برج سازی در وسط رودخانه کارون، خوب یا بد؟
هورنیوز – تلاش‌های خبرنگار ما برای گفت‌و‌گو با کارشناسان آب وزارت نیرو هم بی‌نتیجه می‌ماند. «هژیرکیانی» فعال محیط زیست خوزستان در این باره می‌گوید: «این برج با اعتباری بالغ بر ۴۰ میلیارد تومان در بستر و حریم رودخانه کارون و در مجاورت پل طبیعت اهواز کلنگ زنی شد.» یکی از کارشناسان حوزه محیط زیست به «ایران» می‌گوید: «وزارت نیرو هنوز به استعلام‌های شرکت عمران ساحل کارون مجری طرح پاسخ نداده است.» البته این شرکت هم منتظر مجوز وزارتخانه نماند و برج‌سازی را به جان بستر رودخانه کارون انداخت تا این سؤال پیش بیاید که چرا اعتبار صرف راه‌اندازی تصفیه خانه شرق که نیازمند بودجه ۵۰ میلیارد تومانی است، نشود تا از خطراتی که ورود فاضلاب به رودخانه برای سلامت شهروندان دارد جلوگیری شود؟
هژیر کیانی می‌گوید: «سازمان آب و برق که متولی حفاظت از بستر رودخانه کارون است، باید پاسخگو باشد که چرا از اجرای این پروژه و ساخت و ساز در حریم و بستر رودخانه کارون جلوگیری نمی‌شود.»
به گفته او، سازمان آب و برق خوزستان مدعی است که پروژه برج ۱۱۰ متری در حریم و بستر رودخانه کارون فاقد مجوز این سازمان است اما اگر این پروژه فاقد مجوز است، چگونه کلنگ زنی شده و چرا سازمان آب و برق خوزستان از مجریان و دست‌اندرکاران پروژه شکایتی نمی‌کند؟
رئیس انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست خوزستان همچنین می‌گوید:«معتقدیم سازمان آب و برق و اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان باید پاسخگوی چرایی اجرای این پروژه باشند که نه فقط در حریم رودخانه بلکه در بستر و قلب رودخانه کارون قرار دارد. در کمتر نقطه‌ای از ایران در قلب یک رودخانه، چنین ساخت و سازهایی صورت می‌گیرد.»
او می‌گوید: «اعتبار پروژه برج ۱۱۰ متری بالغ بر ۴۰ میلیارد تومان و از محل اعتبارات شهرداری اهواز است که نشان می‌دهد شهرداری اهواز نیز در این میان مقصر است و باید پاسخگو باشد. شهرداری و شورای شهر اهواز باید بر این موضوع نظارت می‌کردند.» فعالان حوزه محیط زیست خوزستان می‌گویند که برنامه‌ای برای کوچک‌سازی «کارون» وجود دارد. آنها این برنامه را ادامه انتقال آب رودخانه کارون می‌دانند.
کیانی می‌گوید:«اینکه از این فضای بی‌آبی و کم‌آبی رودخانه کارون سوءاستفاده کنیم و حریم، عرض و بستر رودخانه را کاهش دهیم، خطایی آشکار است. اجرای پروژه ساخت و ساز در حریم و بستر رودخانه کارون، آن هم پروژه‌ای به این عظمت، نشان‌دهنده این است که وضعیت فعلی رودخانه کارون را پذیرفته‌ایم و قبول کرده‌ایم که رودخانه کارون نباید بیشتر از این آب داشته باشد.»
مجتبی گهستونی فعال حوزه محیط زیست سخنگوی انجمن میراث فرهنگی تاریانای خوزستان هم می‌گوید:«برخی از مسئولان بدون اینکه جزئیات را اعلام کنند از صدور مجوز برای ساخت این برج در دل کارون سخن می‌گویند.» به گفته گهستونی حتی اگر مجوز داشته باشد هم جای تردیدهایی در مورد کارشناسی بودن صدور مجوزها باقی می‌گذارد.
او به پروژه سد گتوند اشاره می‌کند و عنوان می کند: «تنها اعلام صدور مجوزها کافی نیست بلکه احداث سازه‌های جدید در بستر رودخانه مسأله‌ای حساس است و صدها کارشناس و دوستدار محیط زیست باید توجیه شوند که چه راهکارهایی برای رفع نگرانی‌ها اندیشیده شده است.»
با‌وجود اعلام برخی از مسئولان استانی مبنی بر صدور مجوزهای لازم برخی از کارشناسان آب و نیرو اعلام می‌کنند که وزارت نیرو هنوز به استعلام‌های شرکت عمران ساحل کارون پاسخ نداده است.
احمد لاهیجان‌زاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان هم هرچند اظهار نظر درباره این طرح را منوط به اعلام نظر وزارت نیرو دانسته اما در گفت‌و‌گو با رسانه‌های محلی ساخت و ساز در حریم رودخانه را سبب از بین رفتن قدرت خودپالایی کارون و افزایش میزان شوری آب اعلام کرده است.
وی افزود:«قانون وظیفه حفاظت از رودخانه‌ها و نظارت بر ساخت و سازها در حریم آنها را به وزارت نیرو داده و از آن جایی که بر اساس قوانین، هرگونه ساخت و ساز در داخل رودخانه ممنوعیت دارد، سازمان آب و برق استان خوزستان باید در این خصوص پاسخگو باشد.» لاهیجان‌زاده هشدار می‌دهد که ساخت این برج در وسط رودخانه بی‌شک باعث رسوب‌گذاری در داخل رودخانه کارون می‌شود که با طرح لایروبی رودخانه کارون کاملاً مغایرت دارد.
او اجرای پروژه لایروبی کارون با اعتبار ۳۵۰ میلیاردتومان را مغایر با طرح‌هایی چون احداث برج‌سازی در داخل رودخانه میداند.
همچنین یکی از کارشناسان استانی هم می‌گوید: این برج در نقطه‌ای قرار گرفته که ثروتمندان منطقه را ثروتمندتر می‌کند. به گفته او این پل برج اگر در بالادست یا پایین دست کارون ساخته می‌شود کمترین خسارت را برای کارون داشت و از سوی دیگر به ایجاد اشتغال برای قشر فقیر و کم درآمد اهواز هم منجر می‌شود.
وی ایجاد این پل را همچنین باعث ایجاد گره ترافیکی میداند. این کارشناس که نمی‌خواهد نامی از او برده شود، مشکل دوم آن را نحوه اجرای پل میداند و می‌گوید:«پل‌های معلق در دنیا با تکنیک‌های خاص ساخته می‌شوند تا آسیبی به رودخانه‌ها نزنند. اما در این برنامه شمع کوبی در عرض رودخانه انجام گرفته که باعث رسوب‌گذاری و تغییر ریخت شناسی کارون می‌شود.»
زهرا کشوری