صندوق بازنشستگی چه شرایطی را می گذراند؟
هورنیوز – در سال‌های اخیر حجم پرداختی‌های صندوق بازنشستگی کشوری با دریافتی‌های صندوق تطابق نداشته است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد در فاصله سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۵ حجم پرداخت‌های صندوق به بازنشستگان حدود ۹٫۵۵ برابر رشد داشته است. این در حالی است که حجم دریافت‌های صندوق (کسور بازنشستگی) در مدت مشابه حدود ۳٫۵۵ برابر رشد داشته است.
بر همین اساس، اندوخته مشترکان نیز در سال‌های گذشته افت بسیاری داشته است؛ به طوری که در پایان سال ۱۳۷۶ اندوخته‌های مشترکین صندوق بازنشستگی از توان پرداخت حدود ۸ سال و نیم برای انجام تعهدات خود برخوردار بوده است، در حالی که این میزان در پایان سال ۱۳۸۸ به کمتر از یک‌سال و در برآورد سال ۱۳۹۵ به ۷ ماه کاهش یافته است.
در این میان، بخش عمده‌ای از اندوخته مشترکین فوق مربوط به بدهی دولت به صندوق است و تنها در چارچوب انتقال سهام شرکت‌هایی قابل تسویه است که از قابلیت تبدیل به نقد بسیار کمی برخوردار هستند. این اتفاق در اثر عوامل مختلفی ایجاد شده است.
بررسی‌ها حاکی از آن است که تصویب قوانین دارای بار شدید مالی و تعهدآور بدون در نظر گرفتن محاسبات بیمه‌ای آنها، اثر بسیاری روی چالش‌های کنونی صندوق بازنشستگی کشوری داشته است.
بار مالی ناشی از ۲۸ قانون مراجع قانون‌گذار که بدون توجه به محاسبات بیمه‌ای و با رویکرد حمایتی وضع شده، موجب افزایش غیرقابل تصور تعهدات صندوق شده است.
براساس گزارش محاسبات اکچوئری صندوق بازنشستگی کشوری در پایان سال ۱۳۹۲، ارزش روز تعهدات صندوق برابر با محاسبات بیمه‌ای انجام شده مطابق با سناریوی اصلی از میان ۴ سناریوی انتخابی، برابر ۴۲۴ هزار میلیارد تومان است که در اردیبهشت ۱۳۹۴ احصا شد. همچنین مطالبات صندوق بازنشستگی کشوری ناشی از بار مالی تامین نشده قوانین مبلغ ۴۱۳ هزار و ۱۵۵ میلیارد تومان است که در تیر ۱۳۹۴ احصا شد.
با توجه به این دو رقم، مشاهده می‌شود که با توجه به این‌که مبنای محاسبه آنها دو روش علمی کاملا جداگانه بوده، اما دارای مشابهت و انطباق معناداری است که نشان‌دهنده صحت ارقام فوق است. برای مثال، بار مالی ناشی از اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری برای بازنشستگان قبل و بعد از سال ۱۳۸۶ برابر ۲۳ هزار و ۶۰۲ میلیارد تومان است. همچنین ضمایم قانون مدیریت خدمات کشوری مانند ۲٫۵ درصد افزایش حقوق بازنشستگان بعد از ۳۰ سال خدمت به ازای هر سال برابر ۳۰۰ میلیارد تومان است. معافیت از پرداخت کسور در صورت تداوم اشتغال از ۳۰ سال خدمت برابر ۴۷۰ میلیارد تومان است.
براساس گزارش صندوق بازنشستگی کشوری، قانون نظام هماهنگ حقوق بازنشستگی و وظیفه مصوب ۱۳۷۳٫۶٫۲۳ برای تمامی بازنشستگان و از کارافتادگان و وظیفه‌بگیران تا تاریخ ۱۳۹۴٫۱٫۱ برابر ۴۴ هزار و ۴۴۹ میلیارد تومان و ارزش روز با نرخ سرمایه‌گذاری برابر ۳۴۹ هزار و ۸۵۵ میلیارد تومان است که در تعهدات اکچوئری صندوق، خود را نشان می‌دهد.
بار مالی ناشی از اجرای ماده ۱۰ قانون مصوب ۱۳۷۹٫۲٫۱۳ احتساب میانگین ۲ سال به جای ۳ سال در تعیین حقوق بازنشستگی برای تمامی بازنشستگان و از کار افتادگان و وظیفه‌بگیران تا تاریخ ۱۳۹۴٫۱٫۱ برابر ۶ هزار و ۸۸۳ میلیارد تومان و ارزش روز با نرخ سرمایه‌گذاری برابر ۳۷ هزار و ۹۴۰ میلیارد تومان است که در تعهدات صندوق بروز می‌یابد.