زخم محرومیت بر پیکر عشایر استان خوزستان
هورنیوز – کوچنشینی قدمتی بهاندازه تاریخ زندگی بشریت دارد ،کوچ بخشی از زندگی عشایر است بخشی مهمی که گذار از ییلاق به قشلاق را رقم میزند،استان خوزستان نیز به دلیل داشتن دو نوع آبوهوای متفاوت در کنار هم، یکی از زیستگاههای عشایر در طول تاریخ بوده است و جزو استانهای کوچ پذیر و کوچنده به شمار میرود.
بهارها و پاییزها که به نیمه میرسند، کوچ عشایر استان آغاز میشود و از قشلاق به ییلاق و از ییلاق به قشلاق میروند و این حرکت جمعی هرساله ادامه دارد.از آنجا که دام بنیان معیشت زندگی کوچنشینی را تشکیل میدهد و علف مهمترین بهانه برای کوچ است،کوچ به هرکجا که دشتها سبز و مراتع روییده و آب باشد و طبیعت روی خوشش را نشان دهد رقم خواهد خورد.
اما چند صباحی است کوچ نیز به سهولت قبل نیست و به فصلی پر دلهره و اضطراب برای ایلیاتیها بدل شده و جان عشایر از نبود راهی برای کوچ به لب رسیده است،فراهم نبودن زیرساخت های ییلاق و قشلاق عرصه زندگی کوچ نشینی را روز به روز تنگ تر می کند تا آنجا که برخی از آنان با تغییر سبک زندگی خود را از محرومیت های این شیوه سخت زندگی در دامن طبیعت رها می کنند.
با توجه به اینکه استان خوزستان یکی از استانهای کوچنده و کوچ پذیراست لذا انتظار می رفت در با تشکیل هرچه زودتر شورای عشایر نگاه ویژه ای به این سبک زندگی سنتی که تامین کننده بخشی از تولیدات دامی کشور است بشود.
در روزهای گذشته کرمعلی قندالی رئیس سازمان امورعشایری کشور در واپسین ماههای دولت یازدهم یادی ازاستان خوزستان کرد و با تشکیل اولین شورای امور عشایری در استان خوزستان بسیاری از مشکلات جامعه عشایری فقط مختص خوزستان دانست گفت : با توجه به گستردگی عشایر خوزستان و شاخصبودن عشایر این استان باید بگوییم در دیگر استانها این مشکلات را نداریم و یا در سطح کمتری با این مشکلات روبهرو هستیم.
رئیس سازمان امور عشایر کشور در این جلسه گریزی به مشکلات ریز و درشت عشایر زد و با عجیب و غریب خواندن مشکلات آموزش و پرورش عشایر و صعب العبور بودن مسیرهای استان گفت : در حوزه آموزش و پرورش عشایر واقعاً گرفتاریهای عجیب و غریبی داریم و در حوزه راه های اعتباری نیز به دلیل راههای بسیار صعبالعبور و صخرهای در این استان وجود دارد و این مشکل به علت گستردگی و پراکندگی عشایر خوزستان از عمده مشکلات جامعه عشایری استان محسوب میشود. بنابراین سعی کردیم اعتبارات را تا جایی که امکان دارد، به حوزه راه اختصاص دهیم.
وی افزود : تصویب مصوبه مردادماه شورای عالی عشایر کشور در هیأت دولت، ابلاغ این مصوبه به دستگاههای مربوطه و اجرای آن بسیاری از چالشهای جامعه عشایری در کشور حل شود.
همچنین استاندار خوزستان : با اشاره به اینکه در مورد عشایر عدالت رعایت نشده و مورد کم لطفی واقع شدهاند، اظهار داشت: جای تامل است که آیا جامعه عشایری که به نسبت سهمی که در تولید ملی دارند آیا از سرانه درآمدهای ملی نیز سهمی دارند.
شریعتی اذعان داشت: عدم توجه نسبت به وضعیت عشایر بی عدالتی است، فرزندان آنان از تحصیل باز می مانند و یا در شرایطی به تحصیل ادامه می دهند که حداقل نیاز های آنان فراهم نشده است.
استاندار با بیان اینکه اعتبارات استان برای انجام پروژه های مورد نیاز عشایر پاسخگو نیست ابراز داشت: اعتبارات از سوی سازمان امور عشایر کشور و بنیاد برکت بسیار کمک کنده خواهد بود و بایستی برای این قشر از جامعه که حتی برای مطالبات خود لب نمی گشایند و نجیبانه به دولت اعتماد دارند حداقل نیازها مهیا گشته و توجه ویژه ای به آنان شود.
در کنار توجه دیرهنگام دولت به عشایر استان نیز نباید از جنبه های مثبت حضور ایلات عشایر در استان نیز غافل شد لذا فعالیت های عشایر در خوزستان به عنوان یک اقتصاد پایه محسوب شده و در کنار آمار بالای بیکاری در خوزستان اشتغال اصلی و جنبی زیادی در واحدهای تولیدی، تامین نهاده های دامی و خدمات مرتبط با آن ایجاد کرده است.
مطابق آمارها عشایرحدود ۲ درصد از کل جمعیت ایران را تشکیل می دهند، که حدود ۳۰ درصد از دام های کشور را با استفاده از منابع تجدیدشونده نگهداری می کند و فعالیت های اقتصادی آنان سهم مهمی در تولیدات فراورده ای دامپروری در کشور دارد.
عشایر استان خوزستان نیز همچنین همه ساله میزان قابل توجهی از فراورده های لبنی و صنایع دستی استان را تولید می کنند و به این ترتیب نقش مهمی در تولید ارزش افزوده اقتصادی استان دارند که متاسفانه طی سال های اخیر به علت تحولات اقتصادی و اجتماعی و زیست محیطی همچون خشکسالی از جهات مختلف مورد تهدید جدی قرار گرفته و بخشی از جمعیت کوچنده خود را از دست داده تا آنجا که برخی از آنان سبک زندگی اقتصادی و اجتماعی نوینی را در پیش گرفته اند.
امیدواریم اقدامات اخیر دولت در ماههای آخر دولت یازدهم صرفا سناریویی جهت جلیب رضایت اقشار نباشد زیرا به اعتقاد برخی صاحبنظران اکثر دولت ها ازماههای پایانی کار خود به عنوان دوران طلایی یاد می کنند . با اوج گرفتن رفت و آمد وزیران و معاونین به استانها و با پا به کار نشان دادن خود در مشکلات ریز و درشت مردم و اقشار سعی در زدن دو نشان با یک تیر دارند.
به نظر میرسد دولت نیزکه در دقیقه ۹۰ پای کار مشکلات قشر عشایر کشور آمده و حل مشکلات جامعه عشایری را به مصوبات مردادماه خود گره زدند سعی در جلب رضایت این قشر دارد تا از ظرفیت آنان در انتخابات آینده بهره لازم را ببرد، لذا اگرعزمی برای ساماندهی این طیف عشایر خوزستان بود چرا از ابتدای شروع به کار دولت خبری نبود که در ۶ ماه باقی مانده به دنبال تصویب و ابلاغ و اجرای طرح حمایت از عشایر تحت عنوان شورای عشایر هستند.