صادق زیباکلام: تندروها دست و پای روحانی را بستند
هورنیوز – من در مجموع به کارنامه دولت یازدهم نمره قبولی می‌دهم؛ اما بعضی نمرات آن خیلی بالا است و بعضی نمرات خیلی پایین. درباره حل مسئله هسته‌ای و نجات کشور از بحران هسته‌ای که منجر به توافق و برجام شد، می‌شود به دولت نمره بالایی داد؛ البته فقط مسئله برجام نبوده است.
هفته دولت در حالی فرا رسیده است که حسن روحانی و یارانش، کمتر از یک سال دیگر فرصت دارند تا برای تحقق وعده‌هایشان قدم‌های جدی‌تری بردارند. حسن روحانی، درحالی دولت اصول‌گرای محمود احمدی‌نژاد را در سال ۹۲ تحویل گرفت که کشور در باتلاق تحریم‌های اقتصادی و بین‌المللی دست‌وپا می‌زد و فسادهای گسترده مالی در دولت جلوی هرگونه گشایش اقتصادی در کشور را گرفته بود. حسن روحانی با دردست‌گرفتن سکان دولت در اولین سال روی کارآمدنش به همراه تیم سیاست خارجی دولت، گام در مسیر دیپلماسی نوین گذاشت و با به سرانجام‌رساندن برجام، به یکی از مهم‌ترین وعده‌هایش برای ازبین‌بردن تحریم‌ها و حل مناقشات ۱۲ساله هسته‌ای جامه عمل پوشاند، اما وعده‌های دیگرش درباره گشایش‌ها و رفع محدودیت‌های سیاسی و فرهنگی مغفول ماند تا حالا در فاصله یک سال مانده به پایان دولتش، این وعده‌های تحقق‌نیافته او را در تیررس منتقدانی قرار دهد که روزی طرفدار و عاملان رأی‌آوریش بودند. صادق زیباکلام، از چهره‌های اصلاح‌طلب کشور و استاد دانشگاه، هرچند به طور کلی نمره قابل‌قبولی به دولت می‌دهد اما منکر نواقص دولت نیست. او در گفت‌وگو با «وقایع‌اتفاقیه» از محقق‌نشدن بعضی وعده‌های روحانی می‌گوید و البته معتقد است؛ سنگ اندازی تندروها در مسیر دولت، یکی از عوامل مهم ناکامی حسن روحانی در محقق‌نکردن این وعده‌هاست.
آقای زیباکلام در هفته دولت هستیم و یک سال دیگر هم به پایان دولت یازدهم وقت باقی است؛ شما نقاط ضعف و قوت دولت را در این سه سال در چه می‌بینید؟
من در مجموع به کارنامه دولت یازدهم نمره قبولی می‌دهم؛ اما بعضی نمرات آن خیلی بالا است و بعضی نمرات خیلی پایین. درباره حل مسئله هسته‌ای و نجات کشور از بحران هسته‌ای که منجر به توافق و برجام شد، می‌شود به دولت نمره بالایی داد؛ البته فقط مسئله برجام نبوده است. دولت در سیاست خارجی تلاش کرده که سیاست تنش‌زدایی را پیش بگیرد و روابط کشور را به اتحادیه اروپا و همسایگانمان بهبود ببخشد. از طرفی جریانات تندرو در کشور که سیاست تنش را با بعضی از همسایگان دنبال می‌کنند، خیلی از سیاست خارجی دولت استقبال نکردند و به دنبال این هستند که عملا دولت را در عرصه سیاست خارجی فلج کنند و در برجام هم می‌خواهند دولت را به سمت‌و‌سوی شکست ببرند. آنها درواقع در خیلی جاها دست‌و‌پای دولت را بستند اما نمره دولت در این زمینه بسیار بالاست.
در حالی نمره قبولی به قضیه برجام از سوی شما و بسیاری از چهره‌های دیگر کشور داده می‌شود که سیاست اقتصادی دولت مخالفان بسیار پرو‌پاقرصی دارد؛ شما در این زمینه هم نمره قبولی به دولت می‌دهید؟
در اقتصاد و در بخش کنترل تورم، من به دولت نمره قابل قبولی می‌دهم. در بخش تبدیل رشد منفی به رشد مثبت هم دولت به خوبی عمل کرده است، اما جاهایی که از نظر اقتصادی دولت ناموفق بوده، در بخش رکود و بیکاری است؛ منتها نکته‌ای که به خاطر آن دولت را در این زمینه رفوزه نمی‌کنم، این است که نه رکود خیلی دست دولت است و نه اشتغال. در زمینه اشتغال، می‌طلبد که سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌های انرژی، نفت و گاز و حمل‌و‌نقل صورت بگیرد اما شاهد هستیم که چگونه تندروها در این زمینه هم دخالت می‌کنند و نمی‌گذارند که سرمایه‌گذاری خارجی در زمینه نفت و گاز صورت بگیرد تا به ایجاد رونق اقتصادی، اشتغال و رهایی از رکود کمک کند؛ به همین خاطر است که من همه گناه را نمی‌توانم به گردن دولت بیندازم یا درباره پرداخت یارانه فله‌ای، شاهد هستیم که نزدیک به ۴۰ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت می‌شود و برای اینکه متوجه شویم که ۴۰ هزار میلیارد چقدر پول است، باید بگوییم که کل بودجه عمرانی کشور چیزی حدود ۳۷ هزار میلیارد تومان بوده است که بیش از نیمی از آن هم به خاطر اینکه دولت توانایی نداشته است، تحقق پیدا نکرده است. اینجا هم تندروها با غوغاسالاری و افراط‌گری نمی‌گذارند که دولت این بلای خانمان‌سوزی را که اصول‌گرایان وارد این مملکت کردند، سامان دهد. در اینجا هم البته من دولت روحانی را مقصر می‌دانم. دولت روحانی باید در این زمینه قرص و محکم و قاطع بایستد و به مردم بگوید یارانه فله‌ای چگونه ریشه اقتصاد کشور را دارد پوک می‌کند. دولت روحانی باید به مردم بگوید که چگونه تندروها نمی‌گذارند در کشور سرمایه‌گذاری خارجی صورت بگیرد و همسایگان مشترکمان مثل قطر و عربستان چگونه دارند از حوزه‌های مشترکمان برداشت می‌کنند ولی ما به‌دلیل اینکه نتوانستیم در ۱۰ سال اخیر در حوزه نفت و گاز پیشرفت کنیم، داریم از کشورهایی مثل قطر و عربستان عقب می‌افتیم.
در حوزه‌های سیاسی شعارهای روحانی تحقق پیدا نکرده است و همین موضوع انتقاد گسترده اصلاح‌طلبان را علیه روحانی برانگیخته است؛ نظر شما دراین‌باره چیست؟
من هم در زمینه حقوق شهروندی، حقوق مدنی، زندانیان سیاسی و… متأسفانه نمره قبولی به دولت نمی‌دهم.
آقای زیباکلام یکی از حوزه‌هایی که به‌ویژه در این چند وقت بسیار مورد انتقاد بوده حوزه فرهنگی است. ما دیدیم وزیر ارشاد در مقابل لغو کنسرت‌ها در مشهد کوتاه آمد و این قضیه به تریبون نماز جمعه‌های دیگر کشور هم کشیده شد.
من معتقدم بحث، بحث کنسرت نیست بلکه حرکتی از سوی افراد بانفوذ در شیراز، اصفهان، مشهد و حتی تهران دارد صورت می‌گیرد که دولت را پیش مردم بی‌اعتبار کند. آقای علم‌الهدی می‌خواهد به مردم بگوید که ببینید دولت چقدر ناتوان است و کاره‌ای نیست و وقتی منِ علم‌الهدی می‌گویم یکی چیزی نشود، نمی‌شود. من دوست دارم از آقای علم‌الهدی بپرسم شما چندبار در دوره احمدی‌نژاد این کارها را کردید؟ از امام‌جمعه می‌پرسم که شما در دوران احمدی‌نژاد کی این موضع‌گیری‌ها را کردید؟ از برخی خطیبان نماز جمعه تهران هم می‌پرسم این خطبه‌هایی که الان در نماز جمعه تهران می‌خوانید آیا با دوران احمدی‌نژاد مطابقت دارد؟خودشان باید به این قضایا پاسخ دهند.
یکی از نقدهایی که به دولت روحانی می‌شود مربوط به حوزه دانشگاه‌هاست؛ منتقدان معتقد هستند دولت یازدهم نتوانسته آن‌طور که باید و شاید از فضای امنیتی دانشگاه‌ها بکاهد. نظر شما دراین‌باره چیست؟
من در اینجا هم نمره خیلی بالایی به دولت روحانی نمی‌دهم اما نمره بدی هم نمی‌دهم. برای اینکه من بعد از ۲۲ خرداد سال ۸۸ در دانشگاه‌ها بودم و فضای امنیتی که در دانشگاه‌ها حاکم بود را از نزدیک دیدم. الان واقعا دیگر آن فضا وجود ندارد. دانشجوها مدام در ترس و وحشت بودند و کوچک‌ترین حرکتی نمی‌توانستند بکنند. انجمن‌های اسلامی بسته شده بود و فقط تشکل‌های خاص دانشجویی حق فعالیت در دانشگاه‌ها را داشتند اما الان وضع خیلی فرق کرده و آن فضای امنیتی تعدیل شده است. الان بسیاری از دانشجویانی که از سال ۸۸ تا ۹۲ خودشان را از فعالیت‌های سیاسی کنار کشیدند تا مبادا به کمیته‌های انضباطی فراخوانده شوند یا ستاره‌دار شوند، دوباره به فعالیت‌های سیاسی دانشجویی برگشته‌اند، بنابراین نمی‌توانیم بگوییم تغییری در دانشگاه‌ها به‌وجود نیامده است.
آقای زیباکلام، روحانی قبل از روی‌کار‌آمدنش وعده‌هایی درباره به‌کارگیری زنان در سطوح بالای مدیریتی کشور داد و معتقد بود نباید هیچ‌گونه تبعیض جنسیتی اعم از اقتصادی و اجتماعی بین زن و مرد وجود داشته باشد اما عملا دیدیم سهم زنان از کابینه دولت سه معاون زن بود و همچنان تبعیض‌های جنسیتی علیه زنان وجود دارد. عملکرد دولت را دراین‌زمینه چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من هم این موضوع را که روحانی نتوانسته درزمینه تحقق وعده‌هایش درباره زنان موفق باشد، قبول دارم. کارنامه دولت درزمینه حرکت جامعه به سمت رفع تبعیض علیه زنان در کشور خیلی کارنامه مورد قبولی نیست؛ البته چند اقدام سمبلیک صورت گرفته است مانند برگشتن معصومه ابتکار به سازمان محیط زیست و معرفی سفیر زن یا قراردادن یک زن در مقام سخنگوی وزارت امورخارجه اما این اقدامات بیشتر سمبلیک و نمایشی بوده است، بنابراین نمی‌توانیم بگوییم روحانی در رفع تبعیض‌ها علیه زنان موفق بوده است.