سیاحت در سرزمین های مختلف همواره جزئی از نیاز های زندگی انسان و یکی از روش های پررونق گذران سالم اوقات فراغت به شمار می رود ،صنعت جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به شمار آمده و به یقین جهانگردی در دهه های آینده با سرعتی بیش از گذشته و امروز گسترش خواهد یافت بسیاری از کشورها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد اشتغال رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیر بنایی می دانند
گردشگری عنصری زنده و سریع الرشد است. فعالیت های جدید، مقصدهای جدید،تکنولوژی و دانش جدید بازارهای نو و بالاخره تغییرات جدید در الگوی زندگی انجام گردشگری را ضروری می سازد در تلاش برای گسترش صنعت گردشگری می توان گفت در عصر حاضر، کشوری موفق است که زمینه های لازم را برای گسترش این صنعت همگام با گسترش فناوریهای نو آماده سازد، بنابراین شناخت بسترهای لازم جهت رشد صنعت گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است. برای اینکه از قافله عقب نمانیم باید دیدگاه و تفکرات سنتی را کنار گذاشته و خود را با شرایط جدید وفق دهیم زیرا گردشگری به سبک و سیاق جدید
لوازمی دارد که برای استقرار و پیاده سازی آن در کشور باید مقدماتش را فراهم نمود.
واژه اکوتوریسم نخستین بار در دهه ۱۹۸۰ به کار رفت و این تعریف جامع ،کوتاه و معتبر توسط انجمن بین الملل اکوتوریسم در سال ۱۹۹۰ ارائه شد:
«سفر مسئولانه به مناطق طبیعی، به منظور حفظ محیط زیست و بهبود اوضاع اقتصادی جوامع محلی »
برای اکوتوریسم تعاریف متعددی ارائه شده است که در اینجا به چند مورد اشاره می شود :
– بازدید از یک منطقه به منظور مشاهده ی سرزمین،جانوران و گیاهان دست نخورده در آن منطقه .
– سفر به طبیعت به نحوی که در عین محافظت از اکوسیستم ، به شان جوامع محلی نیز احترام گذارده شود .در این تعریف علاوه بر منابع طبیعی ،به ارزش های مردم محل نیز توجه شده است و ضرورت ایجاد توازن بین منابع طبیعی،توریسم،جامعه محلی و توریست ها مورد توجه قرار گرفته است.

اکوتوریسم که توریسم بومی شناختی نیز نامیده می شود ،شکلی از گردشگری است که جاذبه های منحصر به فرد اجتماعی را مورد توجه قرار می دهد به عبارت ساده تر ،اکوتوریسم ،مسافرت کردن داوطلبانه ی افراد به جاهایی که میراث طبیعی(گیاهی و جانوری)و فرهنگی آنها به عنوان جاذبه های اول مطرح باشند و چنین گردشگری با این سفرها راه های زیستن مطلوب در کره خاکی را یاد می گیرد.اکوتوریسم مسئول و متعهد شامل برنامه هایی خواهد بود که کمترین اثرات منفی را که در اکوتوریسم معمولی دیده می شود بر محیط بر جا گذارد و در عین حال فرهنگ عام مردم محلی را بهبود بخشند. بنابر
این در اکوتوریسم نه تنها عوامل مهم محیطی و فرهنگی مورد ارزیابی قرار می گیرد بلکه برنامه های پیشبردی و کاملی برای چرخه های بازیابی از طبیعت،بهره برداری از انرژی، حفاظت از محیط آبی و ایجاد فرصت های اقتصادی برای جوامع محلی نیز به طور جدی مورد توجه قرار می گیرد.
شهرستان باغملک در شرق اهواز و جنوب غربی ایران واقع شده قرار دارد که این شهرستان از نظر تاریخی قدمتی دیرینه دارد نقاط مرتفع،جنگل ها،مناظر طبیعی، رودخانه ها و… زمینه های فراوانی را در جهت رشد و توسعه گردشگری آن بوجود آورده است که دارای جاذبه های منحصر به فرداکوتوریسمی است ،منظور از فضاهای منحصر به فرد در این مقاله فضاهایی هستند که پتانسیل تبدیل شدن به یک قطب گردشگری برای جذب گردشگررا دارند.
برخی ازاین فضاها در باغملک برای مردم محلی و استان شناخته شده اند ولی هنوز آنگونه که شایسته است برای بهبود امکانات و تبدیل کردن آنها به قطب های گردشگری مطرح تلاش نشده است.و شرایط برای برخی از این فضاها به گونه ای پیش می رود که به دلیل رعایت نشدن اصول گردشگری و توسعه ی پایدار این مناطق قطعا از این همه زیبایی برای آیندگان چیزی باقی نخواهد نماند.
فضاهایی که می توانند با برنامه ریزی های اصولی و سرمایه گذاری به جذاب ترین قطب های گردشگری تبدیل شوند.
در تابستان دارای آب و هوایی معتدل است که با توجه به شرایط آب و هوایی خوزستان در این فصل یکی از مهمترین شهرهای خوزستان برای این فصل پر مسافر است.
شهرستان باغملک از نظر تاریخی قدمتی دیرینه دارد . مرکز سرزمینی است که به جانکی معروف و مشهور می باشد . منطقه جانکی دارای سوابق تاریخی چند هزار ساله است که در قدیم جزو مملکت عیلام بوده و آثاری نیز مربوط به دوره ساسانیان می باشد و از حیات قبل ازساسانیان هم خرابه های منجنیق و غار سلیمان موجود است بنابراین قدیمی ترین مردمانی که در منطقه جانکی سکونت داشتند و امروز هم اعقاب آنها باقی هستند از ایل جانکی یا جوانکی بوده اند.
شهرستان باغ‌ملک در قدیم «جانکی» نام داشته و نام آن مخفف «جوانکی» است که نام طایفه ای از اکراد بوده که در دوره اتابکان لر بزرگ به این منطقه آمده و تا روزگار صفویه در این نواحی می زیسته اند.
مناطقی چون امام زاده عبدالله (شاه منگشت) که این سایت غنی و بکر و پر از تقدس احتیاج به رسیدگی و برنامه های کوتاه مدت گردشگری دارد که این امر توسط مسئولین مربوطه و متخصصان جهانگردی امکان دارد تا بتواند از تمام پتانسیل هایش برای جذب گردشگر استفاده کند. که متاسفانه دخالت غیر تخصصی و نا آگاهانه عده ای به جای آنکه منطقه را توریست پذیر تر کنند آن را دچار تخریب و ضررهای جبران نشدنی کرده اند. از جمله قطع کردن درختان چنار هزار ساله و خشک کردن چشمه های طبیعی و ناب که هر کدام خود سرمایه و موهبتی بود الهی و برگشت ناپذیر که باید به صورت بکر و دست
نخورده می ماندند
این منطقه بسیار زیبا که دارای چشم اندازهای فوق العاده ای است تقریبا ۵۰ کیلومتری شهرستان باغملک قرار دارد. این منطقه برای بازدیدکنندگان هم جنبه زیارتی و هم سیاحتی دارد به گونه ای که گردشگران برای لذت بردن از طبیعت زیبا و باغهای گردو و رودخانه هایی که در تمام سال آب خنک و گوارایی دارند و همچنین غارهای شگفت انگیزی که هنوز در برخی از آنها خانواده هایی در کنار هم با یک خوشبختی غریب زندگی می کنند ،چند روزی را در دشت های پهناوری که کوههای سر به فلک کشیده ای آنها را احاطه کرده است یا چادر می زنند و یا در اقامتگاههایی که در آنجا احداث شده اتراق می
کنند ،با وجود اینکه هر ساله تابستان به خاطر هوای خنک و طبیعت فوق العاده سیل گردشگر را به این منطقه داریم اما هنوز آنگونه که شایسته است برای فضاهای اکوتوریسمی این منطقه برنامه ریزی نشده است، غارهای شگفت انگیزی که هنوز از دید بشر پنهان مانده و کوههایی که برای کوهنوردی بسبار مناسب است و…
‌امام زاده سلیمان (رباط علیا) که قدمگاه حضرت سلیمان نبی(ع) واقع در روستای رباط در چند کیلومتری شهرستان باغملک با طبیعت بکر و شالیزار های زیبا و رودخانه ای که صدای دلنشینش آدمی را به وجد می آورد وبه آرامشی دور از شلوغی شهر می رساند وکمی پایینتر ار آن روستای ابوالعباس با آب و هوایی خنک در تابستان و باغهایی مملو از درختان انار گویی با آرامشی رویایی در آغوش سبز شالیزارهای برنج سالهاست که خفته است ، این منطقه هم جنبه زیارتی و هم سیاحتی برای گردشگران دارد و پتانسیل این را دارد که به سایت گردشگری پیشرفته با برنامه های کوتاه مدت و بلند
مدت تبدیل شود ،باید با چشمی باز به این نکته توجه کنیم که خدماتی که برای گردشگران ارائه می کنیم در جهت پیشرفت منطقه باشد نه در جهت تخریب آن، که این مهم جز با پیگیری و نظارت افراد متخصص به دست نمی آید.
تنگ کرد(بهشت پنهان) که نام روستایی عشایر نشین است در چند کیلومتری شهر قعله تل که این شهر در ۱۵ کیلومتری شهرستان باغملک قرار دارد . طبیعتی بکر و رویایی با آبشارهایی بلند در دل جنگل هایی که هر بیننده ای را مسخ می کند و به یاد انسان دود زده که دچار روزمره گی شده می آورد که اینجا زندگی با تمام زیباییهاش جریان دارد ،اینجا همان جاییست که باید عمیق نفس بکشی و خدا را به خاطر این همه زیبایی شکر کنی ،صدای آبشار که با آواز پرندگان و موسیقی باد که درختان را به رقص موزونی وا می دارد وقتی تلفیق می شود گردشگر صدایی را می شوند که شاید یکی از غریب ترین و قشنگترین صداهایی
باشد که تا کنون شنیده است ،اما اینجا نیز مثل خیلی از مناطق زیبای خوزستان از توجه مسولین دور مانده و تا کنون هیچ برنامه ریزی برای تبدیل این بهشت پنهان به یک سایت گردشگری نشده ،منطقه ای که دور از باور نیست که اگر با یک برنامه ریزی سنجیده تبدیل به یک قطب گردشگری شود هر ساله بیشترین گردشگر طبیعی را در کل کشور کشور خواهد داشت ،این منطقه چون در نزدیکی شهر باستانی قلعه تل قرار دارد و با توجه به امکان آشنایی گردشگران با زندگی عشایر از نزدیک که می تواند برای آنها جذاب باشد از موقعیت استراتژیکی بسیار خوبی برخوردار است که می تواند در توسعه گردشگری شهرستان باغملک نقش بسزایی را ایفا کند.

مال آقا (بهشت کوچک خوزستان) برفهای نشسته بر جبال منگشت، آب سرد و گوارای رودخانه مال آقا را به طبیعت هدیه می دهد،رودخانه ای عظیم و پر خروش که در زیر سایه درختان کهنسال بلوط و چنار بهار و تابستان پذیرای مهمانان بسیاری است،که جمعیت بسیاری در روزهای تعطیل به این منطقه می آیند واین همان قدر که باعث خوشحالی است همان قدر هم مجب نگرانی است زیرا زمانی یک سایت گردشگری پیشرفت می کند و حفظ می شود واز آثار مخرب گردشگری دور می ماند که با برنامه ریزی های درست و تخصصی پیش رود ،به نظر محقق این گونه سایت ها نیاز به حفاظت ویژه دارند تا با دخالت های غیر
تخصصی افراد نا آگاه از تخریب و نابودی دور بمانند ،جمع شدن زباله ها گوشه وکنار این طبیعت های زیبا ،ریختن زباله در آب و روشن کردن آتش در کنار آین درختهای پیر ،نبودن اردوگاههای جهانگردی و گردشگری مناسب برای بیتوته و استراحت مسافران،نبودن FAST FOOD های بهداشتی و معتبر و….مرگ تدریجی برای این سایت های زیبا و دل انگیز است .
این مناطق از دیدگاه محقق مناطقی هستند که می توانند به عنوان قطب های منحصر به فرد اکوتوریسمی خوزستان معرفی شوند.

منبع: افتصاد بومی