هورنیوز – بهزاد محمدی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در ۲۶ خردادماه سال جاری در نشست خبری، از اجرایی شدن طرح تولید پروپیلن از گاز طبیعی یا متانول در آینده نزدیک پرده برداشت که به عقیده کارشناسان اجرای آن توجیه اقتصادی ندارد. محمدی در نشست مذکور ضمن تأیید ضمنی اینکه این طرح با شرایط کنونی نرخ خوراک گازی توجیه اقتصادی ندارد به مهر گفت اجرای چنین طرحی برای سرمایه‌گذاران جذابیت چندانی ندارد و در نظر داریم برای ایجاد جذابیت تا سقف مجاز، تخصیص خوراک گازی در نظر بگیریم. از سوی دیگر، مشوق‌های مالیاتی نیز در این زمینه ایجاد خواهیم کرد تا سرمایه‌گذاران برای تزریق سرمایه جذب شوند. برای احداث این طرح، شرکت ملی پتروشیمی خط لوله‌ای در مجاورت خط لوله گازی از جنوب به شمال کشور احداث خواهد کرد تا آمایش سرزمینی در بخش شمالی کشور نیز برقرار شود.

در همین راستا، چندی پیش وزارت نفت طرح تجدید نظر قیمت خوراک گازی پتروشیمی‌ها را تقدیم هیأت دولت کرد.

طبق گفته مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در حال حاضر میزان تولید این محصول در کشور ۹۸۰ هزار تن است که ۲۰۰ هزار تن کمبود وجود دارد و این کمبود در آینده نه چندان دور به ۷۰۰ هزار تن خواهد رسید. به این ترتیب، قصد داریم در سال ۹۹ طرحی را فعال کنیم که تولید پروپیلن کشور را با استفاده از روش تبدیل گاز به پروپیلن یا متانول به پروپیلن به سه میلیون تن افزایش دهیم.

کاربرد پروپیلن چیست؟

پروپیلن به عنوان یک محصول پایه‌ای در صنعت پتروشیمی اهمیت خاصی دارد. زیرا محصولات پایین دست با ارزشی از این ماده پایه‌ای تولید می‌شود که خوراک اصلی صنایع نساجی، پلاستیک، آرایشی بهداشتی و خودروسازی است و همچنین زمینه ساز اشتغال، کاهش واردات و تولید ثروت برای کشور خواهد بود.

درحال حاضر بیشترین تولید پروپیلن در دنیا به صورت فرایندهای غیرمستقیم است و پروپیلن به صورت محصول جانبی تولید می‌شود. با توجه به کمبود پروپیلن در دنیا و رشد مصرف این محصول، فرایندهای تولید مستقیم پروپیلن به علت هزینه سرمایه گذاری کمتر و تولید پروپیلن به عنوان محصول اصلی فرایند (سهم بیشتر پروپیلن در محصولات خروجی فرایند) نسبت به روش‌های غیرمستقیم بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.

پروپیلن بعد از آمونیاک و اتیلن پرمصرف‌ترین محصول پایه پتروشیمی است که درحال حاضر با ظرفیت حدود ۱۲۰ میلیون تن در جهان تولید می‌شود.

البته بر اساس گفته متخصصین علت اینکه چنین طرحی روی میز شرکت ملی پتروشیمی قرار گرفته است افزایش تولید گاز در کشور است که برای ایجاد جذابیت و هدایت سرمایه گذاران به این طرح از اهرم «تخفیف» استفاده می‌شود. چرا که طرح‌های ادامه زنجیره متانول به عنوان محصول پرمشتری که از تخفیف خوراک جذابی هم برخوردار است، اساساً توجیه اقتصادی ندارد.

تهیه خوراک متانول واحدهای تبدیل متانول به پروپیلن به طور مستقیم از بازار، در هیچیک از سناریو قیمتی، جذابیت لازم برای سرمایه گذاری ندارد. با محاسبه شاخص‌های اقتصادی فرایند تبدیل گاز طبیعی به پروپیلن در سناریوی خوشبینانه و مقایسه آن با شاخص‌های اقتصادی تبدیل گاز طبیعی به متانول مشخص می‌شود.

تولید پروپیلن از گاز طبیعی سودآوری به مراتب پایین‌تری نسبت به متانول سازی در کشور خواهد داشت. درواقع با توجه به هزینه سرمایه گذاری کمتر جهت راه اندازی واحد تولید متانول به نسبت سایر فرایندها و سودآوری بیشتر فروش متانول، سرمایه گذاری برای توسعه زنجیره ارزش و تولید پروپیلن منفعتی نخواهد داشت.

بر اساس طرح شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار است خط لوله‌ای در مجاورت خط لوله انتقال گاز و همچنین مخازنی برای ذخیره پروپیلن احداث شود؛ باید برآورد کرد که چه میزان تخفیف برای توجیه چنین سرمایه گذاری در نظر گرفته شده است و عایدی آن برای کشور چه خواهد بود.

عرفانه تاجیکی