تصمیم جدید شورای عالی آب برای سد گتوند
احمد سیاحی اظهار کرد: بر اساس آمار اعلام شده که مورد پذیرش شرکت منابع آب و نیرو (مجری سد) هم بوده، ۲۵ درصد از شوری آب رودخانه کارون در پایین دست مربوط به سد گتوند است به همین دلیل مطالعات طرح علاج بخشی این سد توسط دانشگاه تهران به عنوان مشاور سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور انجام شده است.
وی افزود: در آخرین نشست شورای عالی آب، پنج روش برای حل مشکل سد گتوند مطرح شده است.
سیاحی اضافه کرد: این روش ها شامل برداشتن سد (by pass)، انتقال آب شور به حوضچه های تبخیری، اجرای خط انتقال از محل سد به خلیج فارس و یا مدیریت مخزن سد است.
وی اضافه کرد: بر این اساس مقرر شد که بعد از دریافت نظرات دستگاه های متولی و بررسی مجدد، راهکار عملی اتخاذ و یکی از روش ها انتخاب شود.
سیاحی رعایت الزامات زیست محیطی در برخی از روش ها را یادآور شد و تاکید کرد: برای اجرای طرح حوضچه های تبخیری باید مجوز سازمان محیط زیست و منابع طبیعی در خصوص تامین اراضی را دریافت کنند و اگر تصمیم بر انتقال آب از محل سد به سمت خلیج فارس است باید شرایط آن فراهم و از ورود آب شور به پایین دست جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه مشاور روش مدیریت مخزن را انتخاب کرده است، اظهار کرد: نظر استان این است که هر کدام از طرح های پیشنهادی که نهایی شود دو مطلب باید مورد توجه قرار گیرد که یکی جلوگیری از برداشت آب از سرشاخه های کارون است که در افت کیفیت آب در پایین دست تاثیر می گذارد و دیگری ساماندهی پساب های پایین دست از جمله فاضلاب های شهری، زهاب های صنعتی و کشاورزی است.
سیاحی همچنین با تاکید بر اینکه اعتبار ساماندهی پساب های ورودی به کارون باید در برنامه ششم توسعه قرار گیرد، افزود: باید از ورود آب شور به رودخانه کارون جلوگیری کرد و الزامات و مجوزهای زیست محیطی طرح علاج بخشی نیز رعایت شود تنها در این صورت می توان رودخانه کارون را حفظ کرد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خوزستان اضافه کرد: در همین راستا برای تصفیه خانه فاضلاب شهرهای واقع در ساحل رودخانه کارون، از گتوند تا پایین دست، باید اعتباراتی پیش بینی شود و طرح جمع آوری و انتقال زهاب های کشاورزی به کارون نیز اجرایی شود.
وی افزود: در زمینه زهاب های صنعتی هم معاون اول رئیس جمهوری به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد از ورود این زهاب ها تمهیدات خاص در نظر گرفته و با شرکت ها و کارخانه های متخلف برخورد قانونی شود.
سد گتوند علیا، بلندترین سدخاکی کشور و آخرین سد روی رودخانه کارون است که در ۲۵ کیلومتری گتوند در خوزستان قرار دارد.
مهمترین چالش سد گتوند این است که معدن نمک (سازند گچساران) که به دلیل جانمایی نامناسب درون مخزن این سد قرار گرفته، باعث شور شدن رودخانه کارون شده است.
مطالعات علاج بخشی سد گتوند از سال گذشته توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با همکاری موسسه آب دانشگاه تهران در حال انجام است.
بررسی های کارشناسان حاکیست رودخانه کارون که در طول سالیان گذشته آب شیرین با EC (شوری) حداکثر ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلی موس در آن جریان داشت، بعد از آبگیری سد گتوند به یک هزار و ۳۰۰ واحد رسیده است.
تا کنون ۱۷میلیون تن نمک از این سد خارج و وارد کارون و جلگه خوزستان شده است. این میزان نمک افزون بر هشت میلیون تن نمکی است که در مخزن سد وجود دارد.
ایرنا