تکلیف رؤسای دانشگاه‌ها بالاخره با جلسه‌ای غیرقانونی مشخص شد
تکلیف روسای دانشگاه‌ها پس از دوسال به جای شورایعالی انقلاب فرهنگی در کمیتهای تعیین شد که بسیاری از اعضای شورا با تشکیل آن کمیته مخالف بودند و حتی اعلام رای همین کمیته هم منوط به نظر اجماع هر ۵ عضو بود در حالیکه در جلسه اول کمیته تنها ۴عضو حضور داشتند.
تعیین روسای دانشگاه‌ها در دولت یازدهم از همان ابتدا با جنجال‌ها و پیچ و خم‌هایی رو به رو بود به طوریکه پس از گذشت دو سال از کار دولت، بیشتر دانشگاه‌ها بدون رئیس و بلاتکلیف بودند و حتی حالا که پرونده تعیین تکلیف روسای دانشگاه‌ها رو به بسته شدن است باز هم حاشیه‌هایی شنیده می‌شود به طوریکه برخی حکم ریاست ۲۱ رئیس دانشگاه که به تازگی صادر شده است را غیرقانونی می‌دانند.
البته عملکردهای غیرقانونی و عجیب از دولت یازدهم در تعیین تکلیف روسای دانشگاه چندان هم تعجب‌برانگیز نیست چرا که از همان ابتدای کار دولت و در زمان سرپرستی توفیقی و پس از آن در دوره وزارت فرجی دانا از اینگونه اقدامات غیر متعارف کم ندیدیم.
* تعیین ریاست دانشگاه‌ها بر روی ریل بی‌قانونی
هنوز به یاد داریم که توفیقی در روزهای ابتدایی تغییر روسای دانشگاه‌ها چگونه در ۳۰ ثانیه رئیس دانشگاه صنعتی اصفهان را برکنار کرد.
قصه پرپیچ و خم و البته عجیب تعیین روسای دانشگاه‌ها در دولت یازدهم در زمان فرجی دانا به اوج رسید، به طوریکه در سال ۹۲ فرجی دانا ۳۰ رئیس دانشگاه را تغییر داد و پس از آن نیز از ابتدای سال ۹۳ دوباره روند تغییرات و عزل و نصب‌ها در دانشگاه‌ها آغاز شد به طوریکه وزیر علوم در مدت ۲۴ روز ۷ رئیس دانشگاه را تغییر داد یعنی هر ۴ روز تقریبا یک رئیس دانشگاه جا به جا شد.
وزارت علوم دولت یازدهم علاوه بر اینکه در تعداد تغییرات رکوردی را برجای گذاشت نوع تغییراتش نیز مورد توجه بود و روش‌های جدیدی را برای عزل و نصب به کار گرفت.
از برکناری ۳۰ ثانیه‌ای رئیس دانشگاه صنعتی اصفهان تا اعزام گروه‌های ۳ نفره برای ارزیابی کار روسای دانشگاه‌ها و تعیین کمیته ۵۰ نفره برای ریاست دانشگاه تهران هر کدام حاشیه‌ها و حرف و حدیث‌هایی به قدمت چند ماه را به دنبال داشت.
نحوه جابه جایی‌های ریاست دانشگاه‌ها در دوره فرجی دانا به این شکل ادامه یافت که در یکی از دانشگاه‌ها زمانی که رئیس دانشگاه در اتاق خود حضور نداشت رئیس جدید بدون اطلاع قبلی به اتاق وی رفت و خود را به عنوان سرپرست دانشگاه معرفی کرد.
اعزام گروه‌های ۳ نفره برای ارزیابی کار روسای دانشگاه‌ها نیز در نوع خود جالب توجه بود که در مقطعی از زمان صورت گرفت و وزیر علوم این روش را نیز نوعی دموکراسی برای بهره‌گیری از نظرات اعضای هیات علمی برشمرد.
روش دیگر فرجی دانا برای تعیین وزیر علوم در دانشگاه تهران انجام شد، به طوریکه پس از اتمام زمان حکم فرهاد رهبر و در زمان سرپرستی محمدحسین امید شورایی متشکل از ۵۰ نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه تشکیل شد تا برای تعیین رئیس دانشگاه تصمیم گیری کند.
حال اینکه افراد این شورا چگونه و با چه شاخص‌هایی انتخاب شدند، رای گیری‌ها با نظارت چه کسی و بر چه مبنایی صورت گرفت، گزینه‌ها چطور انتخاب شدند بماند. هر چند که همان زمان هم اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی با این نحوه انتخاب رئیس دانشگاه مخالف بودند.
باتوجه به اینکه شورایعالی انقلاب فرهنگی به نحوه انتخاب رئیس دانشگاه از سوی شورای منتخبان اعتراض داشت وزیر وقت علوم برای تشکیل کمیته‌های مخفی در دانشگاه‌ها قبل از برکناری رئیس قبلی هم اقدام کرد.
به هر حال با اعتراضات وسیع اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دانشگاهیان و بی تفاوتی وزیر علوم نسبت به اعتراضات، روسای پیشین دانشگاه‌ها به همین منوال تغییر کرده و سرپرست‌های جدید انتخاب شدند.
* شورایعالی انقلاب فرهنگی مجبور به تسلیم شد
تغییر غیرمتداول روسای دانشگاه یکی از دلایل نمایندگان مجلس برای استیضاح فرجی دانا بود، سرپرست‌های دانشگاه‌ها با همان روش‌های غیرمتعارف تعیین شدند و وزارت علوم با تعداد بسیاری دانشگاه بدون رئیس و بی ثبات به فرهادی تحویل داده شد.
فرهادی در ابتدای حضورش در پست وزارت قول داد که سریع‌تر تکلیف روسای دانشگاه‌ها را روشن کرده و اسامی سرپرست‌ها را برای تعیین صلاحیت به شورایعالی انقلاب فرهنگی معرفی کند.
مدتی گذشت و فرهادی این کار را انجام داد. در حالیکه حدود ۳۰ دانشگاه با سرپرست اداره می‌شد و دانشجویان در انتظار تعیین تکلیف دانشگاه‌ها بودند فرهادی نام سرپرست‌های دانشگاه را به شورایعالی انقلاب فرهنگی داد تا روسا تعیین شوند.
در این میان چند تن از سرپرست‌های معرفی شده مورد تائید اعضای شورا نبودند به طوریکه پرونده آن‌ها قبلا هم در شورا بررسی شده و با عدم تائید اعضا رو به رو شده بود.
بحث تعیین روسای دانشگاه در شورایعالی انقلاب فرهنگی حاشیه‌های زیادی به همراه داشت زیرا اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی برخی افراد را برای ریاست دانشگاه‌ها فاقد صلاحیت لازم می‌دانستند در حالیکه اتفاقا رئیس جمهور بر همان افراد تاکید داشت و این مساله باعث شده بود که تعیین چند رئیس در نهادی به بزرگی شورایعالی انقلاب فرهنگی ماه‌ها به طول بینجامد زیرا هر بار همین روند طی می‌شد و هر بار برای تعیین روسای چند دانشگاه که سرپرست‌های آن‌ها مورد تائید اعضای شورا نبودند از رئیس جمهور اصرار بود و از اعضای شورا انکار.
این روند باعث شد بین اعضای شورا هم حاشیه‌هایی پیش بیاید تا اینکه رئیس شورایعالی انقلاب فرهنگی که همان رئیس جمهور است تصمیم گرفت تا مدتی به طور کلی بحث روسای دانشگاه را در شورا مطرح نکند و به همین دلیل این مساله در دستور جلسات شورا قرار نمی‌گرفت.
و با این تصمیمِ رئیس جمهور، تعیین تکلیف روسای دانشگاه به گذشت زمان سپرده شد.
چند ماه گذشت و آقایان به فکر تعیین تکلیف روسای دانشگاه افتادند، گفتند تعیین تکلیف روسای دانشگاه وقت شورایعالی انقلاب فرهنگی را می‌گیرد و اعضای شورا فرصتی برای بررسی پرونده روسای دانشگاه ندارند، تصمیم بر آن شد که کمیتهای متشکل از ۵ نفر از اعضای شورا این وظیفه را برعهده بگیرند.
* اجرای یک تصمیم در میان موج اعتراضات دانشگاهیان
البته این تصمیم با اعتراض جمعی از اعضای شورا و دانشگاهیان مواجه شد به طوریکه کچویان عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی انجام این تصمیم را بعید دانسته و اعلام کرد کاهش اختیار شورای عالی انقلاب فرهنگی به نفع دانشگاه‌ها نیست زیرا با توجه به تاکیدات امام خمینی(ره) نسبت به وظایف شورایعالی انقلاب فرهنگی و حساسیت مقام معظم رهبری به این موضوع، باید همه مدیران فرهنگی کشور از سوی شورایعالی انقلاب فرهنگی تعیین شوند و حتی در قانون مدیریت خدمات کشوری هم این موضوع آمده است، بنابراین تغییر این روند دارای مشکل است.
یادگاری عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس و عضو سابق شورایعالی انقلاب فرهنگی هم با واگذاری رأی اعضای شورا برای انتخاب رؤسای دانشگاه‌ها به یک کمیته چند نفره مخالف بود و حتی این کار را از نظر قانونی غیرقابل اجرا دانسته و معتقد بود با تشکیل این کمیته نمی‌توان مطمئن بود که رای نهایی، رأی درستی است.
سهراب صلاحی رئیس سازمان بسیج اساتید هم واگذاری تعیین ریاست دانشگاه‌ها از شورای عالی انقلاب فرهنگی به یک کمیته چند نفره را سبب کاهش بیشتر شتاب علمی دانسته و تشکیل یک کمیته برای تعیین ریاست دانشگاه‌ها به جای شورای عالی انقلاب فرهنگی را سبب سرخوردگی بیشتر فرهیختگان برشمرد.
همچنین چلداوی عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت تشکیل کمیته تعیین روسای دانشگاه در شورایعالی انقلاب فرهنگی را دور زدن انتخاب اصلح دانست و گفت: واگذاری تعیین ریاست دانشگاه‌ها به یک کمیته خلاف قانون و خواسته اساتید دانشگاه است.
حسین قدیانی رئیس سازمان بسیج علمی کشور نیز پیرامون تشکیل کمیتهای در شورایعالی انقلاب فرهنگی برای تائید سرپرست دانشگاه‌ها گفت: تنها کاری که فعلا شورایعالی انقلاب فرهنگی انجام می‌دهد تائید سرپرست دانشگاه‌ها برای ریاست است که اگر آن هم واگذار شود عملا گزارش عملکردی برای شورا باقی نمی‌ماند.
وی اضافه کرد: مگر چند دانشگاه در کشور وجود دارد که تعیین ریاست آن را تا این اندازه سخت می‌گیریم؟ اگر یک بار برای هر دانشگاه به درستی رئیس تعیین شود نیاز به این همه جا به جایی و صرف زمان برای تعیین روسا نیست ولی باید تعیین روسا با نظر کل اعضای شورا باشد.
قاسم جعفری عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه همه اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی باید در تعیین رؤسای دانشگاه دخیل باشند، گفت: کاهش اختیارات شورا می‌تواند به معنای مسامحه باشد.
جعفری اظهار داشت: اگر اختیارات شورایعالی انقلاب فرهنگی در تعیین ریاست دانشگاه‌ها کاهش یابد در طولانی مدت سبب می‌شود افرادی در دانشگاه‌ها به ریاست برسند که وجاهت و توانمندی لازم را نداشته باشند در صورتیکه اگر کسی از فیلتر کل اعضای شورا بگذرد در توانمندی آن فرد شکی نیست و خود آن فرد هم از پشتوانه قوی برخوردار است زیرا از طریق تضارب آرا و بررسی تمام ابعاد به ریاست دانشگاه دست یافته است.
از اینکه برخی یا بهتر بگوییم بیشتر اعضای شورا و حتی دانشگاهیان یعنی اساتید و دانشجویان نیز با این روند مخالف بودند و می‌گفتند دانشگاه‌ها نهاد مهمی هستند که ریاست آن‌ها باید با نظر تمام اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی تعیین شود بگذریم، چرا وقتی با وجود اعتراض بسیاری از دانشگاهیان بازهم کار دلخواه خود را انجام داده و کمیتهای ۵ نفره برای تعیین روسای دانشگاه تشکیل دادند در همان کمیته هم ابهام صورت گرفت؟
کبری خزعلی یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز معتقد بود هنوز یک عضو کمیته انتخاب روسای دانشگاه‌ها معرفی نشده است و این کمیته قانوناً نمی تواند تشکیل شود.
وی گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرد کمیتهای تشکیل و جایگزین حدود ۴۰ نفر از مسئولان فرهنگی نظام، روسای سه قوه و صاحب نظران شورای عالی انقلاب فرهنگی شود، کمیتهای که ۵ نفر مسئولیت آن را قبول کرده و صلاحیت روسای دانشگاه‌ها را در آن بررسی می‌کنند.
مگر نه اینکه کمیتهای متشکل از دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، وزیر علوم، وزیر بهداشت و مسئول بازرسی و نظارت شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد و نحوه تعیین تکلیف روسا به صورتی بود که در صورت مخالفت یکی از این اعضا با فرد مورد نظر برای ریاست دانشگاه، بررسی پرونده باید به صحن شورایعالی انقلاب فرهنگی ارجاع می‌شد؟ پس چگونه است که کمیته ۵ نفره با حضور ۴نفر و بدون حضور مسئول بازرسی و نظارت شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد و چگونه می‌توان رای اعلام شده از سوی این کمیته را قانونی دانست؟
تکلیف روسای دانشگاه که دانشگاهیان دو سال منتظرش بودند به صورتی مشخص شد که بسیاری از اعضای شورا و بسیاری از دانشگاهیان مخالف آن هستند ولی نظر شخصی رئیس جمهور که به گفته فرهادی انتصاب نیلی احمدآبادی در پست ریاست دانشگاه تهران بود، حاصل شد.