بیمه رایگان؛ شعاری که اجرایی شد
هورنیوز – بیمه شدن آحاد مردم که سالها معطل مانده بود، در دولت یازدهم به صورت جدی مدنظر قرار گرفت و سازمان بیمه سلامت موفق شد بیش از ۱۰ میلیون نفر از افراد فاقد بیمه را که اغلب آنها حاشیه نشین بودند زیر چتر حمایتی خود ببرد.
در سال ۱۳۹۲ پوشش جمعیت کشور از نظر بیمههای پایه درمان برابر ۹۰ درصد بود که با اجرای طرح بیمه همگانی سلامت برای پوشش افراد فاقد بیمه سلامت، جمعیت تحت پوشش بیمه سلامت تا آذرماه ۱۳۹۴ بالغ بر ۹۶ درصد کل جمعیت کشور را شامل شد. در اجرای طرح تحول سلامت در حدود ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر که براساس مطالعات انجام شده حدود ۹۰ درصد آنها ساکنان حاشیه شهرها بودهاند، از طریق سازمان بیمه سلامت تحت پوشش بیمه پایه درمان قرار گرفتهاند.
بیشترین جمعیت بیمه شده در طرح بیمه سلامت همگانی مربوط به حاشیه شهر تهران با آماری بالغ بر ۱.۵ میلیون نفر است. پس از آن حاشیهنشینهای شهرهای خراسان رضوی ۹۰۰ هزار و آذربایجان غربی ۶۰۰ هزار نفر، بیشترین جمعیت تحت پوشش را دارند.
محمدجواد کبیر مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران اهداف اجرای این طرح را اینگونه بر میشمارد و میگوید: طرح بیمه سلامت همگانی و طرح تحول سلامت برگ زرینی در تاریخ کشور است که باید مورد تضمین و بازنگری قرار گیرد؛ هدف از پوشش فراگیر بیمه سلامت همگانی در کشور، دسترسی یکسان و بهره مندی و بهره برداری عادلانه و بر اساس نیاز است که باید مورد نظر قرار گیرد.
امسال بیمه سلامت همگانی که به صورت رایگان برای آحاد افراد فاقد بیمه برقرار شد، وارد چهارمین سال خود می شود و علی رغم آنکه توانسته است به اقشار محروم در ارائه خدمات درمانی عادلانه و برابر کمک کند اما در این مسیر با مشکلات اعتباری مواجه بوده است.
شعاری انتخاباتی که اجرای طرح بیمه سلامت همگانی را بدنبال داشت
علی ربیعی وزیر تعاون، کار و ر فاه اجتماعی سال گذشته به تشریح علل بروز تنگناهای اعتباری برای سازمان بیمه سلامت میپردازد و میگوید: اجازه بدهید از خودانتقادی شروع کنم. معتقد به این نیستم که نمیتوان هیچ اشکالی به طرح بیمه سلامت همگانی گرفت، امثال آقای پزشکیان (نایب رییس مجلس) از ابتدا به این طرح نقد داشتند اما مهم این است که در مسیر، یک تصمیم درست راجع به زندگی مردم گرفتیم. طرح بیمه سلامت همگانی پروژه اجتماعی بزرگ دولت است و اشکال کار ما در این طرح این بود که گام به گام پیش نرفتیم.
وی ادامه می دهد: مطالعات ما نشان میداد بیشترین دام فقر مربوط به «درمان» است و به همین خاطر “بیمه برای همه ایرانیان” به شعار انتخاباتی روحانی تبدیل شد اما در این مسیر اشکال این بود که چند برنامه مهم را یکباره و توامان انجام دادیم؛ ما هم ۲k را افزایش دادیم، هم در کتاب ارزش نسبی خدمات تجدیدنظر کرده و هم بیمه سلامت همگانی را اجرا کردیم. در ابتدا تصور میکردم پنج میلیون نفر در کشور فاقد بیمه باشند؛ در آن زمان هنوز بانکهای اطلاعاتی ما شکل نگرفته بود و برخلاف برآوردهای ما، آمار پنج میلیون فاقد بیمه به ۱۱ میلیون نفر رسید و سرانه بیمه آنها از ۲۶ به ۳۲ هزارتومان افزایش یافت؛ ۳۵۲ میلیارد تومان بارمالی تحمیل شد در حالی که تصور میکردیم ۱۱۰ میلیارد تومان باشد لذا در اینجا با کسری بودجه مواجه شدیم.
ارائه بیمه رایگان علیرغم وجود مشکلات اعتباری
اگرچه بنای دولت رایگان بودن یکساله بیمه سلامت همگانی بود اما با توجه به اینکه مشخص شد بیش از ۸۵ درصد بیمهشدگان حاشیه نشینها و افراد فقیر هستند عدم دریافت حق بیمه از افراد دارای این دفترچهها تا کنون ادامه پیدا کرده است و علی رغم اینکه مسئولان وزارت رفاه یکی از راهکارهای موجود برای کاهش مشکلات اعتباری ناشی از اجرای بیمه سلامت همگانی را دریافت حق بیمه از بیمه شدگان میدانند اما هنوز فرمول و مکانیسم مشخصی برای دریافت حق بیمه مورد تصویب و ابلاغ دولت قرار نگرفته است.
کبیر، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران درباره وضعیت پرداخت حق بیمه در طرح بیمه سلامت همگانی در آینده اظهار میکند: بیش از ۹۰ درصد از جمعیت تحت پوشش ما در این طرح اقشار آسیبپذیر هستند که بیمه باید برای آنها رایگان ادامه یابد. برای ۱۰ درصد باقی مانده که وضعیتشان بهتر است، دولت در حال بررسی سیاستهایی چون آزمون وسع است تا تمکن افراد و نحوه مشارکت آنها در پرداخت حق بیمه مشخص شود، اگر این سیاست ها مشخص و تصویب شوند ما آنها را عملیاتی می کنیم.
به اذعان وزیر رفاه، بیمه سلامت همگانی که از طرحهای خوب دولت یازدهم است و بیش از چهارسال از عمرش نمیگذرد نیازمند صیانت و نگهداری و همچنین ارتقای کیفیت خدمات است تا بتواند به نحو احسن به شعار و هدف خود که بهره مندی عادلانه و دسترسی یکسان به خدمات درمانی برای آحاد مردم است جامه عمل بپوشاند؛ همانطور که رئیس جمهور در جشن بیمه همگانی با بیان این که بیمه همگانی همه عدالت نیست اما قطعا بخشی از عدالت است، تاکید میکند: «بیمه همگانی همه رضامندی جامعه نیست اما بخشی از رضامندی و خواست جامعه است. باید کیفیت بیمه و کارآیی دفترچهها افزایش یابد و روز به روز دفترچههای بیمه درمانی ارزشمندتر شده و کارایی آنها بیشتر شود».