سازمان محیط زیست در اطلاعیه‌ای گفته شرکت آب‌نیرو برای سد گتوند اطلاعات ناقص داده بود و به همین دلیل مجوزی که برای این سد صادر شده وجاهت قانونی ندارد و باید از آب‌گیری این سد جلوگیری می‌شد.

گتوند، بلندترین سد خاکی کشور، با هدف تامین برق، کنترل سیلاب و تنظیم آب کشاورزی ساخته شد اما منتقدان این سد می‌گویند به جای این همه، موزه عبرتی در حوزه محیط زیست بنا شده است.

افزایش شوری آب کارون تا ۱۰ برابر، بی‌خانمان کردن مردم ساکن در محوطه سد، سطح تبخیر گسترده، «نابودی کشاورزی استان خوزستان» و «به هم خوردن اکوسیستم خلیج فارس» بخشی از مواردی بود که منتقدان به این سد نسبت دادند و شرکت آب‌نیرو در پاسخ، انتقادهای مخالفان را مغرضانه خواند، افزایش شوری آب کارون بر اثر زیر آب رفتن گنبدها و رگه‌های نمکی را انکار کرد و سرانجام بر صدور مجوز ارزیابی زیست‌محیطی برای این سد توسط سازمان محیط زیست تاکید کرد اما سازمان محیط زیست اکنون در اطلاعیه‌ای گفته که آب‌نیرو به عمد به سازمان محیط زیست اطلاعات ناقص داده بوده است تا بتواند مجوز احداث و آبگیری سد را دریافت کند.

آن گونه که در اطلاعیه سازمان حفاظت محیط زیست آمده است آب نیرو در زمان ارائه اطلاعات پروژه سد گتوند هیچ گونه اشاره‌ای به وجود گنبد نمکی در محدوده سد نکرده بوده است چرا که می‌دانسته این موضوع منجر به مخالفت با احداث سد خواهد شد.

سازمان محیط زیست همچنین تاکید کرده است که این سازمان مجاز است در هر مرحله از پروژه اعم از ساخت یا بهره‌برداری در صورتی که مغایرت اطلاعات ارائه شده و یا ایجاد مشکلات زیست محیطی در محل تشخیص داده شود نسبت به جلوگیری از ادامه پروژه اقدام کند. بر اساس این اطلاعیه سازمان پس از اطلاع از وجود گنبد نمکی بلافاصله طی نامه‌ای به امضای ریاست سازمان به وزارت نیرو موکدا توصیه کرده است که از آبگیری این سد خودداری شود و بنابراین ارزیابی زیست محیطی مطرح فاقد وجاهت قانونی بوده و طبق نامه رسمی این سازمان باید از آبگیری این پروژه جلوگیری می‌شد.

سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرده است شرکت آب نیرو و مسئولان وقت باید هم‌اکنون پاسخگوی تبعات زیست محیطی ایجاد شده در احداث و آبگیری سد گتوند باشند و انتشار خبرهای اینچنینی و فرافکنی به هیچ وجه پاسخگوی اقدامات خلاف قانون و تبعات آن نیست. متن اطلاعیه‌ای که سازمان محیط زیست درباره سد گتوندمنتشر کرده است به شرح زیر است:
در پی ادعای صدور مجوز ارزیابی زیست‌محیطی سد گتوند از سوی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: شرکت آب نیرو به عنوان بدنه کارفرمایی احداث سد گتوند اطلاعات ناقص برای گزارش ارزیابی زیست محیطی این پروژه در زمان تهیه گزارش ارزیابی ارائه کرده است.

سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: تهیه گزارش ارزیابی زیست محیطی هر پروژه و تصمیم‌گیری برای صدور مجوز آن بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی کارفرما بوده است که در این رابطه شرکت آب نیرو به عنوان کارفرما اطلاعات مکفی از وجود گنبد نمکی ارائه نکرده لذا مشاور ارزیاب براساس اطلاعات ارائه شده از کارفرما، اثرات را پیش بینی و ارزیابی کرده است.

براساس فرآیند ارزیابی، نظارت بر روند اثرات پیش‌بینی شده نیز از وظایف کارفرما بوده و لازم است در دوره‌های زمانی مشخص و مندرج در گزارش نتایج پایش اثرات و روند آنها را جهت تایید به سازمان ارسال کنند که در این رابطه کارفرما با علم به وجود گنبد نمکی حتی در نظارت‌های بعدی بر حسن اجرای گزارش این موضوع را نادیده گرفته است.

علاوه بر این گزارش ارزیابی مجوزی برای شروع عملیات بوده و کارفرما متعهد است بر اساس وظیفه قانونی خود نسبت به رعایت و اجرای قوانین و مقررات کشور که تاکید بر عدم تخریب محیط زیست و حفاظت آن که وظیفه تمام احاد جامعه است اقدام نموده و بر پایه گزارش ارزیابی که راهنمایی برای تقلیل اثرات احتمالی است اقدام نماید.

واضح است که اگر گزارشی تایید شود به این معنی نیست که سازمان محیط زیست بایستی تمام قصور و کوتاهی بخش‌های دیگر را برعهده بگیرد و این رافع مسئولیت‌های دیگران نیست بلکه به این معناست که کارفرما بایستی بر اساس اصول کلی و مندرج در گزارش به گونه‌ای عملیات را هدایت نماید تا کمترین اثر سوء بر محیط زیست وارد شود. بدین ترتیب گزارش ارزیابی، نقطه تعادل بین توسعه و محیط زیست بوده، در غیر این صورت پروژه‌های توسعه‌ای با مشکل برخورد می‌کنند.

علاوه بر این توجه به این نکته ضروری است که بر اساس مقررات و قوانین کشوری و ارزیابی اثرات توسعه، سازمان حفاظت محیط زیست مجاز است در هر مرحله از پروژه اعم از ساخت یا بهره برداری در صورتی که مغایرت اطلاعات ارائه شده یا ایجاد مشکلات زیست محیطی در محل تشخیص داده شود نسبت به جلوگیری از ادامه پروژه اقدام کند.

و اما در خصوص سد گتوند و ادعای شرکت آب نیرو مبنی بر صدور مجوز ارزیابی زیست محیطی برای این سد به اطلاع می‌رساند شرکت آب نیرو در زمان ارائه اطلاعات پروژه سد گتوند در بخش اطلاعات زمین شناسی هیچ گونه اشاره‌ای به وجود گنبد نمکی در محدوده سد نکرده بود و با این پیش فرض گزارش تهیه و مجوز اولیه‌ای در خصوص این پروژه از سوی کمیته ارزیابی سازمان صادر شده است. از سوی دیگر مسئولان شرکت مذکور بر‌خلاف قانون پیش از تایید گزارش ارزیابی زیست‌محیطی عملیات احداث این سد را آغاز کردند که به نظر می‌رسد ندادن اطلاعات وجود گنبد نمکی به دلیل پیش‌بینی مخالفت با احداث این پروژه بوده است.

در هر صورت سازمان حفاظت محیط زیست پس از اطلاع از وجود گنبد نمکی بلافاصله طی نامه‌ای به امضای ریاست سازمان به وزارت نیرو موکدا توصیه کرده است به دلیل مشکلات گنبد نمکی که اطلاعات آن بعدا جمع آوری شده، آبگیری این سد مشکلات زیست محیطی در منطقه ایجاد می‌کند لذا از آبگیری این سد خودداری شود که مسئولان وقت وزارت نیرو بدون توجه به نامه ارشدترین مقام وقت سازمان حفاظت محیط زیست بنا به ادعای خود پتویی رسی بر روی گنبد احداث کردند تا مشکل بر طرف شود و سپس نسبت به آبگیری این سد اقدام کردند. بدین ترتیب و با توجه به مسائل مطرح شده ارزیابی زیست محیطی مطرح شده فاقد وجاهت قانونی بوده و مجددا تاکید می‌شود سازمان حفاظت محیط زیست هیچ‌گونه مجوزی برای ادامه این پروژه پس از اطلاع از وجود گنبد نمکی صادر نکرده و طبق نامه رسمی این سازمان باید از آبگیری این پروژه جلوگیری می‌شد.

سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرده است شرکت آب نیرو و مسئولان وقت باید هم‌اکنون پاسخگوی تبعات زیست محیطی ایجاد شده در احداث و آبگیری سد گتوند باشند و انتشار خبرهای اینچنینی و فرافکنی به هیچ‌وجه پاسخگوی اقدامات خلاف قانون و تبعات آن نیست.