به گزارش هورنیوز  با آغاز فصل برداشت محصولات کشاورزی به ویژه گندم و جو، عده ای از کشاورزان براساس یک باور غلط و بدون پایه علمی، اقدام به آتش زدن بقایای گیاهی می کنند. این باور غلط می تواند خسارت های جبران ناپذیر زیادی را برای منابع خاکی به دنبال داشته باشد تا جایی که فقر خاک را تشدید کرده و در نهایت موجب از بین رفتن حاصلخیزی خاک و البته بروز مشکلات اقتصادی و معیشتی متعدد می شود.

این آتش سوزی‌ها علاوه بر اینکه چهره نازیبایی از طبیعت نشان می‌دهند باعث بروز مشکلات زیست محیطی زیادی برای مردم و اکوسیستم منطقه و همپنین وارد آمدن خسارات اقتصادی می‌شود و گاهی آتش به مزارع همسایه نیز سرایت کرده و با سوزاندن خوشه‌های طلایی حداقل باعث خسارات مالی و روحی جبران ناپذیری می شود.

ممنوعیت آتش زدن مزارع کشاورزی

چندی پیش نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای جلوگیری از آلوده شدن هوا ناشی از سوزاندان اراضی کشاورزی پس از برداشت محصول سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی پس از برداشت محصول را ممنوع کردند.

در ماده ۲۰ لایحه مذکور آمده است؛انباشتن پسماند‌های بیمارستانی و صنعتی در معابر عمومی و فضای باز یا سوزاندن آنها و انباشتن پسماند‌های خانگی و ساختمانی در معابرعمومی و فضای باز خارج از مکان‌های تعیین شده توسط شهرداری‌ها یا سوزاندن آنها و همچنین سوزندان بقایای گیاهی اراضی زراعی پس از برداشت محصول ممنوع است.

براساس این لایحه،متخلف حسب مورد به پرداخت جزای نقدی درجه ۶ قانون مجازات اسلامی برحسب موضوع محکوم می‌شود.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی؛ وزارت جهادکشاورزی را مکلف کردند که مفاد این ماده را به‌طرق مقتضی به اطلاع بهره‌برداران بخش‌ کشاورزی، عشایری و منابع‌طبیعی برساند.

سوزندان بقایای گیاهی که سالهاست در بسیاری از مزارع کشاورزی استان خوزستان انجام می شود با هدف آماده سازی سریع برای کشت ذرت و دیگر محصولات تابستانه انجام می شود.
استان خوزستان با ۲/۱ میلیون هکتار اراضی زیرکشت سالانه حدود ۲/۱۳میلیون تن انواع محصولات کشاورزی و باغی تولید می کند و از این حیث مقام نخست کشوری را داراست.

تخریب محیط زیست، کم شدن دید رانندگان عبوری از کنار مزارع و حتی آلودگی روستاهای نزدیک مزارع از جمله خسارت هایی است به دلیل آتش زدن مزارع ایجاد می شوند. این اقدام از سویی دیگر باعث بروز مشکلات زیست محیطی زیادی برای مردم و اکوسیستم منطقه خواهد شد.

گسترش آتش به اراضی کشاورزانی که هنوز محصول خود را برداشت نکرده اند و یا افتادن آتش به جان جنگل ها نمونه دیگری از انجام این باور اشتباه بین کشاورزان است. تمام هدف کشاورزان برای آتش زدن کاه و کلش، آماده سازی زمین برای کشت دوم  است در حالیکه طی سال های اخیر روش های مناسبی، جایگزین این کار شده که به کشاورزی حفاظتی معروف است.

آتش زدن کاه‌وکلش باعث از بین رفتن مواد آلی خاک می‌شود

محمد قاسمی‌ نژاد،معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان گفت: برخی کشاورزان بنا بر سنت نادر و اشتباهی بعد از برداشت محصولات پاییزه زمین های خود را به منظور آماده سازی زمین برای کشت آینده و آب رسانی به زمین، آن را آتش می زنند.

وی با بیان این‌که در کشاورزی حفاظتی حداقل ۳۰ درصد از سطح خاک باید از بقایای گیاهی پوشیده شود، عنوان کرد: این اقدام موجب حاصلخیزی خاک، بالا رفتن ظرفیت نگهداری رطوبت در خاک، کاهش مصرف انرژی و پایداری و حفاظت از خاک می‌شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان تصریح کرد: مجلس در سال‌های ۹۶ و ۹۵ مصوبه‌هایی در خصوص آتش زدن مزارع توسط کشاورزان تصویب کرد اما هنوز این مصوبه‌ها ابلاغ نشده است.

قاسمی نژاد گفت: به کشاورزان توصیه می‌کنم که کاه‌وکلش خود را آتش نزنند و در مزرعه نگهداری کنند و با مصرف کود فرآیند پوسیده شدن بقایای گیاهی در خاک را سرعت بدهند و مواد غذایی را در خاک مهیا کنند تا گیاه از عناصر موجود در خاک استفاده کند.

راهی جزء آتش زدن اراضی نداریم

یکی از کشاورزان منطقه می گوید: کاه و کلش را اگر هم جمع کنیم، کسی نیست که آن را بخرد، خریدن ادوات کشاورزی حفاظتی هم از توانمان خارج است، بنابراین بهترین راهی که به ذهن مان می رسد آتش زدن زمین است.

وی اظهار کرد: آتش زدن مزارع کار بسیار غلطی است که باعث کاهش حاصلخیزی خاک و آلودگی محیط زیست می‌شود و مشکلاتی را به وجود می‌آورد.

این کشاورز ادامه می دهد: متاسفانه روش هایی که به صورت جایگزین پیشنهاد شده اند پر هزینه اند و نمی توانیم با توجه به وضعیت اقتصادی که بر بخش کشاورزی حاکم است هزینه اضافه تر بر روی دوش خود بگذاریم.

وی بیان می کند: از طرفی آتش زدن، زمین در زمان کوتاه تری برای کشت بعدی آماده می کند و نیازی نیست مانند روش های دیگر منتظر بمانیم.

با توجه به مشکلات بسیار زیاد به وجود آمده از آتش زدن بقایای محصولات و خسارات جبران ناپذیر آن از مسئولان تقاضا می شود با نگاهی ویژه به این موضوع روش های قابل قبول و به صرفه ای برای کشاورزان ایجاد کنند و از کشاورزان زحمتکش نیز انتظار می رود برای سلامت همنوعان خود و همچنین حفظ چرخه طبیعی حیات گیاهان، حیوانات و خاک روش های دیگر را جایگزین این روش نامناسب کنند.