صابئین مندایی فرقه ای از صابئین هستند که موحد بوده و پیروان حضرت یحیی(ع) هستند و در قرآن مجید هم از ایشان یاد شده است.

آنها در خوزستان ایران و در کنار رودخانه کارون زندگی می کنند. آنها غسل تعمید خود را در این رودخانه انجام می دهند،که در آن در حالی که روحانی آنها آیاتی را می خواند، با لباس مخصوص باید تمام بدن را به زیر آب فرو ببرند.

شغل بیشتر صابئین مندایی طلا سازی و میناکاری است و با وجود پولدار بودن بیشتر این اقلیت، شاهد هستیم بیشتر آنها بسیار ساده پوش و ساده زیست و بی آلایشی هستند که بیشتر با لباس های سفید یکدست و محاسن بلند در خیابان ها و بازارهای شهر دیده می شوند.

صابئین طبق عادات خود، ارتباطات کمتری با همشهریان برقرار می کنند و بیشتر در مناطق مشخصی در ساحل رودخانه زندگی می کنند، از این رو شهروندان اهوازی نیز چندان ارتباطی با این اقلیت برقرار نکرده و دورادور تنها شاهد برخی آیین های به نظر عجیب آنها در سواحل رودخانه کارون بوده اند.

هرچند آیین های آنها حس کنجکاوی بسیاری از شهروندان را برانگیخته اما کمتر شهروندی به سراغ این اقلیت رفته و در خصوص آیین ها و شیوه و عادات زندگی آنها سوال کرده است.

بیشتر شهروندان اهوازی سال های سال در کنار این اقلیت زندگی کرده اند اما از احوال آنها بی خبر هستند و از شیوه زندگی آنان و خواسته هایشان بی اطلاعند.

اقلیت مندایی که به گفته یکی از هنرمندان آنها حدود پنج هزار نفر از جمعیت شهروندان اهوازی را تشکیل می دهند در بیشتر شهرهای خوزستان و برخی در کشور عراق، سوریه و حتی بطور پراکنده در کشورهای اروپایی زندگی می کنند که زبان مشترکی دارند.

این اقلیت پراکنده که یکی از جاذبه های گردشگری شهر اهواز به شمار می آیند، در دیگر شهرهای کشور ما کمتر دیده می شوند.

شهر اهواز به دلیل برخورداری از رودخانه پرخیر و برکت کارون که زمانی از پرآب ترین رودهای کشور بود، ملجا بسیاری از اقوام و اقشار خاص بوده است.

زندگی در کنار آب جاری که از موجبات زندگی صابئین مندایی است آنها را به سکونت در مناطق حاشیه رودخانه کارون و در امتداد این رودخانه سوق داده است.

در نظام جمهوری اسلامی ایران که توجه خاصی به اقلیت های مذهبی شده و با احترام و رعایت حقوق با آنها رفتار می شود، در حاشیه رودخانه کارون حد فاصل پل پنجم تا پل غدیر سکویی برای انجام آیین های این اقلیت ساخته شده است.

آیین تعمید در مذهب مندایی یکی از مهمترین آیین های این اقلیت است که بطور معمول یکشنبه ها در ساحل رودخانه کارون انجام می شود.

شیخ صالح چحیلی یکی از رهبران این اقلیت به خبرنگار ایرنا می گوید: در این آیین که در چند نوع و برای افراد خاص و مناسبت های خاصی است همراه داشتن مواد لازم برای انجام آن از قبیل نوعی نان و ظروف خاصی نیاز است، ضمن اینکه لازم است که فضایی مناسب برای نشستن، پهن کردن زیرانداز و قرار دادن مواد در ساحل رودخانه و نزدیک به آب مهیا باشد

که به همین منظور سکویی برای انجام آیین در نظر گرفته شده است.

در مدت اخیر با کم آب شدن رودخانه کارون و پایین آمدن شدید میزان آب این رودخانه و همچنین خشک شدن رودخانه در برخی نقاط، این اقلیت بی آزار، مکان انجام آیین خود را به زیر پل غدیر اهواز، جایی که اندکی سطح آب نسبت به جاهای دیگر بالاتر است منتقل کردند تا بتوان به آب جاری دست یابند.

چحیلی ادامه می دهد: متاسفانه در حوالی تنها سکویی که در ساحل رودخانه کارون برای انجام آیین خود داریم میزان آب به شدت پایین آمده است و تنها گل و زمین خشک و نی زار وجود دارد؛ همچنین شکستن لوله آب خام در ساحل رودخانه امکان تردد در اطراف سکوی عبادت را محدود و سازه های این سکو را خراب کرده که از شهرداری تقاضا داریم به این مساله رسیدگی کند.

وی یادآور می شود: در مکان کنونی هیچ گونه امکانات و شرایط مناسبی برای انجام آیین غسل تعمید وجود ندارد و افراد مجبورند برای انجام غسل تعمید از میان گل و نی زار عبور،د و به داخل آب بروند و اگر روند کاهش آب رودخانه به این شکل ادامه یابد، زندگی ما نیز در این شهر بسیار سخت خواهد شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان در این باره اظهار کرد: هر دینی که مورد تایید نظام جمهوری اسلامی باشد، وظیفه خود می دانیم که در حوزه کاری خود، اگر بتوانیم کاری برای آنها انجام دهیم دریغ نکنیم.

افشین حیدری افزود: چنانچه در سفر نماینده معاونت امور اقوام و اقلیت های مذهبی رییس جمهوری به اهواز، هماهنگی و برای انجام هر کاری در این زمینه اعلام آمادگی کردیم.

وی گفت: با توجه به اینکه صابئین مندایی به جرات یکی از جاذبه های گردشگری در بحث میراث معنوی هستند استقبال زیادی برای حضور گردشگران از آنها می شود.

حیدری اظهارکرد:خوشبختانه ادیان مختلف سال ها در سایه نظام مقدس جمهوری اسلامی فعالیت خود را داشته و هیچ مشکلی در این زمینه نداشته اند.

وی بیان کرد: در بحث مکان عبادی صابئین مندابی با شهرداری اهواز صحبت کردیم که هرچه زودتر مکان عبادت آنها را ساماندهی کند چون جزو وظایف شهرداری است و ما هم آماده ایم کمک کنیم.

وی ادامه داد: پس از ضایعه اسف بار فوت رهبر بزرگ این جامعه، در بازدیدی که از محل عبادت آنها داشتیم، این اداره کل اعلام آمادگی کرد تا هر کاری بتواند در این زمینه انجام،و برای حفظ و احیای دوباره مکان عبادت آنها کمک کند.

حیدری گفت: با توجه به اینکه مکان عبادت آنها در کنار رودخانه است، باید از نظر فیزیکی در ساختار آن بازنگری شود چون اطراف آن شرایط نامناسبی دارد که باید رفع شود.

وی افزود: این اقلیت به صورت متمرکز کار می کنند و اگر همین مکان فعلی آنها احیا شود هم خواسته خود آنها است و هم می تواند جاذبه گردشگری باشد.

معاون فنی عمرانی شهرداری اهواز نیز در این باره اظهار کرد: در بحث مندابی ها، همه این موارد به شهرداری برنمی گردد و تنها در بحث ساحل سازی کار می کنیم.

محمد صفری افزود: عملیات ساحل سازی ممکن است در ساحل مشکلاتی هم ایجاد و به تاسیسات و لوله های آب آسیب بزند که موجب ناراحتی برخی افراد شود اما در نهایت چهره کارون را تغییر می دهد.

وی گفت: با ساحل سازی و اصلاح ساحل کارون امکان نزدیکی به آب و جریان زندگی بیشتر می شود چنانچه ایجاد دیوار ساحلی به افزایش گردشگری در اهواز کمک بسیاری می کند که خوشبختانه در چند سال اخیر استانداری، شورای شهر و شهرداری عنایت خاصی به تکمیل و ساخت دیوار ساحلی داشتند.

معاون شهردار ادامه داد: اگر ساحل سازی ها مشکلاتی برای مردم ایجاد کند از مردم عذر خواهی می کنیم اما خودشان می دانند که هدف رضایت مردم و کار برای رضایت شهروندان است.

می دانیم که این اقلیت با وجود آرام و بی آزار بودن ارزش بسیاری برای این شهر دارند که یکی از این اینها جاذبیت گردشگری و میراث فرهنگی است.

یکی از ویژگی ها و مزیت های شهرهای رودخانه دار از جمله اهواز وجود تنوع قومیتی و اقلیت مذهبی به دلیل وجود آب جاری است و خوشبختانه شهر اهواز از این بعد غنی است که شاهد تنوع قومیتی و اقلیتی در این شهر هستیم.

چه زیباست که زندگی این اقوام و اقلیت ها در این شهر به خوبی ادامه یابد و رودخانه کارون که نقطه اشتراک و دلیل وجود این تنوع زیبا، خاص و بکر است، پایدار و روان و پر آب باقی بماند.