هورنیوز – آنهایی که گه‌گاه ریشه‌های ازدواج نکردن هم‌سن‌های خود را جویا می‌شوند، گاهی اوقات به یک پاسخ می‌رسند: مورد مناسب پیدا نکرده‌ایم. این اتفاق در گفتمان عمومی این‌ سال‌ها برای دختران بیشتر مطرح می‌شود، به این معنا که در برخی محافل مطرح‌ می‌شود که پسران کم شده اند و افزایش تعداد دختران در مقایسه با پسران باعث شده است که در اصلاح «موردازدواج» برای دختران کم‌ باشد.

آمارهای رسمی و بررسی آنها نشان می‌دهد این ادعا، ادعای صحیح و درستی نیست و واقعیت را در جای دیگری باید جست. براساس آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس که به بررسی تفاوت‌های جنسیتی و وضعیت ازدواج در کشور پرداخته است، فرضیه کم بودن تعداد پسران در مقایسه با دختران و تاثیر آن بر مقوله ازدواج به کلی رد می‌شود.

استدلال پژوهشگر این سازمان درباره رد کمبود پسر در مقایسه با دختران در سن ازدواج این است که براساس آخرین سرشماری، تعداد پسران هرگز ازدواج نکرده در گروه‌های سنی ۱۵ تا ۳۴ بیش از دختران است، طوری که در سال ۱۳۹۰ بیش از ۵۵۸ هزار نفر از مردان در گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ ازدواج نکرده اند، در حالی که این رقم برای دختران در این گروه سنی ۵۳۳ هزار نفر است. براساس جدولی که این گزارش ارائه می کند، در گروه سنی ۱۵ تا ۱۹ ساله، ۳۲۶۸۲۲۳ پسر و ۲۵۵۹۲۶۳ دختر ازدواج نکرده اند که تفاضل مردان این گروه نسبت به زنان ۷۰۸۹۶۰ نفر است. در گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ سال ۳۲۵۵۹۳۸ پسر و ۱۹۸۲۹۵۴ دختر ازدواج نکرده‌اند که تفاضل مردان نسبت به زنان در این گروه سنی، ۱۲۷۲۹۸۴ نفر است. گروه سنی بعدی ۲۵ تا ۲۹ ساله‌ها هستند که در این گروه ۱۷۵۳۶۰۷ پسر و ۱۱۳۰۶۲۷ دختر ازدواج نکرده داریم و تفاضل مردان نسبت به زنان در این گروه ۶۲۲۹۸۰ نفر است. در گروه سنی ۳۰ تا ۳۵ ساله‌ها نیز ۵۵۸۶۹۹ پسر و ۵۳۳۹۱۰ دختر ازدواج نکرده اند که تفاضل مردان نسبت به زنان در این گروه معادل ۲۴۷۸۹ نفر می شود.

تبصره‌های فرهنگی!
آن چیزی که باعث می‌شود ماجرای کمبود مورد ازدواج برای دختران در جامعه ایران را اندکی به واقعیت نزدیک کند، تبصره‌های فرهنگی است. به‌طوری که مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود آورده است:«با توجه به اینکه در نظام عرفی ازدواج در ایران، مردان تمایل دارند با زنانی کوچک‌تر از خود ازدواج کنند و این میزان به طور معمول یک فاصله سنی ۳- ۵ ساله است، باید بررسی شود در صورتی که مردان با زنانی کوچک‌تر از خود ازدواج کنند وضعیت به چه شکلی خواهد بود.

با توجه به آمار و ارقام، تفاضل مردان هر گروه سنی با زنان یک پنجم کوچک‌تر نشان از کمبود مردان در سن ازدواج و فزونی زنان به ویژه در در گروه سنی ۲۵-۲۹ ساله و ۳۰- ۳۴ ساله دارد. این امر می‌تواند در صورتی که مردان اصرار به ازدواج با زنان کوچک‌تر از خود داشته باشند (تمایلی فرهنگی) منجر به کاهش ازدواج در این دو گروه سنی باشد.

وقتی تعداد مردان ازدواج نکرده را با زنان ازدواج نکرده در یک پنجه کوچک‌تر از خود مقایسه کنیم، به این واقعیت می‌رسیم که در این بین، تعداد دختران ازدواج نکرده کمتر می‌شود و این آمار تاییدی است بر این ادعا که پسران ایرانی با دختران کم‌سن‌تر از خود ازدواج می‌کنند و این اتفاق باعث می‌شود که در گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ سال، مورد ازدواج برای دختران کمتر باشد. به بیان مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی«مساله کمبود مردان در مقایسه با زنان نیز پدیده جمعیتی نبوده و تنها در صورتی موضوعیت دارد که به لحاظ عرفی و هنجاری مردان اصرار به ازدواج با زنانی کوچک‌تر از خود داشته باشند. بنابراین مضیقه ازدواج نیز موضوعی اجتماعی فرهنگی است نه مساله‌ای جمعیتی.»

سهم دختران و پسران از تجرد قطعی
براساس سرشماری نفوس و
 مسکن سال ۱۳۹۰ تعداد مجردان واقع در سن ۱۵-۳۴، ۱۵ میلیون و ۴۳ هزار نفر هستند. این میزان برای مردان ۸ میلیون و ۸۳۶ هزار نفر و برای زنان ۶ میلیون و ۲۰۶ هزار نفر گزارش شده است. داده ها نشان می‌دهد نسبت تجرد به تناسب افزایش سن افراد، کاهش پیدا می‌کند، به نحوی که اگرچه ۹۷ درصد مردان ۱۵-۱۹ مجرد هستند، اما این میزان برای گروه سنی ۲۴-۲۰ به ۷۷ درصد، برای گروه سنی ۲۵-۲۹ به ۴۰ درصد و برای گروه سنی ۳۰-۳۴ به ۱۵ درصد کاهش یافته است. به گزارش خبرآنلاین، این میزان برای زنان در سن ۱۵-۱۹ سال ۷۸ درصد، سن ۲۰-۲۴ سال ۴۷ درصد، سن ۲۵-۲۹ سال ۲۶ درصد و سن ۳۰-۳۴ سال ۱۵ درصد است.  بدین ترتیب که در بازه سنی ۱۵-۱۹ سال میزان تجرد بیش از سایر گروه‌های سنی است.