دکتر حدیده معبودی متخصص محیط زیست و عضو هیآت علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی یادداشتی که به سلامت نیوز ارسال کرد نسبت به تبعات زیست محیطی کشت نیشکر در استان خوزستان هشدار داد و نوشت : با توجه به اینکه هر زمان بخواهیم از مضرات و معایب کشت و صنعت های نیشکر بنویسیم، ذی نفعان و صاحبان کشت و صنعت ها ادعای صرف در خصوص مزایا و اشتغال آن را می نمایند، اما در این مجال از منظری دیگر به بررسی تأثیرات این کشت و صنعت ها می پردازیم.

از نظر فیزیولوژی زیستی گیاه نیشکر گیاهی نیمه حساس به شوری است، لذا در کشت و صنعت های جنوب اهواز وجود شوری بالای خاک این مناطق باعث کاهش رشد و افزایش هزینه های رشد گیاه در جهت دور کردن عوامل شوری خاک شده است.

بررسی های زیست محیطی این گیاه نشان داده است برای کاهش شوری تا حد آستانه تحمل این گیاه (یعنی حدی که بالای آن مقدار شوری سبب نتیجه منفی در رشد و تولید می شود که برابر ۱٫۷ دسی زیمنس بر متر) از مقدار بالایی از آب رودخانه کارون در حدود ۲٫۵ برابر سایر کشت ها (مانند گندم و ذرت) با توجه به تعداد راند های آبیاری استفاده می گردد و این خود با وجود مشکل کم آبی در منطقه و حتی کشور یک معضل بزرگ برای کاهش تولید به علت کم شدن سهم آب آبیاری برای محصولاتی استراتژیک مانند گندم و حتی برنج در مقایسه با شکر می باشد.

در کنار مصرف بالای آب آبیاری این گیاه، مقدار املاح طبیعی رودخانه کارون که بین ۴-۲ ds/m می باشد و نیز شرایط اکولوژیک و میکروکلیماتولوژی خاک که شوری بین ۴-۳ ds/mپس از بهترین شرایط زهکشی در اطراف ریشه گیاه آشکار می کند، حتی در صورت سلامت تمام لترالها و کانالهای زهکشی و آبیاری با حداکثر بهره وری از روش آبیاری و انجام زهکشی باز هم نمی توان به شرایط مطلوب خاک (کاهش شوری) دست یافت و همواره این شرایط باعث کاهش محصول در کشت و صنعت ها می شود .

در این موضوع علت علمی و منطقی وجود دارد که تمام سیستم های آبیاری و زهکشی دارای یک کارایی و بهره وری معقول می باشند، از جهت دیگر پس از تولید محصول با وجود افت تولید به علت بالا رفتن شوری از حد آستانه تحمل گیاه، معضل بعدی از نظر فیزیولوژی ورود مقادیر زیادی املاح به درون بافت پارانشیمی و آوندی گیاه است که این املاح و شوری استحصال شکر را با هزینه بالا و هدر رفت تولید همراه مینماید.

چرا که بدنبال آن عصاره استحصالی از نیشکر دارای درصد بالایی از املاح (عدد بریکس) شده و جدا سازی ساکارز از این شربت پر هزینه است و مثال ملموس آن مثل جدا نمودن شکر از یک لیوان شربت که دارای یک قاشق نمک می باشد.

از طرف دیگر آب زهکش (که حجم کمی هم ندارد!) بعلت دارا بودن میزان بالای املاح و شوری (۲۰-۱۲ ds/m ) برای هیچ گیاه و تولیدات زراعی دیگر مناسب نیست و این آب شور موجودات محدودی توانایی رشد را در آن دارند.

لذا کشت نیشکر در استان خوزستان با توجه به خصوصیات خاک منطقه سبب مصرف بالای آب شده و هزینه تولید را بالا می برد. و با کشت گیاهی که تحمل بالاتری به شوری دارد می توان حجم کمتری آب مصرف نمود و هزینه کمتری برای تولید صرف نمود در ضمن وجود صنایع جانبی که از اظهارات دیگر در کشت نیشکر است می تواند در کشت های دیگر چون ذرت وکلزا وجود داشته باشد.