به اخطار توجهی نکرد و شد آنچه نباید بشود. امیدواریم دولت آقای رئیسی موضوع را جدی بگیرد و از هم اکنون برای آن چاره اندیشی عاجل بکند؟ اما پیشنهاداتی برای مقابله به شرح ذیل:

۱- ممنوعیت صادرات گندم و مشتقات آن ماکارونی رشته آرد و شیرینی و بیسکویت

۲- اعلام خرید گندم به معادل قیمت ارز در روز خرید به ریال روی میز بگذارید

۳-کشت وسیع دولت و بخش خصوصی در پنج ماه مانده به اوج بحران ( چون دولت اکنون به اندازه چند ماه ذخیره گندم دارد همینطور مقداری از محصول داخلی تا مهر ماه جاری می‌تواند خرید کند از تولید داخلی)

۴- تشویق وسیع کشاورزان به کشت گندم ذرت و حبوبات به جای هندوانه خربزه سایر صیفی جات

۵-تهیه و صدور کارت سهمیه هوشمند نان برای هر نفر

۶-خرید و ذخیره گسترده در سیلوهای دولتی و بخش خصوصی

۷- بکار گیری ارتش سپاه بسیج در این نهضت کشت و نگهداری

۸-بستن راه‌های خروج قاچاق و مبادله

۹-مامور کردن یک مقام عالی رتبه برای هماهنگ کردن تلاش‌های دولت در این زمینه

با همه این اخطارها، می‌ترسم یک روز صبح از خواب بیدار شویم ببینیم: “می‌گویند نان و گندم نداریم نیست”