هورنیوز – به دنبال نگرانی ها از تبعات روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا و تضعیف توانایی ایران برای جذب سرمایه گذاری خارجی، ارزش پول ملی ایران روز دوشنبه به پایین ترین رقم خود در برابر دلار رسید.
ارزش هر دلار آمریکا در بازار آزاد به ۴۱ هزار و ۵۰۰ ریال رسید، در حالی که این رقم در روز یکشنبه ۴۱ هزار و ۲۵۰ ریال و در اواسط ماه سپتامبر ۳۵ هزار و ۵۷۰ ریال بود. پیش از این رکورد بیشترین افت ارزش ریال متعلق به اواخر سال ۲۰۱۲ بود که ارزش هر دلار آمریکا به حدود ۴۰ هزار ریال رسیده بود.
اقتصاددانان معتقدند چند عامل در این کاهش ارزش پول ملی تاثیرگذار بوده اند که از جمله آنها می توان به تقویت ارزش دلار در برابر بسیاری از ارزهای جهانی در چند هفته اخیر و عدم قطعیت موجود در ایران پیش از انتخابات ریاست جمهوری این کشور اشاره کرد.
اما تحلیلگران گفتند، انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر یکی از عوال اصلی دخیل در این کاهش ارزش ریال بوده است. ترامپ در جریان رقابت های انتخاباتی گفته بود توافق هسته ای بین ایران و قدرت های جهانی را پاره خواهد کرد.
روی کار امدن دولت دونالد ترامپ، تلاش های تهران برای جذب ده ها میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی برای مدرنیزه کردن اقتصادش را با مشکل مواجه می کند. میزان ورود سرمایه خارجی به اقتصادی ایران از ماه ژانویه به این طرف، کمتر از میزانی بوده که دولت ایران انتظارش را داشته که بخشی از ان به دلیل ترس بانک های بزگر بین المللی از همکاری با ایران به علت باقی ماندن تحریم های یکجانبه دولت آمریکاست.
بسیاری از تحلیلگران معتقدند که واشنگتن توافق هسته ای را بر هم نخواهد زد، اما ممکن است تحریم های همچنان پابرجا را با سختگیری بیشتری اعمال کند. حداقل این خواهد بود که ابهام در مورد قصد دولت آینده آمریکا در مورد نحوه رفتار با ایران، شرکت های بین المللی را نسبت به ورود یا سرمایه گذاری در بازار ایران محتاط تر خواهد کرد.
بیژن بیدآباد، اقتصاددان ایرانی در این باره گفت: «میزان ورود سرمایه خارجی به کشور به اندازه ای نبوده که دولت انتظارش را داشته است.» در عین حال، سیاست های دولت به منظور حمایت از رشد اقتصادی موجب افزایش عرضه پول شده است. «این مسئله موجب بر هم خوردن موازنه بین ریال و ارزهای خارجی شده و قمیت ارز را بالا برده است.»
مقامات ایرانی هر گونه ارتباط بین نتایج انتخابات امریکا و کاهش ارزش ریال را رد کرده اند. محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت گفته که کاهش ارزش ریال ناشی از مسائل روانی بوده است. دیگر مقامات دولتی همچنین افزایش تقاضا برای دلار را عامل گرانی ارز عنوان کرده اند.
با این حال، دلالان ارز در تهران گفتند، در هفته های اخیر هیچگونه افزایش ناگهانی تقاضا برای دلار در بازار به وجود نیامده و این نشان می دهد که احتمالا کاهش ارزش ریال دلایل عمیق تری دارد.
اگر روند کاهش ارزش ریال ادامه یابد، این مسئله می تواند در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال آینده به موضوعی سیاسی بدل شود و برخی از دستاوردهای اقتصادی دولت روحانی نظیر تثبیت نرخ ارز و کاهش تورم را تهدید نماید.