مدیر کمیته برگزاری کنفرانس ملی رودخانه کارون گفت: گردشگری رودخانه کارون و طرح تبدیل کردن آن به قطب گردشگری آبی از مطالبی است که در چند ماهه اخیر به طور فراوان مطرح شده است اما باید دید مقوله گردشگری و طرح قطب شدن آن چه قدر می‌تواند عملی باشد؟

سیدحسین فاضلی  با بیان این که برای اجرای این طرح الزامات بسیاری وجود دارد که باید مورد بازنگری و بازبینی قرار گیرد اظهار کرد: از مهمترین الزامات اجرای طرح گردشگری آبی کارون می‌توان به یقین و اطمینان در حمایت همه جانبه ملی از طرح گردشگری آبی رودخانه کارون اشاره کرد. به عنوان نمونه در خصوص وضعیت آب اصفهان در هفته دولت، نصف هیات دولت به اصفهان عازم شدند تا یک به یک با مسایل بی‌آبی و خشکی زاینده‌رود آشنا شوند و هر کدام در هر جلسه هیات دولت نیم ساعت گزارشی در خصوص زاینده‌رود تهیه کرده‌اند و این یعنی زاینده‌رود در صدر موضوعات هیات دولت قرار گرفته است.

 وی افزود: این خبر خوبی است که دولت این‌ گونه به مقوله آب توجه دارد. نیاز است که همسان با مقوله زاینده رود گام دولت برای رودخانه کارون، دبی آن و تبدیل کردن آن به قطب گردشگری برداشته شود. اگرچه این سوال پیش می‌آید که طرح قطب گردشگری چه قدر بازتاب کشوری داشته و در چند جلسه از هیات دولت از آن گزارش ارایه شده است؟

 فاضلی یقین و اطمینان از حساسیت ملی در تامین دبی رودخانه کارون را الزام دیگر در اجرای طرح گردشگری آبی کارون عنوان کرد و گفت: به عنوان نمونه بررسی محتویات جلسه شورای اداری استان اصفهان در شهریور ۹۳ نشان داده است که معاون اول رییس جمهور بر این باور است که ریاست جمهوری با تمام وجود درباره آب “زاینده رود” حساس است و خود شخص معاون اول رییس ‌جمهور بر این باور است که به ‌طور قطع‌ اصفهان بدون زاینده رود قابل تصور نیست.

 وی ادامه ‌داد: همچنین معاون اول رییس جمهور در این جلسه اعلام داشت که اگر مسؤولان و مردم استان اصفهان فکر می‌کنند باید برای زاینده رود ستاد احیا ایجاد شود حتماً‌ ستاد احیا ایجاد می‌کنیم. این امر پیام خوشحالی و خرسندی را برای همه دارد که دولت این‌ گونه به حوزه آب و رودخانه توجه خاص و دقیق دارد. اگر دولت با این میزان صراحت و قاطعیت در حفظ میزان دبی رودخانه کارون و حمایت از نجات رودخانه کارون باشد جای امیدواری است.

 مدیر کمیته برگزاری کنفرانس ملی رودخانه کارون بیان کرد: نیاز است هر نوع ابهامی در این زمینه وجود نداشته باشد تا با قاطعیت در زمینه طرح گردشگری آبی رودخانه کارون گام برداشت. در غیر این صورت با توجه به تجارت چند ساله گذشته در حوزه انتقال آب کارون طرح قطب شدن گردشگری آبی رودخانه کارون به مخاطره می‌افتد.

 فاضلی نوع دیدگاه وزارت نیرو به طرح گردشگری آبی رودخانه کارون را از جمله الزامات دیگر برای اجرای این طرح دانست و افزود: به عنوان نمونه نظر وزیر نیرو در جلسه شورای اداری استان اصفهان در شهریور ۹۳ بر این بوده است که وزارت نیرو هم تراز زاینده‌رود از سایر رودخانه‌ها و سرآب‌ها به این رود آب منتقل کرده‌ و گفته که از ابتدای احداث وزارت نیرو و فعالیت‌های این وزارت برای انتقال آب به این حوضه به حوضه دیگر اتفاق افتاده ۲ میلیارد مترمکعب آب بوده که نصف آن به استان اصفهان فرستاده شده است و این یعنی اتفاقی نادر در حوضه آبی کشور. در این خصوص گزارش عملکرد وزارت نیرو به عنوان متولی رودخانه کارون در ارتباط با دبی رودخانه کارون و موفق شدن گردشگری آبی رودخانه کارون چه بوده است؟ نیاز است دیدگاه وزارت نیرو درباره آینده اجرای طرح گردشگری آبی رودخانه کارون بیان و تشریح شود.

 وی همچنین بر فرهنگ‌سازی برای اجرای طرح گردشگری آبی رودخانه کارون تاکید کرد و گفت: بررسی پیشینه رودخانه کارون نشان داده است که رودخانه کارون با وجود پتانسیل‌های بارز و فوق‌العاده موجود در آن نتوانسته است نمایانگر بازتاب بارزی از عملکرد مسؤولان گردشگری و متولی آن را در تاریخ خود به ثبت برساند. بنابراین این مساله وجود دارد که بدون فرهنگ‌سازی پیشین، چه گونه می‌توان به سرمایه‌گذاری در ایجاد قطب گردشگری اقدام کرد؟ چه قدر سرمایه‌گذاری اقتصادی و اجتماعی برای فرهنگ‌سازی گردشگری آبی رودخانه کارون انجام شده است؟

 فاضلی جذب گردشگران خارجی را از دیگر الزامات اجرای طرح گردشگری آبی کارون عنوان کرد و ادامه‌ داد: بین‌المللی بودن یکی از ویژگی‌های موفق جهت قطبی شدن یک رویداد است. به عنوان نمونه می‌توان ویژگی بین‌المللی زاینده‌رود را همخوان با قطب بودن آن و حتی به عنوان یکی از قطب‌های بین‌المللی دانست. بنابراین جایگاه گردشگران خارجی در طرح گردشگری آبی رودخانه کارون و نوع برنامه‌ریزی اقتصادی و سیاست‌گذاری برای این مقوله مهم است.

مدیر کمیته برگزاری کنفرانس ملی رودخانه کارون اظهارکرد: در این باره نیز به عنوان نمونه می‌توان به نظر رییس شورای اسلامی استان اصفهان پرداخت که بر این باور است که خشکی زاینده‌رود به عنوان نمادی از عدم توان مدیریتی کشور در حل بحران‌های زیست محیطی است که به چهره ایران در سطح بین‌المللی خدشه وارد کرده است. بنابراین همگام با بررسی طرح گردشگری آبی رودخانه کارون باید به نقش و جایگاه گردشگران پرداخت و اعلام نظر کرد.

 وی با بیان این‌ که الزام دیگر در اجرای طرح گرشگری آبی کارون موفقیت در همراهی کردن اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان است خاطرنشان‌کرد: بررسی موارد مختلف از جمله زاینده‌رود نشان از نقش بارز اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در مطرح کردن ویژگی گردشگری رودخانه‌ها دارد (از جمله اعلام ساخت پنج باغ گردشگری در محور زاینده‌رود). در مقابل بررسی نقش اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان در ارتباط با رودخانه کارون نشان داده است علی رغم عدم ساخت درآمدزایی در استفاده از پتانسیل‌های موجود در رودخانه کارون جایگاه آن اداره در طرح گردشگری آبی رودخانه کارون نامشخص است.

 فاضلی گفت: همراهی کردن شهرداری و سازمان آب و برق خوزستان با همدیگر در محدوده شهر اهواز لازمه اجرای طرح گردشگری آبی کارون است. بهره‌برداری گردشگری آبی در شهر اهواز به عنوان یکی از موارد برای اجرای این طرح اعلام شده است ولی نکته قابل توجه این است که آیا اختلاف نظر دیرینه بین شهرداری اهواز و سازمان آب و برق خوزستان در کنترل رودخانه کارون در محدوده شهر اهواز بر آینده طرح قطبی گردشگردی رودخانه کارون و میلیاردها تومان صرف شده و در حال سرمایه گذاری تاثیر می‌گذارد؟

 وی تصریح‌کرد: به طور یقین رودخانه کارون آیینه تمام نمای رفتار مردمی است که زندگی آن‌ها بر پایه کارون نهاده است و فرهنگ سکونت آن‌ها بخشی از گردشگری رودخانه کارون است. بنابراین باید دید نقش و جایگاه کارونی‌ها در طرح گردشگری آبی رودخانه کارون کجا است و آیا سرمایه‌گذاری اقتصادی و اجتماعی برای معرفی کارونی‌ها به عنوان عنصر اصلی از طرح گردشگری آبی انجام شده است؟

 فاضلی تاکید کرد: برای اجرای هر طرح اجرای موارد ملزوم آن امری غیر قابل انکار و ضروری است چون هر چه طرح بزرگتر باشد دقت در به کارگیری موارد ملزوم آن بیشتر است که طرح قطب کردن گردشگری آبی رودخانه کارون از این امر مستثنی نیست.

 وی افزود: از موارد قابل توجه در اجرا کردن طرح گردشگری آبی رودخانه کارون حل معضل ورود فاضلاب به رودخانه کارون و مقوله تعنی است که در خیلی از نقاط آن احساس می‌شود. بنابراین قبل از سرمایه‌گذاری طرح قطب گردشگری لازم است اقدامات عملی و ملموسی در زمینه حل معضل ورود فاضلاب به رودخانه کارون و مقوله بوی تعفن آن انجام شود و میزان سرمایه‌گذاری اقتصادی برای حل معضل فاضلاب و مقوله بوی تعفن در راستای تحقق طرح قطب گردشگری تعیین شود. از سوی دیگر باید بررسی شود که آیا بعد از اتمام پروژه‌های طرح گردشگری، ورود فاضلاب و مقوله تعفن به همین منوال ادامه خواهد یافت؟

 مدیر کمیته برگزاری کنفرانس ملی رودخانه کارون اظهار کرد: امروزه بر کسی پوشیده نیست که معضل زیست محیطی ـ اجتماعی سد گتوند به عنوان یک معضل ملی است که به گفته رییس انجمن حمایت از کشاورزان شهرستان اصفهان، فقط از عدم مدیریت وزارت نیرو و مسؤولان ذیربط در استان خوزستان بوده است. این معضل همچنان حیات رودخانه کارون را تهدید می‌کند و حتی می‌تواند آینده سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف آن از جمله گردشگری را تهدید کند.

 فاضلی ادامه‌داد: تاکید رییس انجمن حمایت از کشاورزان شهرستان اصفهان بر این بوده است که ساخت سدها و ذخیره میلیاردها مترمکعب آب در پشت آن‌ها و نیز بی‌توجهی مسؤولان آب استان امری که در خوزستان حاکم است. بنابراین چه تضمینی وجود دارد که سدسازی در آینده و بعد از سرمایه‌گذاری در طرح گردشگری آبی رودخانه کارون همانند نابودی کشاورزی استان آن را نابود نکند و چه مصوبات و بخش‌نامه‌هایی در این زمینه برای جلوگیری از تهدید گردشگری آبی رودخانه کارون انجام شده است؟

 وی گفت: تجارب جهانی موفق در سرمایه‌گذاری ثابت کرده است که بی‌شک هر طرح تفریحی، اجتماعی و… باید بر اساس پایه علمی و تحقیقاتی چند بعدی باشد. طرح گردشگری آبی رودخانه کارون نیز از این اصل مثتثنی نیست. بنابراین نقش روان‌شناسان و جامعه‌شناسان باید به طور محسوس در برنامه‌ریزی طرح گردشگری آبی محسوس شود تا کارآیی بالاتری از طرح مذکور به‌دست آید و صرفاً تک بعدی به ظاهر عمرانی نباشد.

فاضلی عنوان‌ کرد: تحلیل انجام طرح گردشگری آبی رودخانه کارون و آینده آن بعد از اتمام سرمایه‌گذاری، وظایف اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان، عملکرد شهرداری اهواز و بقیه شهرها و فلسفه تصویب شده نماینده وزارت نیرو در استان خوزستان تامل را بیش از پیش بر تولی رودخانه کارون بیشتر می‌کند. یعنی اگر سیاست‌های گردشگری به صورت یک جا و به عنوان یکی از فلسفه‌های سازمان ملی غیر‌بهره‌بردار رودخانه کارون می‌بود توافق نظر بهتر و سریع‌تر می‌بود.

 وی یادآورشد: جالب‌تر این‌ که وجود سازمان متولی غیربهره‌بردار کارون زمینه استفاده از دیگر پتانسیل‌ها رودخانه کارون را همسان با پتانسیل گردشگری آبی ممکن می‌سازد.