استان خوزستان از لحاظ کشت و تولید برنج بعد از استان‌های گیلان و مازندران، رتبه سوم کشور را دارد. جمعیت خوزستان بیش از چهار و نیم میلیون نفر است و اگر سرانه مصرف برنج در استان ۳۶ کیلوگرم برای هر نفر در سال باشد، نیاز استان حدود ۱۶۰ هزار تن برنج در سال است. سازمان آب و برق خوزستان به دلیل خشک‌سالی و مدیریت منابع آبی استان برای کشاورزان ممنوعیت کشت تعیین کرد و به ازای آن و برای جبران خسارتی که به کشاورزان رسیده است مقرر شد معوض کشت به آنها پرداخت شود که تاکنون این کار به سرانجام نرسیده است.

خلف کشاورزی است که تاکنون منتظر پرداخت معوض کشت است، می‌گوید: در اثر ممنوعیت کشت برنج میزان شوری در زمینم‌ زیاد شده است. به دلیل اینکه یک‌فصل در آن محصولی نکاشتم، میزان محصول زیر کشتم در فصل بعدی خیلی کم شد. با این وضعیت خسارت زیادی به من رسیده است تنها راه درآمدم همین بود که با ایجاد محدودیت قطع‌شده است برای همین انتظار دارم بابت این ضرری که به من رسیده است معوض کشت به من پرداخت شود.

وی توضیح می‌دهد: در سالی که اجازه کشت برنج داشتم به ازای هر هکتار برنج، در فصل بعدی تا چهار تن محصول گندم تولید می‌کردم اما امسال که ممنوعیت کشت برنج این اجازه را به من نداد، از هر هکتار تنها یک‌تن گندم به دست آوردم.

یونس با گلایه از نپرداختن معوض کشت به کشاورزان خوزستان عنوان می‌کند: یک کشاورز پس از بیکار شدن چه چاره‌ای دارد؟ چگونه درآمد داشته باشد؟ مجبور است به شهر برود و دست‌فروشی کند همان‌طور که محدودیت ایجاد می‌شود باید قبل از آن به کشاورزان فکر کنند. قرار شد به ازای آن هزینه‌ای به کشاورزان داده شود اما تاکنون هیچ‌چیزی دریافت نکرده‌ایم.

وی می‌افزاید: کشاورز هم مانند هر شخص دیگری زن و فرزندی دارد که با کشاورزی و امرار معاش از این راه نیازهای آنها را تأمین می‌کند، وقتی راه امرار معاش قطع می‌شود کشاورز پیش زن و فرزندانش شرمسار می‌شود، ما از راه قانونی خواسته خود را دنبال کرده‌ایم و امیدوارم مسئولان ما را از یاد نبرند و معوض کشت به ما پرداخت شود.

با توجه به کاهش حجم آورد رودخانه‌های استان خوزستان نسبت به سال‌های طبیعی، سازمان آب‌ و برق خوزستان محدودیت‌هایی برای کشت کشاورزان خوزستانی در نظر گرفته بود. کاهش سطح زیر کشت، کاهش تولید محصولات کشاورزی و خسارات به معیشت کشاورزان از پیامدهای محدودیت کشت هستند، کاهش تولید محصولات کشاورزی ۲۵ تا ۳۰ درصد است. در شورای راهبری برای مبحث تغییر کشت کشاورزان محدودیت پذیر برنامه‌ای در نظر گرفته‌شده و با دستگاه‌های مربوطه مطرح‌شده است.

 ندادن خسارت به کشاورزان خوزستان بی‌عدالتی است

رئیس نظام صنفی کشاورزی خوزستان درباره پرداخت نکردن معوض کشت به کشاورزان خوزستان در پی محدودیت کشت ایجاد شده برای آنان اظهار کرد: کشاورزان خوزستانی چند سالی است که با محدودیت کشت در فصل‌هایی از سال مواجه می‌شوند، با ایجاد این محدودیت آنها راه دیگری برای امرار معاش ندارند بنابراین روال معمول آن است که در ازای این محدودیت، معوض کشت پرداخت شود تا خسارت آنها جبران شود وگرنه کشاورزان در تنگنا خواهند بود و ندادن خسارات به آنها بی‌عدالتی است.

مسعود اسدی با اشاره به اقدام مشابه وزارت جهاد کشاورزی برای کشاورزان سایر استان‌ها بیان می‌کند: درخواست معوض کشت طی نامه‌ای به دولت ابلاغ شد، بنابراین وزیر جهاد کشاورزی باید نیاز کشاورزان خوزستان را به دولت اعلام کند و درخواست پرداخت خسارت معوض کشت کند. سال گذشته، این اقدام برای کشاورزان شرق اصفهان انجام و به میزان ۲۱۰ میلیارد تومان بابت خسارت به کشاورزان محروم از کشت اصفهان پرداخت شد.

وی با تأکید بر اینکه وضعیت کنونی کشاورزان خوزستان مشابه وضعیت سال گذشته کشاورزان اصفهان است، تصریح می‌کند: انتظار این است که دولت با در پیش گرفتن سیاست مشابه در قبال کشاورزان خوزستان روند پرداخت معوض کشت را هموار کند.

رئیس نظام صنفی کشاورزی خوزستان ادامه می‌دهد: از مدت‌ها پیش باید نامه معوض کشت کشاورزان پاسخ داده می‌شد و از زمان قانونی آن هم گذشته است اما تاکنون این نامه بررسی نشده و پاسخ داده نشده است.

پرداخت معوض کشت به کشاورزان ضروری است

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان دراین‌باره می‌گوید: ما اعتقاد داریم آب باید مدیریت شود اگر کاشت محصولی ممنوع می‌شود باید محصولی دیگر جایگزین آن شود تا کشاورز ما بیکار نشود و با حداقل درآمد معیشت خود را بچرخاند. اگر قرار است محدودیت کشت اعمال شود، باید به ازای ممنوعیت، غرامت به کشاورزان بدهند.

محمد قاسمی نژاد تصریح کرد: انتقال آب از حوضه‌ای به حوضه دیگر به معنای توسعه ناهمگن است متأسفانه استان اصفهان می‌خواهد تمام جوانب توسعه را در خود جمع کند و برای استان دیگر هیچ امتیازی قائل نیست و حتی به استان‌های مجاور خود مانند چهارمحال و بختیاری هم لطمه وارد کرده است.

مهر