فساد در اعلام آمار فروش فیلمهای سینمایی برای جذب تماشاگر
یکی از رفتارهای غیراخلاقی که در سالهای اخیر در سینمای ایران باب شده، آمارسازی درباره فروش برخی فیلمها در طول سال و به ویژه در اکران نوروزی است؛ اتفاقی با نتایجی دلچسب برای گروهی از فیلمها که «تابناک» بیش از یک سال پیش درباره گسترشش هشدار داد و اکنون پس از این مدت طولانی از سوی متولیان امر مورد تایید قرار گرفته و در پی چاره اندیشی برای پایانش برآمدهاند.
یکی از مهم ترین مسائل مغفول مانده در برخی اخبار مربوط به آمار فروش فیلمها، عدم بیان این نکته است که فروش مذکور متعلق به کل کشور است یا صرفاً فروش تهران است و برخی اخبار فروش تهران برخی فیلمها را به همراه فروش کل کشور برخی فیلم ها منتشر کرده که طبیعتاً این رویه چندان اخلاقی نیست اما ای کاش تنها اشکالی به اعمال آمارها توسط برخی تهیه کنندگان و برخی دفاتر پخش ارائه میشود، در همین سطح خلاصه میشد.
نکته ابهام برانگیز دیگر آنجاست که شیب آمار فروش برخی فیلمها به یک باره آنچنان تند شد که ابهام آمارسازی را برای برخی فیلمها ایجاد کرد، چرا که به هر حال رقم فروش نیز از منطق مشخصی تبعیت میکند و نمیتوان پذیرفت فیلمی به یک باره رشدی جهشی را داشته باشد، حال آنکه مجموع رقم فروش روزهای پیشینینش نشان میدهد، اثر مذکور توان چنین جهشی را با این سرعت در گیشه های سینما ندارد و باید امیدوار بود.
متاسفانه برای این آمارسازیها انگیزه کافی وجود دارد، چرا که بخشی از تماشاچیان کم حوصله سینما (حدود بیست تا سی درصد) که در رقم فروش تاثیر جدی دارند، برای انتخاب فیلم و تماشا در سالنهای تشنه مخاطب، به آمار فروش فیلمها استناد میکنند و میزان هیاهوی پیرامون فیلم های روی پرده را نیز به عنوان آیتم تکمیلی مورد توجه قرار میدهند و همین امر باعث تولید خبر پیرامون آمار فروش فیلمها میشود و رقابتی کاذب را شکل میدهد که لزوماً برنده اش تماشاچی نیست.
البته یقیناً آمارسازیِ فروش مسئلهای قابل پیگیری است اما واقعیت آن است که فروش روزهای بعد یک فیلم، آمار نه چندان صحیح امروز همان فیلم را پوشش میدهد و متاسفانه عدم وجود سیستم شفاف به خصوص در رابطه با فروش فیلمها در شهرستانها، نظارت دقیق در این زمینه را دشوار ساخته است.
یکی از اتفاقات مثبتی که یکپارچه سازی سیستم فروش سینماها در سال آینده رخ خواهد داد، پایان این عددسازی در سینمای ایران خواهد بود و یقیناً میزان فروش فیلمها با دقیق ترین آمار به لحظه قابل ارائه کرد؛ وعدهای که ابوالحسن داوودی در جشن اکران در اسفند هزار و سیصد و نود و سه از آن با عنوان اتاق شیشهای اکران سخن به میان آورد اما هنوز از این اتاق شیشهای که همه عوامل اکران به صورت لحظه به لحظه در جریان میزان فروش باشند، رونمایی نشده است.
حال غلامرضا فرجی سخنگوی شورای صنفی نمایش گفته است: «متأسفانه رفتار نامناسبی برای تأثیرگذاری بر جو عمومی در سینمای ایران شکل گرفته است. برخی از دوستان آمار فروش دروغی اعلام میکنند و رقیبان اکران هم برای اینکه از رقابت بازنمانند متأسفانه این مسیر را ادامه میدهند و همین باعث میشود که فساد رفتاری به وجود بیاید. از این به بعد، آمار فروش فیلمهای سینمایی هر دوشنبه توسط شورای صنفی نمایش اعلام میشود.»
فرجی البته به صورت شفاف اعلام نکرد در اکران نوروزی سال جاری، کدام فیلمها با چنین آمار فروشهایی تبلیغ شدهاند و تنها در این زمینه اظهار داشت که کف فروش فیلمهای نوروزی بالا است و سینماها با همین فیلمها ادامه میدهند و در عین حال تاکید کرد: «شورای صنفی نمایش بهدنبال این است که آمار فروش فیلم را از خود سینماها بگیرد. البته شورا در اعلام آمار فروش فیلمها، آمار سینماها، دفاتر پخش و فروش سینماتیکت را ارزیابی خواهد کرد.»؛ ارزیابی که باز هم دقیق نخواهد بود و به نظر میرسد تنها راه تشخیص میزان فروش، آنلاین کردن فروش فیلمها خواهد بود و حتی در این پروسه نمیتوان از برخی سینمادارها غافل شد!
واقعیت این است که ممکن است صاحبان برخی فیلمها با راهکارهایی، روشی را مورد استفاده قرار دهند که سقف فروش فیلم در سرگروه یک گروه سینمایی بالا اعلام شود و با عدم افت فروش سینمای سرگروه، فیلم یک یا دو هفته بیشتر بر روی پرده دوام بیاورد و در واقع تنها هدف آمار بالای فروش، فریفتن مخاطب نیست، بلکه روی پرده نگه داشتن فیلم نیز مورد توجه قرار گرفته است؛ مسئلهای که ظاهراً هنوز برای اعضای شورای صنفی نمایش عیان نشده و باید تا سیزده ماه دیگر برای کشفش صبر کرد!