“برآیند” ؛برنامه ای برای توسعه شهر اهواز
هورنیوز – برنامه ی تلویزیونی “برآیند” در ساعات پایانی سه شنبه شب (۱۰ آبان ماه ۹۵) با طرح موضوع “شکاف در توسعه کلانشهر اهواز” میزبان مسئولان شهری و استانی در استودیو و پذیرای دیدگاه های تلفنی تعداد دیگری از مسئولان شهری از جمله شهردار اهواز و نماینده متخصصان دانشگاهی بود. ماهیت این برنامه که رویکردی چالشی و تحلیلی نسبت به موضوعات اجتماعی و شهری دارد ، برای صدا و سیمای خوزستان یک تغییر مثبت و البته یک موفقیت به حساب می آید.
“حرکتی رسانه ای “که می تواند روحیه پرسشگری و مطالبه خواهی را در بین مردم خوزستان فراهم آورد. این برنامه اما با همه ماهیت چالشی و نقادانه خود ، آنگونه که باید نتوانست پاسخ درستی از میهمانانش به مردم ارائه دهد.
علیرغم انتخاب یک موضوع خوب (شکاف در توسعه کلانشهر اهواز) مسیر این برنامه به دفاع از عملکردها سوق پیدا کرد، نماینده استانداری از عملکرد برنامه ها و امیدهای آتی سخن گفت و نماینده شهرداری به جای پرداختن به موضوعات کلان اهواز به ارائه گزارش می پرداخت.
شهردار اهواز هم که انتظار می رفت در برنامه تلویزیونی حضور یابد ترجیح داد از راه دور نسخه ای برای “شهر سراسر مشکل” اهواز بپیچید، شاید نقطه قوت این برنامه، تسلط نسبتا خوب مجری به موضوع بود که البته ملاحظات بیش از حد میهمانان در پاسخگویی به سوالات صریح او باعث می شد از اصل موضوع دور شویم.
بگذریم از این که عدالت هم در پاسخگویی به سوالات رعایت نشد. بگونه ای که سهم متخصصان و دانشگاهیان کمتر از ۲۰ درصد کل زمان برنامه بود (البته بخش عمده ای از ان وقت هم به تعارفات و تمجیدها گذشت !!)
اما مشکل کار کجاست؟!
توسعه شهر “اهواز” سالهاست که درگیر بی برنامگی و فقدان پیوست های فرهنگی، اجتماعی و… در اجرای پروژه های عمرانی است. پروژه ها بدون توجه به نیازهای شهری تعریف و اجرا می شوند، هزینه ای را بر دوش شهروندان می گذارد، بجای آنکه مشکلی را رفع کنند، مشکلات جدیدی می آفرینند، بی فایده و بی نتیجه رها می شوند و البته کسی هم پاسخگو نیست.!!
نمونه آخرش را می توان در قطع درختان کنوکارپوس دید. ابتدا کلی هزینه کاشت و نگهداری می شود ، بعد از چند سال متوجه می شوند مقصر اصلی آلودگی هوا همین درخت است!! درختان را در یک نیم روز کاری هرس می کنند.
کارشناسان محیط زیست و کشاورزی با اعتراض به این عملکرد شهرداری، نظریه آلودگی هوا توسط کنوکارپوس را رد می کنند.
موضوع هرس درختان (در این جا بخوانید قطع درختان) به عالی ترین نهاد اجتماعی شهر –شورای شهر- کشیده می شود و عضو شورای شهر، قطع درختان را سیاسی می خواند!! واقعا اندکی تامل و تحقیق و استفاده از متخصصان زیست محیطی و کشاورزی به دور ریختن این همه هزینه نمی ارزید؟!
این سردرگمی اداری به درون جامعه نیز سرایت می کند ،مردم، مستاصل و ناامید از این کشمکش و تعارض های مدیریتی، کار خود را می کنند و کاری هم به اصول و ضوابط ندارند!! و نتیجه آن می شود که هنگام بارش باران و یا اجرای طرحی شهری، مردم اولین زیان دیدگان این ناهماهنگی می شوند.
“نبود جسارت در کلام” مدیران شهری نیز در این برنامه نیز کاملا حس می شد، هیچ کدام از مهمانان نتوانستند (یا نخواستند) تعریفی از موضوع برنامه ارائه دهند (مانند آنچه که در پروژه های عمرانی، فرهنگی و اجتماعی روی می دهد) طبیعی است آنچه که سهم مردم از این نبود هماهنگی می شود افسوس بی پایان دیدن یک شهر زیبا و در خور شان خود است! آن ها فقط خاطره عکس گرفتن از المان های شهری مشهد را برای همدیگر تعریف می کنند و یا پاکیزگی خیابان های اصفهان!! بگذریم از رویای سوار شدن به قطار شهری و آرامیدن در زیر سایه درختی در فضای سبز شهری!!
مشکل اهواز و توسعه آن البته فراتر از فقدان پیوست های لازم برای پروژه های شهری است. گرچه بررسی مشکلات در توسعه کلان شهر اهواز نیاز به زمان زیادی دارد اما شاید در این نوشتار بتوان به نگاه قومیتی مدیران در بکارگیری مسئولان شهری،عدم بکارگیری متخصصان و عدم توجه به نظرات انان (البته شهردار اهواز چندین جلسه با نخبگان و اساتید دانشگاهی داشته که کاری شایسته است اما خروجی آن مهم تر از دورهمی ماهانه خواهد بود) را از عواملی دانست که در شکاف توسعه در شهر اهواز دخیل هستند.
در نهایت اینکه کلان شهر اهواز –که هر مشکلش یک مدیریت بحران می طلبد- مدیرانی با جسارت و شهامت که با نگاهی ملی و ارتباطاتی کشوری، مشکلات محلی را رفع نمایند، لازم دارد.