تغییرات در نمایندگان شهرهای آبادان و خرمشهر، اعضای شورای شهرهای آبادان و خرمشهر، شهرداران خرمشهر و آبادان، فرماندار خرمشهر، امام جمعه ی آبادان‌، مدیر عامل و برخی مدیران سازمان منطقه آزاد اروند، مدیر عامل برخی شرکت های اقتصادی نفتی و…، استاندار خوزستان و از همه مهمتر هیئت دولت، از جمله مهمترین اتفاقاتی است که میتوانند [امیدوارم به “‌میتوانستند” بدل نشود] ‌تحولی چشمگیر در این نقطه خاص جغرافیایی ایجاد کنند. تحولی که آغازش [تا آنچه امروز دیدیم] کُند و قابل توجه نبوده است اما پتانسیل پُر شتاب شدن را دارد.

حال که انداختن کلیه ی تقصیرها به گردن قبلی ها سهل ترین کار است، آنان که با چنین ادعایی کار را بدست گرفته اند باید علت حضورشان طی چند ماه اول تصدی به مردم و محل خدمتشان اثبات و توجیه کنند. مجلس و دولتی که به ترتیب “انقلابی” و “مردمی” بودن را یدک کش نامشان کرده اند، حال که با جلب آرای مردم سوار کار شده اند، بیش و پیش از هرچیز باید خیال مردم را از اعتمادشان راحت کنند. اتفاقی که نه برای مجلس یازدهم بعد از قریب به ۱۸ ماه و نه برای دولت سیزدهم بعد از قریب به ۵ ماه بطور ملموسی نیفتاده است و گویی همگان منتظر اتفاقی شگرفند.

مجلس که عمر بیشتری دارد در جلب رضایت مردم نتوانست آنطور که باید موفق باشد اما چشم امید مردم از دولت هنوز مأیوس نشده و هنوز به انتظار خبرهای خوش است. چند انتصاب خوزستانی در بالا دست بدنه ی دولت آنهم در شرایطی که خوزستان روزهای فلاکت باری از جبر جغرافیایی، تبعیض داخلی، بی توجهی زیستی و بی انصافی اقتصادی را تجربه میکند گامی به موقع و قابل تقدیر و توجه بود. اگرچه اگر به لیست مطالبات خوزستان و اجحافهایی که در حقش شده بنگریم، این انتصابات باید حالاحالاها ادامه داشته باشد تا شاید درصد کمی از جایگاه خوزستان در تصمیم سازی و تصمیم گیری کشور ایفا گردد. آنهم اگر خروجی قابل توجهی داشته باشند.

از سویی دیگر انتصاب همزمان دو خوزستانیِ وزارت جهاد کشاورزی برای استانداری خوزستان و سازمان منطقه آزاد اروند، میتواند بارقه ی بیشتری از امید را روشن کند. اگرچه “اسکندری” که امروز سرپرست سازمان منطقه آزاد اروند است در گذشته که وزیر جهاد کشاورزی بوده “خلیلیان” ، همکلاس و هم محله ای سابقش در اهواز را وارد وزارت میکند [به گفته ی خودش]، بعدها این کار را با عنوان “بدترین اشتباه دوران مدیریتش” عنوان میکند، اما امروز که جایگاه ها عوض شده اند آن اظهارات را در حد “شیطنت رسانه ای” تقلیل میدهد، امید است که این اختلاف نظر قدیمی تاثیری در مدیریت امروزشان نگذارد و مردم خرمشهر و مینوشهر و آبادان قربانی اختلاف حاکمیتی منطقه آزاد و سرزمین مادری نشوند.

از سویی دیگر “صادق خلیلیان” هم ثابت کرده خیلی اهل فراموش کردن نیست و وقتی در کسوت استاندار خوزستان از سازمان منطقه آزاد اروند بازدید میکرد واکنش تندی به ویدیوی روابط عمومی سازمان مذکور در نمایش عملکرد “گروسی” سرپرست وقت داشت و برخی منتقدان ریشه ی ماجرا را به زمان نمایندگی گروسی در مجلس و اختلاف نظرش با خیلیانِ وزیرِ جهاد ربط میدهند. خیلیان طی مدت صدارتش تاکنون جز چند انتصاب کم جان چیز حماسه سازی از خود نشان نداده است و فقط اظهار نظرهای صریحش توانسته “ویژه” بودن جایگاه استاندار خوزستان را تبیین کند.

اینکه اروند نخستین مقصد “سعید محمد” بعد از بدست گرفتن شورای عالی مناطق آزاد کشور بود هم بابِ دیگر اهمیت این منطقه است. اگرچه فرود محمد ابتدا در اهواز و رایزنی با استاندار خوزستان از یک جهت و معارفه اسکندری بعنوان سرپرست منطقه آزاد اروند بدون اطلاع و هماهنگی نمایندگان خرمشهر و آبادان و کوبیدن آگهی فروش ساختمان منطقه آزاد به دیوار جزو حواشی مهمتر از متن این سفر بود اما شاید این نشان میدهد دولت و حیات خلوت هایش تصمیم گرفته اند دربِ نفوذ نمایندگان را ببندند و مجلسیان را به همان تقتین واگذارند. بعید هم نیست محمد تحت این لوا هنوز سودای ریاست جمهوری را در سر بپروراند و با مدیران بدنه ی دولت روی مشترکاتشان تا چهار سال بعد قمار سیاست کند تا شاید صفحه ی شطرنج سیاست را در زمان مناسب به نفع خود برگرداند.

اسکندری که تا این لحظه به چند عزل و نصب فوری اما کم رمق بسنده کرده گویا درحال بررسی باقی بدنه ی سازمان است تا احتمالا بتواند تصمیم های قاطع تری و مؤثرتری بگیرد. اسکندری این روزها دارد به جلسات طولانی مدت شهره میشود و جلسات شش ساعته با خبرنگاران و چهارساعته با معاونان میگیرد ادعا کرده از هیچ سمت و حزبی حمایت نمیشود و مستقل برای ادای دین به اروند آمده. وی گفته هنوز اجاره نشین است، فقط یک حساب بانکی برای حقوقش دارد و حتی یارانه هم دریافت نمیکند. باید دید این مدیر مدعی به جوانگرایی که خود را بعد ۶۳ سال هنوز بازنشست نکرده است طی ماه های آینده چه آورده ای برای اروند نشینان، مالکان حقیقی این سازمان خواهد داشت و آیا تغییری در آنچه در زمان ریاست “اسمعیل زمانی” بر مردم منطقه گذشته صورت میپذیرد یا خیر.

اسکندری سازمانی را تحویل گرفته که سرتاپایش تناقص و سیاست زدگی ست. رضایت عمومی از آن به حداقل ممکن رسیده، بدبینی دستگاه های نظارتی به آن روی خط هشدار است، بین مهره های قدرت های سیاسی و کارتل های اقتصادی در آن جنگ سردی برپاست و انتظارات برآورده نشده از آن سر در فلک دارد. خیلی از افراد منصوب در آن دست نشانده ی دستگاها و صاحبان قدرت است و تفکری پابرجا و مصلحت اندیش بدون توجه به مصالح میطلبد برای تغییر یا تضعیف در روند حکومتشان. اسکندری وارث سازمانی بدهکار است. نه فقط بدهکاری مالی که سرتاپای این سازمان به اعتماد عمومی و رضایت مردمی بسیار مقروض است. قرضی که چشم سعید محمد راهم گرفت. همانقدر مقروض به مردم که طلبکار از جریانهایی که گوشه ای از نام و مناصب آنها در گزارش دیوان محاسبات کشور ذکر شده است.

با ماندگاری فرماندار آبادان، تغییر در شاکله ی مدیریتی آبادان دور بنظر میرسد. ماندگاریی که خیلی ها آن را بی ربط به انتخابات نمیدانند و به احتمالی دیگر هم ربط چندانی به عملکرد واقعی موسوی نداشته باشد. در خرمشهر اما “حیدری” جایش را به “عمیدزاده” داد تا ویترین بومی گزینی در خرمشهر پُرتر شود. عمید زاده ی وزارت کشوری هم علیرغم اظهاراتش مبنی بر اقدامات بی تعارف و ایجابی تاکنون عملکرد قابل دفاعی از خود نشان نداده و شاید بتوان قسمتی از آن را به پای زمان کوتاه تصدی اش گذاشت. قسمت دیگر اما با شاخص نبودن کارنامه اش در پست های پیشین قابل داده انگاری ست. عمید زاده این روزها سخت مشغول بازدید از قسمت های مختلف شهر و رایزنی های استانی و بررسی وضعیت است و هنوز برای اثبات مفید بودنش وقت دارد. وقتی که به سرعت در حال گذشتن است و مردمی که به دقت نظاره گرند.

در حیطه ی شورای شهر و گزینش شهردار اما ماجرا بغرنج تر از آن چیزی ست که به نظر میرسد. تشتت آرا در هرسه شورای شهرهای خرمشهر ، آبادان و مینوشهر عیان است و با نحوه گزینش شهردار به حداقل آرا قابل استناد! در شورای مینو دو عضو کاملا مخالف “سیاحی” بودند، در شورای خرمشهر هم جنگ سه به چهار اعضا منجر به انتخاب “کمایی” شد. و در آبادان هم مخالفان انتخاب مجدد “حمیدپور” بعد از جلسه رای خود را روی کاغذ نشان رسانه ها دادند. در خرمشهر کمایی در حالی کرسی شهرداری را گرفته که در افکار عمومی منصوب به فقط چهار عضو شوراست، حکمش غلط انشایی داشت ، و زمزمه های افزودن نیرو از شهرهای کناری توسط وی به بدن فربه شهرداری از لحاظ تعداد نیروی انسانی را یدک میکشد.

با این حال شاید بدبینانه باشد تمام این تغییرات انجام شده و تغییرات احتمالی پیش رو را ناکارآمد بدانیم. شاید باید نظرِ نزدیک به یقین تر را به آینده ی نزدیک واگذار کرد و شاید روزهای بهتری برای استان خوزستان و منطقه آزاد اروند در پیش باشد. اما فارغ از تمام این شایدها، حال که تمام تغییرات در پُست های مدیریتی تقریبا همزمان نو شده است و کمتر اثری از مدیران قبلی در پُست های تاثیرگذار است بهترین زمان اثبات و آشکار کردن علل و ریشه ی این محرومیت هاست. اگر افراد [عمداً یا سهواً] مقصر بودند اکنون دیگر با تغییر این شاخص نتایج باید تغییر کند یا حداقل تاثیر دیگر شاخص ها مبرهن شود. از هر زاویه به وضعیت معیشت اروندنشینان نگاه شود، سؤمدیریت و اجحاف باید هرچه سریعتر از این منطقه رخت ببندد و بزودی شاهد تغییرات شاخص [و نه ویترینی و کوتاه مدت] در منطقه باشیم. بهتر است صاحب منسبان این فرصت را غنیمت شمرده و بخشی از سرمایه ی اصلی که همان اعتماد مردم است را باز ستانند.

عباس مدحجی