معرفی جاذبه های گردشگری شهرستان اهواز (امیر نوری سقائی)
موقعیت جغرافیایی :
شهرستان اهواز با وسعت ۸۱۳۵/۹ کیلو متر مربع بزرگترین شهرستان و مرکز استان خوزستان است و معادل ۱۲/۷۸ درصد از مساحت استان را اشغال کرده است .شهرهای اطراف اهواز عبارتند از : شهرهای تاریخی دزفول ، شوش ، شوشتر و مسجد سلیمان در سمت شمال ؛ رامهرمز در شرق ؛ ماهشهر، شادگان و خرمشهر در جنوب و سوسنگرد و هویزه و بُستان در غرب .
این شهر در بخش جلگه ای خوزستان و در ارتفاع ۱۲ متری از سطح دریا قرار دارد . فاصله زمینی اهواز تا تهران ۸۸۱ کیلومتر و فاصله هوایی آن ۵۵۱ کیلومتر است. همچنین ، فاصله اهواز تا اصفهان از مسیر خرم آباد ۳۹۰ ، تا یاسوج ۴۵۴ ، تا شیراز ۵۶۸ و تا بوشهر ۶۲۶ کیلومتر می باشد.
جمعیت :
این شهرستان با جمعیت ۱۳۳۸۱۲۶ نفر ، ۳۱ % از جمعیت استان خوزستان را به خود به خود اختصاص داده است .جمعیت شهر اهواز در سرشماری سال ۱۳۸۵ ، ۹۶۹۸۴۳ نفر بوده که اهواز را در جایگاه هفتمین شهر پر جمعیت ایران قرار داده می دهد.
مردم اهواز از اقوام گوناگونی تشکیل شده اند . مردمان فارس زبان اعم از بختیاریها ، شوشتریها ، بهبهانیها ، دزفولیها و لرها و نیز عربها از جمله مهمترین و پر جمعیت ترین اقوام اهواز هستند.
آب و هوا :
آب و هوای شهرستان اهواز خشک و گرمسیری است و تابستانهای گرم و طولانی و زمستانهای معتدل وکوتاه دارد . در سالهای اخیر تغییرات جریانهای هوایی بویژه در مواقع خشکسالی موجب بروز طوفان و گرد و غبار در این شهرستان شده است که عمدتاً برخواسته از کشورهای همسایه نظیر عربستان و عراق است.
پل سفید:
روی رودخانه کارون کمتر از پنجاه سال پس از احداث و افتتاح پل بروکلین ( اولین پل فلزی جهان ) در شهر اهواز پایه های احداث چهارمین پل معلق دنیا گذاشته شد که امروزه نماد و مظهر زیبایی شهر به شمار می رود. مطالعات اولیه این پل میان یک شرکت سوئدی و اداره طرق و شوارع وقت منعقد گردید. مهندس آلمانی طراح و سازنده پل به اتفاق همسر مهندسش شروع به ساختن پل نمود و کار را تا مرحله سوار کردن یکی از هلالی ها با موفقیت پیش برد ولی انگلیسی های حاکم بر شرکت نفت در آن زمان لوازم و ادواتی را که در اختیار سازنده پل گذارده بودند، از جمله جرثقیلی که با آن هلالی اول را بالا کشیده و مهار کردند، پس گرفتند. این عمل انگلیسی ها موجب بیماری و مرگ مهندس آلمانی شد ولی پس از چندی همسر او با ابتدایی ترین وسایل ممکن آن زمان و بکارگیری چند دویه به جای جرثقیل ، موفق شد هلالی دوم را بر اسکلت پل سوار سوار نموده و ساخت آنرا به پایان رساند و در تاریخ ۱۵ آبان ماه ۱۳۱۵ خورشیدی آنرا افتتاح نماید. طول پل ۵۰۰ متر و عرض آن با اختساب پیاده رو ۹/۸ متر بوده و دارای دو دهنه بزرگ به طول ۱۳۶ و ۱۳۰ متر و سه دهنه میانی به طول هرکدام ۴۹ متر و دو دهنه کناری به طول ۲۰ و ۱۲ متر میباشد.
این پل به شماره ۲۴۹۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
منزل ماپار:
این بنا که به شماره ۴۲۲۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده مربوط به دوره پهلوی اول و از معدود بناهای تاریخی باقیمانده شهر اهواز می باشد. سازمان میراث فرهنگی با خریداری و مرمت بنا ، آنرا به کارگاه صنایع دستی استان تبدیل کرده است.
پل سیاه (پل فلزی راه آهن):
قدمت : پهلوی
در سال ۱۳۰۸ خورشیدی و همزمان با احداث راهآهن سراسری ایران ، اولین پل شهر اهواز کنونی که بعدها به دلیل رنگ سیاه بدنه و پایه های آن به پل سیاه شهرت یافت ، به طول ۱۰۵۰ متر و عرض ۶ متر،تقریباً درست در محل احداث پل تاریخی اهواز ( که دارای قدمت ساسانی بوده و به پل شادروان معروف بوده )، بر روی رودخانه کارون ساخته شد تا خط آهن بندر امام (ره) ، در جنوب استان و در ساحل خلیج فارس ، را به راهآهن سراسری خرمشهر – تهران – شمال وصل نماید .
این پل در زمان جنگ جهانی دوم به عنوان مسیر حمل آذوقه ، نیرو و مهمات نیروهای متفقین مورد استفاده قرار می گرفت و به دلیل تأثیری که در پیروزی متفقین داشت به آن لقب پل پیروزی داده شد .
مرقد علی ابن مهزیار اهوازی:
مرقد علی ابن مهزیار اهوازی ، در قرن سوم ه – ق می زیسته است ، وی از فقها ، محدثان و دانشمندان معروف شیعه و از اصحاب امام رضا(ع) ، امام جواد(ع) ، امام هادی (ع) و امام عسکری(ع) بوده و احکام دینی را نزد آنها فرا گرفته و در برخی از مناطق، بخصوص در اهواز نماینده ایشان بوده است.
علی ابن مهزیار از مردم دورق (شادگان امروزی) بود که بعداً در اهواز ساکن شد.محل تولد ایشان منطقه هندیجان می باشد ولی با توجه به این اینکه در قرن سوم ه – ق هندیجان از توابع شهر دورق بود لذا اورا اهل دورق معرفی کرده اند.پدر وی مذهب نصرانی داشت و سپس مسلمان شد و علی نیز به تبعیت از پدر در نوجوانی مسلمان گردید.بر اساس برخی روایات وی در زمان امام حسن عسکری (ع) وفات یافته است.
دانشکده ادبیات و علوم انسانی(دانشکده سه گوش):
قدمت : پهلوی اول
دانشکده ادبیات و علوم انسانی اهواز عمارتی مثلثی شکل ، واقع در میدان مولوی در غرب رودخانه کارون میباشد که با دوورودی شرقی و غربی و حیاطی با صفا در بخش مرکزی، در سال ۱۳۱۳ خورشیدی توسط بانک ملی استان ، به عنوان ساختمان سرپرستی و با الهام از معماری ایرانی ساخته شد. در اواسط سال ۱۳۳۴ خورشیدی با اعلام فروش ساختمان یادشده که به دلیل شکل مثلثی آن به سه گوش معروف شد و در آن زمان محل استقرار استانداری – فرمانداری – شهرداری و اداره اصل چهار بود، مسئولین دانشگاه جدید التأسیس جندیشاپور که نیازمند مکانی مناسب برای گسترش آن بودند ساختمان یادشده را خریداری نمودند و از سال ۱۳۳۶ خورشیدی تا کنون به عنوان دانشکده پزشک ، دانشسراس عالی، مرکز علوم پایه ، مرکز علمی و بصری ، دانشکده علوم و در نهایت دانشکده ادبیات و علوم انسانی مورد استفاده قرار گرفته است. شماره ثبت در آثار ملی ۲۴۹۷ می باشد.
سرای معین التجار:
قدمت : اواخر قاجار
یکی از بناهای ارزشمند بافت قدیم اهواز سرای بازرگان بوشهریحاج محمد تقی معین التجار است که در دوره قاجاریه ، با همکاری محمد حسن خان سعدالدوله در انتهای خیابان کیوان غربی (کاوه غربی کنونی) و مشرف به ساحل رودخانه بنا شد.
تاجر بوشهری با کشیدن یک رشته خط آهن از کنار رودخانه تا محل سرا ، مال التجاره ای را که از خرمشهر بوسیله کشتی به بندرگاه وارد می شد با واگن های اسب کش مال التجاره را تا محل اهواز قدیم (منطقه عامری) حمل نموده ، پس از حمل به کشتی به محلی به نام شلیلی و درب خزینه در سه فرسنگی شوشتر می رساند. از سال ۱۳۰۷ تا ۱۳۳۲ خورشیدی کشتی های تجاری محموله خود را در سرای معین التجار تخلیه می کردند ، تا چند سال قبل این سرا به صورت غرفه – غرفه و یا به عنوان انبار مورد استفاده قرار می گرفت تا اینکه در سال ۱۳۷۴ بر اثر آتش سوزس بخش اعظم آن از بین رفت و دچار آسیب دیدگی شدید شد . هم اکنون عملیات مرمت این بنا در حال اجرا می باشد. ساباط معین التجار نیز در مجاورت سرا قرار دارد. این بنا به شماره ۲۱۵۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
تصاویری از دیگر مناطق شهر اهواز:
مجموعه تفریحی فجر
مصلی برزگ مهدیه اهواز
پل پنجم اهواز
میدان پنج نخل