دختران دبیرستانی هم میتوانند ازدواج کنند!

هورنیوز – تغییر قانون در ترکیه و امکان ازدواج با دختران زیر ١۵ سال و سخنان حجتالاسلام قرائتی، رئیس ستاد اقامه نماز کشور که در جشن «هلهله فرشتهها» با بیان اینکه باید در مسیر آسانشدن ازدواجها گام برداریم، تأکید کرد: «من با ازدواج دانشجویی مخالفم و معتقدم ازدواجها باید دبیرستانی باشد»؛ واکنشهای زیادی درباره ازدواج کودکان مطرح شد. ازدواج کودکان هنوز هم کاری مرسوم در برخی کشورهای دنیاست؛ برای مثال در ایالت ماساچوست آمریکا به دختران ۱۲ساله اجازه ازدواج داده خواهد شد، البته در شرایطی خاص که دادگاه باید آن را تشخیص دهد.
در ایران شرایط به شکل دیگری است و به گفته «صالح نیکبخت»، حقوقدان، درحالحاضر در ایران اگرچه شرع میگوید ۹ سال قمری برای دختران و ۱۵ سال قمری برای پسران سن بلوغ است و دختران اگر هشت سال و شش ماه را کامل کنند و پسران اگر ۱۴ سال را تمام کنند، بالغ میشوند و میتوانند ازدواج کنند؛ اما قانون مدنی کشور شرط ازدواج را تنها بلوغ نمیداند. او میگوید: «در این قانون ذیل سن بلوغ آورده شده است که کودکان و نوجوانان زمانی میتوانند در اعمال خود دخلوتصرف کنند که رشد آنان ثابت شده باشد. یعنی رسیدن به سن بلوغ برای امری مانند ازدواج کافی نیست، بلکه باید رشد کودکان و نوجوانان هم ثابت شده باشد. رشد هم در محکمه (دادگاههای خانواده) اثبات شدنی. در قانون ازدواج نیز دختران قبل از رسیدن به ۱۳ سالگی و پسران قبل از رسیدن به ۱۶ سالگی ازدواجشان ممنوع است. این ازدواج باید با اجازه ولی قانونی انجام بگیرد و در غیر این صورت کودکان و نوجوانان باید در دادگاه صالح رشد خود را به اثبات برسانند».
در هند با وجود منع قانونی در زمینه ازدواج کودکان و تعیین ۱۸ سال برای زنان و ۲۱ سال برای مردان در این کشور، هنوز هم ازدواج کودکان و نوجوانان امری مرسوم است؛ اما سن قانونی ازدواج در کشورهای مختلف جهان چقدر است؟ «ایندیپندنت» در گزارشی در این زمینه مینویسد سال گذشته اسپانیا قانون خود را تغییر و سن قانونی ازدواج در کشورش را از ۱۴ سال به ۱۶ سال افزایش داد تا با کشورهای دیگر اروپا همسان شود. در میان کشورهای قاره سبز، استونی پایینترین سن ازدواج را دارد و دختران و پسران این کشور میتوانند در ۱۵سالگی با اجازه والدین خود ازدواج کنند.
به طور کلی متوسط سن ازدواج در سراسر جهان برای پسران ۱۷ سال و برای دختران ۱۶ سال است؛ اما معمولا به نوجوانان و بهویژه دختران اجازه داده میشود زودتر هم ازدواج کنند. در بعضی از شرایط خاص نیز سن ازدواج تغییر میکند؛ برای مثال گزارش دپارتمان حقوق بشر ایالات متحده آمریکا میگوید با وجود آنکه سن ازدواج در بسیاری از ایالتهای آمریکا ۱۸ سال تعیین شده است؛ اما معمولا مسلمانان و هندوهای ساکن آمریکا در سنین پایینتری به فرزندان خودشان اجازه ازدواج میدهند. در برخی از کشورها سختگیری بیشتری در زمینه ازدواج در سنین پایین وجود دارد؛ اما عملا قانون سن ازدواج در بسیاری از کشورها زیر پا گذاشته میشود.
در کشوری مانند نیجر که سن قانونی ازدواج ۱۵ سال است، ۷۶ درصد از دختران قبل از این سن تن به ازدواج میدهند. در برخی از کشورها حتی ازدواج در سنین کودکی جرم محسوب نمیشود، بلکه از نظر قانونی اعتبار ندارد. در هند کسانی که بهزور مجبور به ازدواج در سنین پایین میشوند، برای اینکه ازدواج خود را لغو کنند میتوانند در دادگاه شکایت کنند. کمپین «دختران عروس نیستند» میگوید در کشورهای درحالتوسعه از هر سه دختر یکی زیر سن قانونی ازدواج میکند. بهتازگی هم در بنگلادش تظاهراتی در اعتراض به اینگونه ازدواجها برپا شد.