شور و اشتیاق برای سفر به سواحل دریا در گوشه و کنار جهان نیز مشهود است و هر ساله تعداد زیادی مسافر را به‌قصد رسیدن به دریا و استفاده از امکانات ساحلی حتی هزاران کیلومتر دورتر به سفر تشویق می‌کند. به‌عنوان مثال می‌توان به کشور استرالیا به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مقاصد گردشگری دریایی جهان اشاره کرد که توانسته در سال ۲۰۱۲ رقمی معادل ‌پنج میلیارد دلار، تنها از گردشگری دریایی خود درآمد کسب کند.

 مدتی قبل، تعداد گردشگران بین‌المللی که بین کشورهای مختلف سفر کردند از مرز یک میلیارد نفر گذشت و آمارهایی مبنی بر اشتغال ۲۳۰ میلیون نفر در این صنعت و ۱۰ درصد کل تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داد. ظرفیت درآمدزایی و تولید شغل در صنعت گردشگری امروز بر هیچ‌کس پوشیده نیست به‌طوری که آمارهای ثبت‌شده بین‌المللی حاکی از رشد این صنعت حتی در زمان رکود اقتصادی بین‌المللی دارد.

 مشاور مدیرکل میراث فرهنگی خوزستان در خصوص موانع رونق گردشگری دریایی در کشور به خبرنگار مهر گفت: یکی از مشکلاتی که کشور ایران برای رونق این صنعت با آن مواجه است، تعدد مراکز تصمیم‌گیری است در حالی که ظاهر قضیه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، متولی این صنعت است اما سازمان‌های دیگری نیز در این امر خود را محق در دخالت می‌دانند.

خروج ایرانیان از کشور برای دیدن دریا

قاسم منصور آل کثیر افزود: بهتر است در این خصوص سایر سازمان‌ها که در گردشگری دریایی نقش دارند، نماینده‌ای در سازمان میراث فرهنگی معرفی کنند و کارگروهی در این خصوص به ساماندهی صنعت پر رونق گردشگری دریایی کشور بپردازد تا برخی ایرانیان، مجبور نباشند برای یک‌شب حضور در ساحل دریا، هزینه‌های هنگفتی پرداخت و ارز قابل‌توجهی از کشور خارج کنند.

وی تصریح کرد: جالب است بدانید طبق تحقیقی که صورت گرفته، ایران جزو پنج کشور برتر در زمینه گردشگری دریایی است به همین دلیل اگر سازمان‌ها و ارگان‌ها برای توسعه این صنعت یکپارچه عمل کنند بسیاری از مشکلات این صنعت رفع می‌شود.

آل کثیر تصریح کرد: امارات از سال‌های گذشته تمرکز جدی بر توسعه گردشگری دریایی در خلیج‌فارس داشته و در شرایط غیبت رقیب مهمی چون ایران، با حداکثر بهره‌برداری از منابع خود در منطقه، سال‌هاست که برنده و بازیگر اصلی منطقه در این بخش هستند

خط ساحلی موجود در استان‌های جنوب کشور از خلیج‌فارس تا دریای عمان یک هزار و ۸۸۰ کیلومتر مسافت دارد در حالی که در آن طرف مرزها، کشورهای کوچک حوزه خلیج‌فارس و کشور عمان با داشتن چند صد کیلومتر نوار ساحلی به‌خوبی از این ظرفیت استفاده کرده‌اند و منافع اقتصادی فراوانی برای کشور به ارمغان آوره اند.

۳۰۰ کیلومتر ساحل در خوزستان

با این وجود، استان خوزستان با داشتن ۳۰۰ کیلومتر نوار ساحلی بی‌شک محروم‌ترین استان در بخش توریسم دریایی در کشور است چرا که این استان به علت قرار گرفتن در کانون جنگ هشت‌ساله تحمیلی، بسیاری از زیر ساختهای گردشگری دریایی خود را از دست داد.

نماینده مردم خرمشهر در مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص گردشگری دریایی در استان خوزستان به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه بی‌توجهی به سواحل دریا و بنادر نه‌تنها در خوزستان که در کل کشور وجود دارد و این موضوع با وجود هشدارهای فراوان به دولت، همچنان مورد بی‌مهری قرارگرفته است.

عبدالله سامری عنوان کرد: سایر کشورها آرزوی داشتن این میزان نوار ساحلی موجود در کشور را دارند و شاید برخی کشورها که تنها ۱۰۰ کیلومتر نوار ساحلی دارند چنان به این موضوع اهمیت می‌دهند که اقتصاد خود را متحول کرده‌اند و بهترین امکانات حمل‌ونقل دریایی، تفریحی و اقامتی را در ساحل فراهم می‌کنند.

وی اظهار کرد: انتظار ما این بود که در سالهای اخیر با توجه به رشد صنعت گردشگری دریایی به‌خصوص در کشورهای همجوار همانند امارات و بحرین، این موضوع در ایران نیز جدی گرفته شود ولی چنین اتفاقی نیفتاد.

 سامری افزود: نوار ساحلی استان خوزستان که از اروندرود در بندر چوئبده آبادان تا منتهی‌الیه شهرستان هندیجان امتداد دارد؛ فرصت استثنائی برای ایجاد اماکنی تفریحی برای مردم و فرصت‌های شغلی و سرمایه‌گذاری برای رفع بیکاری است ولی حتی کوچک‌ترین قدمی برای این کار برداشته نشده است.

وی تصریح کرد: متأسفانه دولت برای توسعه توریسم دریایی و صنعت دریانوردی در اهمیت چندانی قائل نشده در حالی که انتظار می‌رفت وزارت راه و شهرسازی برای توسعه و ساخت جاده‌ها و بزرگراه‌های ساحلی، وزارت جهاد کشاورزی برای توسعه صید و صیادی، سازمان میراث فرهنگی برای توسعه توریسم دریایی و وزارت نفت، وزارت صنایع و سازمان محیط‌زیست پیشنهاد‌هایی را برای شکوفایی این بخش ارائه دهند.

نماینده خرمشهر همچنین به تصویب ایجاد صندوق توسعه صنایع دریایی در کشور در دوره هفتم مجلس اشاره کرد و گفت: با فعالیت این صندوق قرار بود به بخش خصوصی برای توسعه صنعت دریانوردی و توریسم دریایی کمک‌هایی کرد که متأسفانه در حال حاضر از این صندوق برای این امر استفاده چندانی نمی‌شود.

ضعف و بی‌توجهی به صنعت دریانوردی در ایران در حالی است که کشورهای همسایه ایران از موقعیت فعلی خود در بخش توریسم دریایی استفاده‌های فراوانی کرده‌اند و جای خالی ایران در توریسم دریایی را به‌خوبی در کشور خود پرکرده‌اند به‌گونه‌ای که پس از موفقیت‌های امارات، کشور بحرین نیز با جذب ۱۵۰ هزار توریست خارجی و حضور نزدیک به ۷۰ کشتی در بندر این کشور در فصل اخیر توریسم دریایی، جایگاه مهمی را در توریسم دریایی خلیج‌فارس به دست آورده است.

راه‌اندازی تفریحات جانبی در دریا

عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به پیگیری‌های جدی نمایندگان خوزستان برای احیای صنعت توریسم دریایی گفت: به نظر می‌رسد یکی از راهکارهای کاهش نرخ بیکاری در استان خوزستان و افزایش نشاط و شادابی مردم استان که از نداشتن مناطق تفریحی مناسب همواره در رنج هستند توجه به احیای سواحل مهجور مانده استان است.

 سید شریف حسینی افزود: برای احیای سواحل خوزستان، علاوه بر ایجاد مکانهای اقامتی و راه‌اندازی تورهای تفریحی با کشتی‌های کوچک، قایق و لنج می‌توان اقدام به برگزاری تورهای غواصی، تورهای دیدن تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها و مشاهده لاک‌پشت‌های عظیم‌الجثه، برگزاری مسابقات ورزشی آبی، فروش صنایع‌دستی، پرواز بادبادک‌ها، جشنواره‌های ساخت مجسمه‌های شنی و نقاشی غروب دریا، والیبال ساحلی، ماهیگیری و … کرد.

وی عنوان کرد: با توجه به مزیت‌هایی که داریم نتوانسته‌ایم از صنعت گردشگری به نحو مطلوب استفاده کنیم و حرفی برای گفتن نداریم. مسئولان در سال‌های گذشته از توجه به گسترش گردشگری دریایی غافل بوده‌اند هر چند حرکت‌هایی برای توسعه صنعت گردشگری صورت گرفته اما سهم گردشگری دریایی در این بخش ناچیز بوده است و در این بخش مشکلات زیادی وجود دارد که کمتر از این صنعت استقبال می‌شود.

حسینی پیشنهاد داد: دادن وام‌های بلندمدت با بهره کم به بخش خصوصی داخلی از موارد دیگر فعال کردن صنعت توریسم دریایی با جذب از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و خارجی است. تبلیغات نقش مهمی در جذب گردشگر دارد که متأسفانه این تبلیغات چه در داخل کشور و یا با خارج از کشور بسیار کم است حتی مردم ایران اطلاعات لازم را در خصوص جاذبه‌های گردشگری دریایی ندارد با این وجود جذب گردشگر داخلی به‌تنهایی می‌تواند باعث رونق این صنعت شود.

حسرت مردم برای یک سب ماندن در کشتی

آل کثیر عنوان کرد: اکنون بسیاری از مردم ایران برای یک‌شب ماندن در کشتی یا کنار ساحل دریا حاضر هستند به سایر دیگر کشورهای جهان به‌خصوص کشورهای حوزه خلیج‌فارس سفر کنند و متحمل هزینه‌های فراوانی شوند.

این فعال میراث فرهنگی افزود: این در حالی است که ما در کشور خود سواحل فراوانی داریم که می‌توانیم با احداث برخی امکانات تفریحی و اقامتی و همچنین ایجاد یک فضای ایمن و سالم برای خانواده‌های ایرانی با هزینه‌ای اندک چنین موقعیتی برای استفاده از سواحل را برای آنها به ارمغان آورد.

وی در خصوص زیبایی‌های گردشگری دریایی در خلیج‌فارس تأکید کرد: سواحل خلیج‌فارس با قرار گرفتن در منطقه‌ی حاره‌ای و گرم کره زمین و هم‌جواری با چهار استان بوشهر، خوزستان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان یکی از زیباترین پدیده‌های دریایی جهان را داراست.   وجود جزایر زیبا و زیستگاه‌های بسیاری از پرندگان مهاجر، گونه‌های دریایی منحصربه‌فرد و مرجان‌های دریایی پتانسیل بسیار بالایی برای گردشگری دریایی دارد، اما به‌رغم این ظرفیت‌های پنهان و آشکار، تنها در منطقه‌ی محدودی از جزیره‌ی کیش فعالیت‌های مرتبط با گردشگری دریایی و ساحلی رونق دارد.

سواحلی در اختیار دستگاه های حقوقی است

سید شریف حسینی نیز در خصوص نبود هیچ ساحلی از خلیج‌فارس برای مردم خوزستان گفت: متأسفانه در خوزستان اغلب سواحل در تصرف دستگاه‌های حقوقی است و از این بابت مردم خوزستان حسرت دیدن سواحل زیبای خلیج‌فارس را دارند. نبود اسکله تفریحی و گردشگری با هدف پهلوگیری شناورهای مسافربری در دریا در شهرهای ساحلی استان خوزستان نیز از مشکلاتی است که گردشگری دریا در خوزستان را با چالش مواجه کرده است.