به گزارش هورنیوز کتایون نجفی‌زاده در مراسم افتتاحیه نخستین دوره کشوری پشتیبانی مراکز فراهم‌آوری اعضای پیوندی استان‌ها که امروز (‌دوشنبه، ۶ دی‌ماه) در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز برگزار شد، با تاکید بر اینکه افراد دچار مرگ مغزی محکوم به فنا هستند، اظهار کرد:‌ در ارتباط با این افراد نباید از کلمه بیمار استفاده کرد زیرا افرادی که دچار مرگ مغزی می‌شوند در حقیقت مانند یک جسد هستند؛ با این تفاوت که اعضای بدن آن‌ها قابل استفاده است.

وی تصریح کرد: ‌در دنیا معیاری به اسم PMP وجود دارد که در خصوص اهدای عضو، پیوند عضو و … به کار می‌رود. حداقل PMP قابل قبول اهدای عضو در دنیا اکنون ۲۵ است، یعنی به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت دنیا باید سالانه حداقل ۲۵ نفر اهدا‌کننده عضو وجود داشته باشد.

رییس اداره شبکه فراهم‌آوری اعضای پیوندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تاکید بر اینکه موضوع اهدای عضو به‌صرفه، منطقی و انسانی است، عنوان کرد:‌ اهدای عضو مانع از زیرخاک رفتن اعضای بدن افراد دچار مرگ مغزی می شود.

نجفی‌زاده بیان کرد: متاسفانه ۱۰ تا ۲۰ درصد ریه‌های افراد اهدا‌کننده عضو در دنیا قابل استفاده است؛ این روند در کشور ایران ۴ درصد و حتی گاهی کمتر است و علت آن عدم امکان پیوند ریه در بسیاری از استان‌های کشور از‌جمله خوزستان است.

وی با تاکید بر لزوم تعریف مراکزی در کشور جهت انجام عمل پیوند ریه و قلب، گفت:‌ در سال‌های اخیر طرحی به وزیر بهداشت مبنی بر راه‌اندازی مراکز جامع پیوند اعضا ارایه شد که مورد تایید آقای هاشمی قرارگرفت؛ در این طرح ۹ قطب پیوند اعضا در کشور راه‌اندازی می‌شود که یکی از این قطب‌ها در اهواز خواهد بود.

رییس اداره شبکه فراهم‌آوری اعضای پیوندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزود: بنابراین از مسئولان دانشگاه علوم پزشکی اهواز می‌خواهیم این دید را که اهواز باید یکی از قطب‌های پیوند اعضا در کشور باشد، داشته باشند تا با کمک خیرین ساختمان لازم احداث و متخصصان مورد نیاز جهت فراگیری دوره‌های آموزشی اعزام شوند و در اهواز امکان انجام عمل پیوند عضو برای تمامی اعضای بدن وجود داشته باشد.

نجفی‌زاده با تاکید بر ایجاد باور مساوی بودن مرگ مغزی با یک جسد در میان مردم، اظهار کرد:‌ فردی که دچار مرگ مغزی شده، در اصل فوت کرده است. اهدای اعضا و نسوج بدن این فرد موجب می‌شود که یک تا هشت نفر از مرگ مغزی و یک تا ۵۲ نفر از معلولیت رهایی یابند.

وی تصریح کرد: ‌در سال ۸۴ آمار رضایت اهدای عضو در ایران ۵ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌داد و سالانه اهدای عضو ۱۲۰ نفر انجام می‌شد. در آن زمان PMP اهدای عضو در کشور معادل ۱٫۷ بود.

رییس اداره شبکه فراهم‌آوری اعضای پیوندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عنوان کرد:‌ با توجه به اینکه فرهنگ کشور ایران با ایثار عجین شده و همچنین متخصصان متبحر و امکانات و تجهیزات کافی در ایران وجود دارد و تاییدیه عمل پیوند عضو از ولی‌فقیه اخذ شده است، باید این سؤال را مطرح کرد که چرا با وجود تمامی این موارد اهدای عضو در کشور تا این حد پایین است؟

نجفی‌زاده عنوان کرد: در سال ۸۴ رتبه ایران در اهدای عضو در دنیا ۴۲ بود. در سنوات گذشته اقداماتی را در زمینه اهدای عضو انجام دادیم و در این راستا ۷۰ طرح فرهنگی مانند برگزاری جشنواره‌های فرهنگی “نفس” اجرا شد‌ که قطعا این برنامه‌ها در افزایش اهدای عضو بی‌تاثیر نبودند.

وی با بیان اینکه صحبت کردن با خانواده فردی که دچار مرگ مغزی شده یک علم و مهارت است، اظهار کرد:‌ از سال ۸۹ و ۹۰ به بعد آمار اهدای عضو در ایران به‌شدت افزایش یافت و در سال ۲۰۱۵ رتبه ایران در اهدای عضو در سطح جهان به ۳۱ رسید.

رییس اداره شبکه فراهم‌آوری اعضای پیوندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به مرگ ۱۶ هزار نفر در سال بر اثر تصادفات در ایران، تصریح کرد: ‌از این تعداد ۵ تا ۸ هزار نفر دچار مرگ مغزی می‌شوند و در کمتر نقطه‌ای دنیا می‌توان چنین آماری را در مرگ مغزی ناشی از تصادفات پیدا کرد. قاعدتاً باید ۵۰ درصد از افرادی که در سال دچار مرگ مغزی می‌شوند به مرحله اهدای عضو برسند.

نجفی زاده ادامه داد:‌به عبارتی باید حداقل سالانه اهدای اعضا ۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ نفر انجام شود. که متاسفانه اکنون اینگونه نیست. متوسط رضایت به اهدای عضو در ایران ۷۰ درصد مردم تشکیل می دهد. در سال گذشته اهدای عضو ۸۰۸ نفر انجام شد که نسبت به سنوات گذشته بسیار خوب محسوب می شد.

وی با اشاره به وجود ۲۵ هزار بیمار در لیست انتظار پیوند اعضا در کشور عنوان کرد:‌ روزانه ۷ تا ۱۰ نفر از بیماران نیازمند پیوند عضو فوت می‌کند. به عبارت دیگر در هر سه ساعت یک بیمار در لیست انتظار پیوند اعضا از دنیا می‌رود. البته PMP اهدای عضو از ۱٫۷ در سال ۸۴ به ۱۰٫۴۷ در سال ۹۴ رسیده است و قول می‌دهند که PMP اهدای عضو در اهواز و خوزستان بالای ۴۰ است.

رییس اداره شبکه فراهم‌آوری اعضای پیوندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیان کرد: ‌با توجه به مشکلات فعلی، نیاز است که در کشور قطب‌ها و مراکب جامع پیوند عضو راه‌اندازی شود و اهواز یکی از این قطب‌ها خواهد بود. باید بیمارستان اهدای عضو و پیوند اعضا در اهواز احداث شود و تمامی واحدهای مورد نیاز در این بیمارستان مستقر شوند.

نجفی‌زاده ادامه داد: با توجه به وجود امکانات و تجهیزات لازم، ‌مشارکت‌های مردمی و وجود نیروی متخصص جهت پیوند اعضا که در این سال‌ها سعی شد تمامی مشکلات مربوط به این موارد رفع شود، مشکل کنونی کشور در زمینه اهدای عضو،‌ عدم وجود سیستم و شبکه هماهنگ و فراگیر است.

وی افزود: باید یک سیستم در کل کشور ایجاد شود که به افراد وابسته نباشند و فرهنگ اهدای عضو در کشور نهادینه شود. بازرسی دقیق از این سیستم می‌تواند آن را قوی کند تا به بهترین نتایج برسیم. قائم‌مقام این اداره در سال‌های گذشته طرح IRNOPT یا “مدل ایرانی شبکه فراهم‌آوری پیوند اعضا” را به وزیر بهداشت ارایه کرد که این طرح مورد تأیید وزیر قرار گرفت و وزیر بهداشت در سال ۹۴ در راستای تحقق و اجرای این طرح از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در خواست تشکیل سازمان مستقل پیوند اعضا را کرد.

نجفی‌زاده در خصوص اهداف طرح IRNOPT تصریح کرد: ‌استفاده بهینه از ارگان‌های افراد دچار مرگ مغزی، ‌ایجاد عدالت مساوات و راحتی در برخورداری بیمار نیازمند پیوند اعضا  از امکان غربالگری اولیه، ‌برقراری محیط مناسب از نظر امکانات و تجهیزات پیشرفته و فضا و امنیت شغلی برای پزشکان و کارکنان مراکز فراهم‌آوری اعضای پیوندی و ثبت دقیق و فراگیر اطلاعات از مهم‌ترین اهداف این طرح است.

وی بیان کرد:‌ در سال ۹۱ ، ۴ نفر اهدا‌کننده عضو و از آغاز امسال تاکنون ۲۶ نفر اهدا‌کننده عضو در استان وجود داشتند و رتبه کشوری خوزستان در اهدای عضو در سال جاری ۱۴ بوده است؛ در ۲ سال اخیر حداقل سالانه ۶۵ نفر اهدای عضو در استان وجود داشته است.

رییس اداره شبکه فراهم‌آوری اعضای پیوندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: سالانه ۱۲۰ بیمار نیازمند پیوند اعضا در خوزستان فوت می‌کند که در لیست انتظار قرار داشتند؛ در صورتی که حداقل اعضا و ارگان قابل اهدا در استان سالانه ۲۰۰ عضو است‌ که می‌توان حداقل از ۹۰ عضو برای پیوند به بیماران لیست انتظار استفاده کرد.

نجفی‌زاده در خصوص مشکلات اصلی خوزستان در زمینه اهدای اعضا گفت:‌ وجود سیستم سنتی فراهم‌آوری اعضای پیوندی و عدم فرهنگ‌سازی لازم از مهم‌ترین مشکلات استان در زمینه اهدای اعضا هستند.