۴۲ روز گذشت؛ دستاورد نامشخص کنفرانس اقتصاد ایران برای اقتصاد ایران
با وجود اینکه ۴۲ روز از زمانی که مسعود نیلی دبیر کنفرانس اقتصاد ایران در جمعبندی کنفرانس اعلام کرد جمعبندی اصلی کنفرانس ظرف ۱۰ روز تا دو هفته آینده ارائه خواهد شد و میتواند مستقیماً در سیاستگذاری مورد استفاده قرار گیرد، میگذرد، تاکنون راهکار و برنامهای بیرون نیامده است.
کنفرانس اقتصاد ایران چهاردهم و پانزدهم دی ماه با حضور رئیس جمهورو مسئولان اقتصادی کشور برگزار شد.
مسعود نیلی مشاور رئیس جمهور و قبل از برگزاری همایش در نشست خبری کنفرانس اقتصاد ایران با تاکید بر اینکه این کنفرانس تشریفاتی نیست و به دنبال پرداختن اصولی به موضوعات اقتصاد ایران است، بیان داشت: این کنفرانس جمعبندی توان کارشناسی تلقی میشود و نکته اصلی این است که آیا میتوان اقتصاد ایران را بهبود بخشید یا خیر، در حقیقت همه مسائل اقتصادی کلان کشور را بررسی میکند.
اما در دو روزی که این کنفرانس برگزار شد، ساختار برنامه و نوع رویکرد مسئولان اقتصادی در قبال همایش، نه تنها جدی نبود بلکه رفتار مسئولان نوعی از سر باز کردن کنفرانس و ایراد سخنرانی و پاسخ کوتاه به سوالات خبرنگاران درباره مسائل حوزه کاری را نشان میداد.
در واقع این کنفرانس به جز دویدن خبرنگاران برای خواندن خبر و احتمالا گرفتن مصاحبه با برخی مسئولان که عمدتا نیز حول و حوش مسائل روز بود دستاوردی نداشت و معلوم نیست نتیجه کنفرانس برای اقتصاد ایران چه بود؟
در همان زمان بعد از اتمام کنفرانس و فراغت از خبرها، این سوال در ذهن نقش بست که هدف همایش چه بود؟ چه میخواست و چه شد؟ حرفها همان حرفهای همیشگی و هم رویکردها همان رویکرد.
همه چیز مطرح شد غیر از راهکاری مشخص و جدید برای اقتصاد. حتی جهتگیری جدیدی در نحوه تعامل دولت و کارشناس و فعالان اقتصادی خارج از دولت و یا رسانهها دیده نشد.
این در حالی بود که نیلی در نشست غیر رسمی خود با رسانهها تاکید کرده بود ما از این همایش راهکارهایی عملی برای حرکت به سمت رونق اقتصادی بیرون میآوریم.
هر چند که این همایش فرصتی شد برای برخی مسئولان اقتصادی تا به انتقادات پاسخ دهند و یا مشکلات حوزه کاری خود را مطرح کنند و به نوعی اطلاعرسانی از وضعیت موجود و برخی اقدامات انجام شده در ۱۷ ماه گذشته را ارائه دهند اما نتیجه آن به هیچ وجه مشخص نبود.
در روز اول بعد از سخنرانی رئیس جمهور و تنفس نیم ساعته، سه نشست برگزار شد. در یکی از این نشستها به مسائل نظام تامین مالی پرداخت شد که وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی، دو سخنران آن بودند.
نوشتن صحبتهای وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی در این همایش برای ما خبرنگاران بسیار آشنا و حتی تکراری بود و به دقت میتوان گفت بیش از ۸۰ درصد صحبت این دو مسئول اقتصادی دولت، همان مواردی بود که در همایشهای قبلی مطرح شده بود.
دغدغههای مطرح شده توسط این دو مسئول و ۶ مانعی که سیف برای توسعه نظام واسطهگری مالی مطرح کرد، بدون راهکار اجرای دقیق و مشخصی به اتمام رسید. بعد از اتمام صحبت سیف، طیب نیا با سرعت هر چه تمامتر و برای اینکه مبادا در حلقه خبرنگاران قرار گیرد، به سمت درب خروجی سالن رفت و خارج شد.
زنگنه وزیر نفت هم در نشست نفت و انرژی آمده بود تا به انتقاداتی مطرح شده درباره عدم برگزاری اجلاس اضطراری و دلایل عدم کاهش سقف تولید و موضعگیری نرم بعد از اوپک پاسخ دهد.
وزیر نیرو هم از این قاعده مستثنی نبود و به طرح چالشهای حوزه کاری خود پرداخت. تقریبا همه مسئولان بعد سخنرانیهای خود از سالن اجلاس سران بیرون رفتند و گاهی اوقات هم خبرنگاران به دنبال آنها. در روز دوم هم چند نشست فرعی برگزار و صحبتهایی شد که محتوای آن صحبتها هم بویی از برنامهای عملیاتی برای اقتصاد ایران نمیداد.
مسعود نیلی دبیر همایش در سخنرانی پایانی خود با تاکید بر ضرورت دستیابی به وفاق و تعامل در زمینه مسائل اقتصادی، گفت: جمعبندی اصلی کنفرانس ظرف ۱۰ روز تا دو هفته آینده ارائه خواهد شد و میتواند مستقیماً در سیاستگذاری مورد استفاده قرار گیرد.
محور صحبتهای پایانی نیلی برای جمعبندی همایش، شامل «لزوم ایجاد رابطه قراردادی بنگاههای کوچک و بزرگ و متوسط، بودجهریزی فارغ از مسائل سیاسی، اصلاح ساختار بانکها برای بهبود نظام تامین مالی، تقویت نقش نظارتی بانک مرکزی در تفکیک بانکها و خروج مطالبات معوق از ترازنامههای بانک، بازنگری در مقررات مربوط به کسب و کار» بود که حتی یک مورد آن نه تازگی داشت و نه راهکار مشخص و عملی برای اجرای آن.
۴۲ روز از روزی که نیلی همایش را جمعبندی کرد میگذرد و هنوز خروجی مشخصی از قِبل آن بیرون نیامده است. نوشتیم تا بار دیگر این نتیجه تکراری را گوشزد کنیم که از دل همایشها، راهکار و طرحی خارج نمیشود چرا که اگر این طور بود، با این تعداد همایش اقتصادی و غیر اقتصادی که سالهای سال در کشور برگزار میشود، نباید اثری از مشکلاتی که از چند دهه گذشته وجود داشته، و دارد باقی مانده باشد.
این همایش یا کنفرانس هم مانند بسیاری از همایشها، تریبونی بود برای برخی مسئولان و فرصت ارائه دیدگاهها، دغدغهها و مشکلات حوزه کاری و صرف هزینههای میلیاردی برای برگزاری آن که البته انتظاری هم جز این نبود.