شبکه های اجتماعی، تحولات اجتماعی

هورنیوز – سخنان رییسجمهور پیرامون مسائل کشوری در حوزههای گوناگون از جهاتی مورد تامل است، آنچه در حیطه مطالعات نگارنده است توجه به شبکههای اجتماعی و نقش آنان در آگاهی رسانی در تحولات اجتماعی و چگونگی حادث شدن آنهاست.
این شبکهها در حال حاضر چنان در بطن و ضمیر ناخود آگاه افراد جامعه رسوخ کرده که هیچ راه نجاتی از آن نیست و شوربختانه به صورت نیازی روزانه در کنار سایر مایحتاجهای فردی عمل میکند.
بی شک قدرت دولتها در این خصوص بر اثر آگاهی جمعی و توسعه افکار عمومی است که به مثابه لبه تیغی است و هردم با نوسانهای شدیدی، بستر رشد یا کندی و ایستایی در اهداف دولتها را به همراه دارد.
موضوع اشتغال و همراهی اجتماعی با اینگونه شبکههای اجتماعی دیر بازی نیست که اکثر کاربران از آن بیاطلاع باشند و در واقع دولتها نقش مستقیمی در این زمینه نداشته و بیشتر در مقام «بستر ساز و محرک» عمل میکنند.
امروزه، قلمرو فعالیتهای شبکههای اجتماعی در چند محور اصلی خلاصه میشوند که اهم آن «انتقال اطلاعات» به عنوان «تبلیغ کالا» از سویی و «تبلیغ افکار» از سویی دیگر مد نظر است.
رابطه بین این سه محور همان ارتباط گرایی در بطن فضای مجازی است که تحت تاثیر آن، مخاطب ترغیب شده و «همگرایی» و در نتیجه «همفکری و همکاری» از آن به وجود میآید که پدیده «اشتغال» و فعالیتهای اجتماعی از محصول آن به شمار میآید.
ویژگی اساسی این شبکهها در یافتن محصولی خاص است که در زمانی اندک به مخاطب منتقل و او را در نیازهای آنی اقناع میکند نظیر جستوجوی کالایی خاص یا تردد آسان و ارزان در سفرهای روزانه که اخیرا در شبکههای اجتماعی در حال گسترش است.
این فرآیند ارتباط در یک لحظه میتواند اثر مطلوبی در رفاه، آسایش، امنیت و دقت در انتخاب فرد داشته باشد که وی را به سوی «سلامت جامعه» هدایت کند.
اینگونه است که شبکههای اجتماعی امروزه جزو عناصر مهم زندگی اجتماعی است و تنها به صورت پدیده مکانیکی به آن نگاه نمیشود و در مسیر توسعهای خود که خواه ناخواه تاثیر نابهنگام خود را میگذارد، بسیاری از عادات کهن و قدیمی را از سر راه بر میدارد و اهمیت آن در رویارویی با این تحول سریع و اجباری است که هیچ گریزی از آن متصورنیست.
به همین دلیل، آنچه در این بین حایزاهمیت است چگونگی نگاه و زاویهای است که از سوی دولتها، بدنه اجتماع و به ویژه اعضای خانواده به چگونگی عملکرد و تاثیر آن بر مخاطبین و مخصوصا نسل جوانی است که بیمحابا از این «پدیده نوظهور» به اشکال مختلف استفاده میکنند.
بدیهی است در ورود تکنولوژی به جامعهای نسبتا سنتی معمولا نگرانیهایی از جانب نظام حاکمیت وخانواده بروز کرده ودر نتیجه با وسواسی خاص به مضرات و فواید آن مینگرند و از این طریق به نوعی «کنترل و نظارت» و در مواقعی هم «فیلتر و سانسور» دست مییازند.
اگر بپذیریم که از خروجی فعالیتهای شبکههای اجتماعی «تغییر در رفتار» شکل میگیرد و نظام اجتماعی را در خصوص ایجاد یا انفعال از فرصتهای موجود متاثر از خود میسازد، دل نگرانی دولتها از جنبه همراهی نکردن در اهدافشان و همچنین دلآشوبی نظام خانواده از جنبه تعلیم و تربیت اجتماعی فرزندان آنها، میتواند در بسط و گسترش یا در عقیم ماندن دنیای مجازی کاملا موثر باشد.
با این نگاه «همکاری اجتماعی در رفع نیازها» و نیز «حصول اطمینان اجتماعی» و «مثبتاندیشی زاویه دید دولتها» در هم سویی با هم، مهمترین مولفهای است که آثار مطلوبی از فعالیتهای شبکههای مجازی و اجتماعی نصیب اجتماع و دولتها خواهد کرد.
با این توصیف و تفکیک عناصر «بدگرا» و «خوبگرا» در شالوده شبکههای مذکور، موضوع «اشتغال» چه به لحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی از جمله مواردی است که میتواند به عنوان یکی از مبینهای دسترسی به فرصتهای شغلی یاد شود و نیز تایید و ملاک سنجش در راست آزمایی این قسمت از سخنان رییسجمهور باشد که «باید در فضای مجازی اشتغال ایجاد شود» و این مقدور نخواهد بود مگر با همراهی و همکاری بخشهای گوناگون دولت و سایر قوا که با هم زمینهای موثر برای کمکگیری همهجانبه از کلیه امکانات شبکههای مجازی بدون کمترین محدودیتی را فراهم آورند.