آرزوهای برباد رفته خوزستانی ها
سعید کیوانی – خوزستان، با منابع ارزشمند خدادادی، تولید کننده ثروت ملی، منطقه شاخص اقتصادی، اکنون به سرزمین آرزوهای برباد رفته ساکنان آن تبدیل شده است. آرزو هایی که نسل به نسل فقط نقل و قول شده و هیچگاه رنگ واقعیت به خود نگرفته است، آرزوهایی که مردمان صبور آن، تحقق اش را فقط در استان های دیگر دیده اند ،هوای سالم ،آب سالم ،فضای سبز مطلوب ،جاده مناسب و…. کم کم دارند به آرزو هایی تبدیل می شوند که عملی شدن آنها ممکن است برای نسل های بعدی خوزستانی ها اتفاق بیفتد .
خوزستان در گذر زمان در کشور به دلیل موقعیت ویژه ای که داشته است شرایط متفاوتی را در خود تجربه کرده است. روزهای حماسه و غیرت ایران در مقابل تهاجم بی رحمانه دشمن شرایط را به گونه ای دیگر برای مردمان این استان، رقم زده است. غیرت مردم خوزستان در این روزها و ایستادگی آنها و همچنین خاطرات دفاع غیورانه در برابر متجاوز از یاد رفتنی نیست. با وجود گذشت نزدیک به سی سال از آن روزها و بازگشت آرامش به کشور، استان خوزستان با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کند که صبر و استقامت دراز مدت آنها در مقابل چنین مشکلاتی باعث فراموشی مسئولین شده است. استان خوزستان با وجود نقش سازنده ای که درجایگاه اقتصادی و امنیت و اقتدار کشور دارد کمترین سهم را از شرایط مطلوب زندگی به خود اختصاص داده است.
*اهواز همیشه تشنه !!
تقریبا روزی نیست که در شبکه های اجتماعی و رسانه های آنلاین و مکتوب از آ لودگی آب اهواز مطلبی نوشته نشود ،تصویری از آب گل الود در دست شهروندی مرتب دست به دست می شود و دستمایه نقد موافقان و مخالفان عملکرد مسولان امر ،اما براستی ایا برای رفع این مشکل نباید چاره اساسی اندیشید ؟وزیر بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی در یکی از سفرهای خود به خوزستان گفته بود :ا گر من حوزه درمان را توسعه دهم، بدون اینکه مشکل «فاضلاب» این منطقه حل شود، هرسال گرفتار وبا و بیماریهای آمیبی و میکروبی ناشی از آبهای آلوده خواهیم بود. اگر فقط درمان را توسعه دهیم ولی صنایع فولاد و نفت و گاز این منطقه به ما کمک نکنند، طبیعی است که خیلی موفق نخواهیم بود. شنیدن چنین سخنانی از زبان وزیر بهداشت دولت یازدهم به خوبی نشان از وضعیت نامناسب آب آشامیدنی در استان خوزستان را دارد
تاکید مضاعف کار شناسان هم حکایت از وخیم بودن اوضاع آب خوزستان دارد ،پروفسور کردوانی اعتقاد دارد :،این آلودگی در هوا هست و در آب هم است که موجب شده مردم شهر اهواز و استان خوزستان دست به مهاجرت بزنند. آمار ها نشان میدهد که سالانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار نفر به جمعیت کرج افزوده میشود، این همان مردم هستند که دچار آلودگی شده اند.
البته در سالهای فعالیت خوبی هم صورت گرفته که از ان جمله می توان به اجرای طرح اب رسانی غدیر اشاره نمود :طرح دراز مدتی همچون طرح آبرسانی غدیر اگر از حمایت برخوردار شود شاید بتوان با توجه به منحصر به فرد بودن پروژه تغییرات متفاوتی را هم در پی داشته باشد. طرحی که به منظور آبرسانی به شهرهای خرمشهر و آبادان می باشد و به گفته مسئولان با بهره برداری کامل از طرح غدیر که بزرگترین طرح آبرسانی کشور از نظر حجم کاری است، مشکل کمی و کیفی آب شرب چهار میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در مناطق شهری و روستایی ۲۱ شهر کوچک و بزرگ استان خوزستان تا افق ۱۴۱۵ برطرف می شود.
طرح جامع آبرسانی غدیر از سال ۸۸ آغاز شده و با هدف تامین آب ۲۵ شهر و یک هزار و ۶۰۸ روستای خوزستان در حال اجراست. اعتبار پیش بینی شده برای این طرح ۱۳ هزار میلیارد ریال است که به گفته وزیر نیرو تا کنون ۶ هزار میلیارد ریال در دولت یازدهم برای این طرح هزینه شده است.
امیدواریم اجرا ی کامل این طرح و سایر طرح های مکمل بتواند اب شرب سالم رابرای خوزستانی های نجیب و صبور به ارمغان اورد و بیش از این شاهد بروز بیماری های ناشی از آلودگی آب در میان شهروندان خوزستانی نباشیم
* جاده ایمن ام آرزوست
خوزستان با برخورداری از پنج هزار و ۱۵۰ کیلومتر جاده ارتباطی و ۱۱ هزار کیلومتر راه روستایی از نظر طول راه ها رتبه پنجم کشور را داراست. این استان همچنین دارای پنج هزار و ۴۱ کیلومتر راه اصلی و فرعی است که ۶ درصد کل راه های کشور را شامل می شود و جایگاه استان در این شاخص رتبه ششم است.
استان خوزستان با دارا بودن پایانه های مرزی و بنادر بزرگ و کوچک مسیر تردد انواع وسایط نقلیه سنگین است که توسط این وسایط، انواع کالاها به داخل و خارج از کشور هدایت می شوند. این استان بیش از ۱۵هزار کیلومتر راه اصلی و فرعی است. این استان اهمیت راهبردی در حمل و نقل کالا و مسافر در کشور دارد.
طول راه های خوزستان شش هزار و ۳۲۳، طول آزادراه ها ۱۶۰، طول بزرگراه ها یک هزار و ۱۵، راه های اصلی دو هزار و ۷۶۲ و راه های فرعی دو هزار و ۳۲۹ کیلومتر است.خوزستان با برخورداری از پنج هزار و ۱۵۰ کیلومتر جاده ارتباطی و ۱۱ هزار کیلومتر راه روستایی از نظر طول راه ها رتبه پنجم کشور را داراست. این استان همچنین دارای پنج هزار و ۴۱ کیلومتر راه اصلی و فرعی است که ۶ درصد کل راه های کشور را شامل می شود و جایگاه استان در این شاخص رتبه ششم است.
حادثه خیز بودن جاده ها در خوزستان از سالهای قبل مورد توجه رسانه ها بوده اما در سالهای اخیر همراه با رسانه مجازی ، کاربران شبکه های اجتماعی بسان «خبرنگار شهروند « لحظه وقوع حوادث جاده ای را در شبکه های اجتماعی منتشر می نمایند، تصاویری گاه دلخراش که دل هر ببنده ای را می ازارد و تاسف مردم را بر می انگیزد اما مشکل کار کجاست؟ چرا مردم خورستان از داشتن جاده ایمن و مناسب برخودار نیستند؟ بخشی از مشکل به کمبود اعتبارات بر می گردد .
معاون سابق عمرانی استانداری خوزستان در این خصوص گفته بود : به طور کلی صدمات جادههای خوزستان ناشی از حمل و نقل ترانزیتی کالاهایی با منافع ملی، است و اعتبارات استانی موجود پاسخگوی رسیدگی به جادههای استان نیست.
وی تصریح کرد: برای ساماندهی جاده ها ۷۵ میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است که پس از پیگیریهای صورت گرفته، وزیر راه و شهرسازی قول داد تا رقم این اعتبار را افزایش دهد.
معاون وزیر راه نیز بر این نکته تاکید داردکه : طرح راهسازی در روستاها بهدلیل کمبود اعتبارات نیمهکاره باقیمانده و متاسفانه امسال نیز تخصیص اعتبار برای راههای روستایی نداشتیم.
بخش دیگری ازمشکل هم م.ضوع عدم رعایت مسایل ایمنی است ،گرچه مدیرکل حمل و نقل و پایانه های خوزستان ودر همایش راهوران محله، از اختصاص ۸۲۰میلیارد ریال از سوی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای برای ارتقای ایمنی راه های این استان در سال جاری خبر داده بود اما به نطر می رسد برای تحقق آرزوی داشتن جاده خوب برای خوزستانی ها فاصله زیادی داریم جاده هایی که کمین گاه مرگ شده اند ،مرگی گاه زودرس برای طفلی در اغوش مادر یا جوانی اماده تشکیل خانواده !!! هر باشد جدای از عدم رعایت مسایل ایمنی توسط قربانیان و مجروحان حوادث ،مسولان امر باید بیش ازگذشته بستر های لازم را برای کاهش مرگ و میر های ناشی از حوادث جاده فراهم اورند ، اماری که به گفته: معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای خوزستان میزان ان به دلیل فرسوده بودن ناوگان حمل و نقل برون شهری در هفت ماه نخست امسال افزایش یافته است.
*هوای پاک و فضای سبز م آرزوست !
فضای سبز اهواز مشکلات بسیاری دارد و هر چند مدت یک بار یکی از کارشناسان فضای سبز از وضعیت آن انتقاد میکند. بنا بر اطلاعات منتشر شده در اهواز یک هزار و ۲۰۰ تا یکهزار و ۳۰۰ هکتار فضای سبز وجود دارد که سرانه آن ۱۳٫۸ است و با توجه به صنعتی بودن این کلانشهر ۱۱ متر کمتر از حد استاندارد است.
هزینه نگهداری هر هکتار از فضای سبز در اهواز حدود ۱۰۰ میلیون ریال است و ۳۰ درصد آب مورد نیاز این فضا از آب آشامیدنی شهر اهواز استحصال میشود. این در حالی است که اهواز جزو مناطق با اقلیم خشک محسوب میشود.
مهر ماه ۱۳۹۰،دبیر کارگروه آلودگی هوای خوزستان نیز اظهار داشت: طبق آخرین آمار موجود در سال ۹۰ سرانه فضای سبز شهر اهواز حدود ۱۰٫۸ متر مربع برای هر نفر است که با توجه به پدیده ریز گردها لازم است تا ۲۵ متر مربع توسعه یابد.
وی افزود: طبق استانداردهای کشور، سرانه فضای سبز برای هر نفر ۱۵ متر مربع و بر اساس استانداردهای جهانی این سرانه ۱۵ تا ۲۵ مترمربع اعلام شده است؛ همچنین در طرح جامع شهر اهواز که بر اساس مصوبات شورای عالی شهرسازی به تصویب رسیده به سرانه فضای سبز شهری ۱۵ متر مربع اشاره شده است.
در همین راستا تورج همتی گفت:کارگروهی با موضوع کمربند سبز تشکیل و در آن مباحث توسعه فضای سبز کلان شهر اهواز و نیز اقداماتی که باید بر اساس آیین نامه آمادگی و مقابله با آثار زیانبار پدیده گرد و غبار (ریزگرد) و طرح جامع کاهش آلودگی هوای کشور، اجرا شود، به صورت مستمر پیگیری گردد.
چهار سال از این اظهار نظر ها گذشت اما خروجی ان چه بود؟ «تسنیم «در این باره نوشت :باوجود گذشت ۴ سال از اجرای پروژه کمربند سبز اهواز این طرح کمتر از۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و برخی از مسئولان از کارشکنی دستگاههای اجرایی گلایه میکنند و برخی دیگر بر ضرورت شناخت متولی فضای سبز اهواز تأکید میکنند.
بر اساس آمار رسمی، اهواز پس از اصفهان و تهران، بیشترین آلودگی هوا را دارد، میزان آلودگی هوا در این شهر روزبهروز افزایش یافته و شدیدتر میشود. مهمترین علت آلودگی هوای اهواز، گرد و غبار و حمل و نقل درونشهری است و دیگر عامل آلودگیها گسترش افسارگسیخته بافت شهری و رسیدن آن به کارخانههایی مانند ایران کربن و فولاد خوزستان است.
بر اساس برنامههای سازمان محیط زیست، در صورت افزایش ۵۰۰ هکتاری پوشش گیاهی در شهر اهواز، و انجام پروژه کمربند سبز، بین چهار تا شش درجه از گرمای هوا در اهواز کاسته خواهد شد، و آلودگی هوا نیز تا حد چشمگیری پایین خواهد آمد، از پاییز ۱۳۸۵ کل استان خوزستان درگیر پدیده توفان خاک شدهاست که زیانهای مالی فراوانی به بار آوردهاست.
رئیس اداره فضای سبز شهرداری اهواز درباره آخرین فعالیت های کار گروه کمربند سبز اهواز می گوید:با بیان اینکه در جلسات کارگروه نسبت به سهم هر ارگان برنامه ریزی و تقسیم بندیهای لازمه انجام شده است، گفت: متأسفانه ارگان های مربوطه همکاری های لازم را انجام نمیدهند و سبب عدم پیشرفت کار شده اند.
وی افزود: صنایع فولاد، منابع طبیعی و شرکت نفت با بیان اینکه اعتبار کافی را ندارند به وظایف محوله بی توجهی میکنند
در این میان اما داستان کنوکارپوس از همه موضوعات فضای سبز اهواز شنیدنی تر شد ،دعوای رسانه ای مابین شورای شهر و دانشگاه علوم پزشکی اهواز از یک سو و اجرای مصوبات شورای سلامت و اصرار برخی مدیران استانی در قطع درختان کنو کار پوس از سوی دیگر باعث شد که برخی این موضوع تخصصی را سیاسی جلوه دهند
داستان کنوکارپوس ها بعنوان یک گونه گیاهی غیر بومی در خوزستان به همین جا ختم نمی شود در تازه ترین اظهار نظر ها پدر علم زیست شناسی کشور گفته است:با توجه به بررسیهای مختصر، نتایج اولیه نشان میدهد به دلیل آنکه تعداد گردههای کنوکارپوس بسیار زیاد است و این گردهها تحت شرایط اقلیمی و بارندگی میتوانند به ذرات زیادی شکسته شوند، فاقد حالت آلرژیزایی نیستند
احمد مجد خاطرنشان کرد: اگر مقداری با بررسی مناسبتر، کارهای خود را انجام دهیم بخش زیادی از مشکل حل میشود؛ برای چنین کارهایی باید با انجام بررسیهای مناسب، گیاهی کشت میشد که دانههای گرده آن آلرژیزا نباشد؛ اکنون حتی رفتوآمد به آن مناطق نیز میتواند خطرآفرین باشد.
مردم شهر های خوزستان و بویژه اهواز سالهاست که در حسرت آرامیدن در سایه درختی و تفریح در بوستان و فضای سبزی هستند . فضای سبزی که حق انهاست و کمتر بدان توجه شده است.
این در حالیست که در تبریز به عنوان یکی یگر از کلان شهر های صنعتی ایران سالانه ۸ میلیون نفر از پارک ائل گلی بازدید می کنندو رقابت شهرداری های مناطق در افزایش سرانه فضای سبز در نوع خود جالب است . این رقابت باعث شده که تفاوت هایی در امار فضای سبز این شهر احساس شود در این رابطه مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری تبریز با اشاره به علت تفاوت پارکهای نقاط مختلف تبریز با یکدیگر گفت: این موضوع به میزان توان و وضعیت اقتصادی شهرداری های مناطق مختلف مربوط می شود. امیدواریم شهروندان اهوازی روزی شاهد رقابت مناطق مختلف شهرداری بوده و با افزایش سرانه فضای سبز ،ارامش و اسایش رابه مردم این شهر هدیه دهند
اما در بحث ریزگرد ها و ناسالم بودن هوای شهر های استان در اغلب روز های سال نیز به کرات سخن به میان امده است . از حضور هنرمندان گرفته تا نمایندگان مجلس در بین سطوح مختلف اجتماعی خوزستانی ها بیانگر اهمیت موضوع بوده است.
براساس اخرین آمار، اهواز شاهد حضور ریزگردها با ۱۰ برابر حد مجاز بوده است. هجوم ریزگردها به این شهر -که پیش ازاین به روایت سازمان بهداشت جهانی آلوده ترین شهر جهان لقب گرفته بود- مشکلات فراوانی از جمله انتشار بیماری های تنفسی ایجاده کرده است. گرچه بعدها امار بهداشت جهانی از سوی برخی مسولان تکذیب شد اما حضور بیش از ۱۳ هزار نفر بیمار تنفسی به بیمارستان های استان در سال ۹۴ مهر تاییدی بود بر آلوده بودن هوای شهر اهواز و سایر شهر های خوزستان ، راهکار هایی هم اندیشیده شد : افزایش اطلاع رسانی ها ،هرس درختان کنوکارپوس و ارتقا امکانات بیمارستانی اما با این اوصاف هنوز مشکلات زیادی مانده و مردم خوزستان نگران بارش هر باران ! مضطرب هر غبار و ریزگرد !!!!!
*آرزو های نا تمام
تراژدی آرزوهای خوزستانی های پایانی ندارد ،انتقال آب کارون ،فاضلاب شهری،اتوبوس های بین شهری،آسفالت خیابان های شهر ،اشتغال جوانان ،بیکاری و مشکلات آن و البته قدیمی تر بازسازی ناتمام برخی از محلات جنگ زده خرمشهر و ابادان ،و… آنچه گفتیم بخشی از مشکلات این استان بوده اند. استانی که مردمانش شایسته بهترین ها هستند و خسته از شعار های همیشگی، عمل می خواهند.