دخالت دولت چالش بزرگ درآمدزایی شهرداری ها
هورنیوز – سید خلف موسوی عصر امروز در پنجمین همایش شهرداران استان خوزستان اظهار کرد: در کشور ما برخلاف کشورهای پیشرفته، جایگاه شهرداریها بهدرستی تعریف نشده است در ساختار نظام اجرایی کشور نیز این موضوع بهخوبی تبیین نشده است.
وی ادامه داد: شهرداری ها با وجود اینکه حدود ۷۰ درصد جمعیت کشور را مدیریت میکنند، جایگاه مناسبی در ساختار اجرایی کشور ندارند در حالیکه همه ارگانها به وزارتخانه یا معاونتهای ریاست جمهوری متصل هستند.
شهردار اهواز توضیح داد: بودجه عمرانی که شهرداریهای کلانشهرها هزینه میکنند، معادل بیش از نیمی از بودجه عمرانی دولت است اما در ساختار اجرایی کشور شهرداریها زیرنظر سازمان شهرداریها وابسته به وزارت کشور هستند که یکی از وظایف آن رسیدگی به امورات شهرداریهاست.
موسوی یکی از خواستههای عمومی شهرداریها که در مقاطع مختلف از جمله اجلاس کلانشهرها مطرح میشود تاسیس وزارتخانهای بهعنوان وزارت شهرداریها یا معاونتی در حوزه ریاست جمهوری با عنوان معاونت امور شهرداری عنوان کرد و افزود: تاسیس این معاونت به لحاظ رسیدگی به امورات شهرداریها مهم است.
وی افزود: بنابراین با توجه به محلیبودن مدیریت شهرداریها، ضروری است اتحادیهای تحت عنوان شهرداران کشور تشکیل شود.
موسوی عدم وجود مدیریت یکپارچه شهری را معضل اصلی شهرداریهای استان و کشور برشمرد و تصریح کرد: ما شهرداران با وجود اینکه مسؤولیت سنگین اداره یک شهر اختیارات متناسب با وظایف خود را نداریم.
وی در ادامه گفت: بهطور مثال افکار عمومی باور ندارند که ما در قبال موضوع آب و فاضلاب مسؤولیتی نداریم و این موضوع در اعتراضات شهروندان نسبت به بحث فاضلاب شهری و مواردی از قبیل روشنایی، گاز، مخابرات، ترافیک و غیره مشهود است.
وی با اشاره به تشکیل کمیسیونی با عنوان کمیسیون کلانشهر تهران و سایر کلانشهرها برای رسیدگی به موضوعات شهری توضیح داد: در این کمیسیون، مسئله مدیریت یکپارچه شهری مورد بررسی قرار گرفت و لایحهای با این عنوان آماده شد و در حال گذراندن مراحل تصویب است.
موسوی ابراز امیدواری کرد: با تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی، گام مهمی برای برونرفت از این چالش و ایجاد مدیریت یکپارچه شهری برداشته شود ضمن اینکه ریاست محترم جمهوری نیز عنایت ویژهای به این موضوع دارند.
وی در رابطه با درآمدهای پایدار شهرداریها متذکر شد: این درآمدها تعریف اصولی خود را دارند، ولی بهدلیل دخالت دولتها در مقاطع مختلف همواره این موضوع به چالش بزرگ شهرداریها تبدیل شده است و کار بهجایی رسیده که یک شهردار بهجای اینکه دغدغه توسعه شهر را داشته باشد، نگران پرداخت حقوق و دستمزد پرسنل است.
موسوی با بیان اینکه هم اکنون شهرداریها عملاً با وجود قوانین متعدد، امکان وضع و اخذ عوارض محلی را ندارند تشریح کرد: طبق قوانین قبلی، شهرداریها عوارض مختلفی را بابت موضوعات مختلف از ارگانها و کارخانجات برای توسعه شهرها دریافت میکردند، اما پس از مدتی با تجمیع عوارض مقرر شد عوارض پس از دریافت بهصورت متمرکز به مرکز ارسال و از آن طریق بین شهرهای مبدا توزیع شود.
وی ادامه داد: اما با گذشت زمان و بوجود آمدن مالیات ارزش افزوده و برداشتن سهمی از آن توسط دولت، سهم ناچیزی از آن به شهرداریها میرسد و گاهی به اشتباه تصور میشود که این پول دولت است که به شهرداریها داده میشود.
موسوی تاکید کرد: این سهم ناچیز نیز هماکنون در حال برداشته شدن است و این خطری برای پیشرفت شهرها و کلانشهرهاست.
وی در خواست کرد: برای هر شهری متناسب با ویژگیهای آن، درآمدهای پایدار تعریف و مشخص شود.
موسوی قدیمیبودن قانون شهرداریها را مشکل اساسی دیگر شهرداریها عنوان کرد و افزود: اصل این قانون متعلق به حدود ۶۰ سال پیش است، گذشت زمان و پیچیدهترشدن امور، ضرورت روزآمدی آنرا عیان میکند و توقع ما از دولت، به روزآمدی و جامعکردن قانون است.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به وجود صنایع حیاتی کشور در استان خوزستان و معضلات ناشی از آنها از جمله آلودگی هوا، ریزگردها، آلودگیهای نفتی، صنایع و عدم پرداخت عوارض قانونی متناسب با آنها توضیح داد: در جلسه اخیر با وزیر نفت گفتم طبق قانون ارزش افزوده، هرگونه خرید و فروشی شامل این قانون میشود و هیچچیز از این قانون مستثنی نیست. بنابراین بهطور حتم تولیدات نفتی نیز شامل این قانون میشوند و ارزش افزوده نفت باید به شهرهای مبدا پرداخت شود.
موسوی ابراز گلهمندی کرد: چرا در جزئیترین معاملات قانون ارزش افزوده اجرا میشود ولی در مورد فروش نفت این موضوع مصداق ندارد؟.
وی تاکید کرد: اگر ارزش افزوده در استان اجرا شود از مسائل دیگر بینیاز میشویم چراکه این نصصریح قانون است و باید به خواست عمومی تبدیل شود اما متاسفانه برخی از صاحب منصبان اعتقادی به این قانون ندارند.
موسوی با اشاره به عدم پرداخت سهم تعیین شده دولت در منابع درآمدی شهرداریها اظهار داشت: درآمدهای متمرکزی وجود دارد که دولت به نام شهرداریها دریافت کرده، ولی هیچ یک از شهرداران اطلاعی از سهم خود در اینخصوص ندارند در صورتیکه این حق قانونی شهرهاست.
وی چالش دیگر شهرداریها را عدم دسترسی به اطلاعات مودیان امور مالیات ارزش بر افزوده دانست و گفت: هیچ شهرداری در این زمینه اطلاعاتی ندارد و به عبارتی دیگر ما هیچ اطلاعاتی از میزان حقوق قانونی خود در خصوص این درآمدها نداریم.
موسوی با اشاره به موضوع حاشیهنشینی در شهرها خاطرنشان کرد: وجود حاشیهنشینی در شهرهای استان بهدلایلی از قبیل جنگ و بیکاری از مهمترین چالشهای مدیریت شهری در استان خوزستان است.
وی توضیح داد: حاشیهنشینی با ساخت و سازهای غیرمجاز رشد کردهاند و بدونپرداخت هیچ عوارضی هماکنون از شهرداریها توقع خدمات دارند.
موسوی با بیان اینکه دولت باید در ردیفهای اعتباری خود بودجهای به موضوع حاشیهنشینی اختصاص دهد یادآور شد: ما ناچاریم عوارض نقاط مرکزی شهر را در مناطق حاشیهنشین هزینه کنیم و بنابراین فکر اساسی در اینخصوص صورت گیرد.
شهردار اهواز در پایان وجود زندانها و پادگانهای نظامی در محدوده شهرها را مانعی بر سر راه توسعه شهرها عنوان کرد و ابراز امیدواری کرد بهزودی برای انتقال این مراکز به خارج از شهرها تصمیمگیری اساسی صورت گیرد.