ریزگردها ۲۰ استان کشور را درگیر می‌کند (کیانوش راد)
محمد کیانوش راد نماینده سابق اهواز در مجلس شورای اسلامی
در روزهای گذشته شاهد آلودگی هوای گسترده در استان خوزستان بودیم تا جایی که این آلودگی اهواز و برخی از شهرستان‌های خوزستان را به تعطیلی کشاند.
مسائل زیست‌محیطی مربوط به استان خوزستان و کل فلات ایران ازجمله چالش‌ها و مشکلات جدی است که اگر به‌صورت اساسی و در یک طرح جامع نگریسته نشود، می‌تواند مشکلات بسیار مهمی را برای جامعه به وجود آورد.
در زمینه صیانت از منابع آب‌های زیرزمینی و آب رودخانه‌ها متاسفانه در سال‌های گذشته و خصوصا در دولت‌های نهم و دهم به‌صورت غیرکارشناسی برخورد شد. صدور مجوزهای بیشمار حفر چاه به‌صورت قانونی و اقدامات غیرقانونی برخی از سودجویان و نیز انجام برخی از طرح‌های مربوط به احداث سدها باعث خشک شدن و کم‌آبی برخی از دریاچه‌ها مانند دریاچه ارومیه یا کم‌آبی برخی از تالاب‌های مهم و بین‌المللی مانند تالاب هورالعظیم و تالاب بین‌المللی شادگان شده بود.
مساله ریزگردها که به‌صورت مشخص نه‌تنها استان خوزستان بلکه نزدیک به ۲۰ استان کشور را با آلودگی گسترده مواجه کرد، موضوعی است که باید هرچه زودتر با اقدامات اساسی با آن برخورد شود.
اینکه مسئولان با ارجاع منشاء ریزگردها به کشورهای همسایه به نحوی از توجه اساسی و بیان واقعیت‌ها از آنچه در داخل کشور می‌گذرد، دوری می‌کنند باعث گسترده شدن مشکل می‌شود.
متاسفانه باید گفت برخی از روزهای آلوده استان خوزستان به‌ویژه روزهای اخیر که زندگی را برای مردم خوزستان به‌صورت سختی درآورده عمدتا ریشه داخلی دارد و خشک شدن بخشی از تالاب هورالعظیم به دلیل استخراج نفت و کاهش ورودی آب که به‌صورت طبیعی در گذشته به تالاب وارد می‌شد باعث بروز این شرایط در حال حاضر شده است.
بحث مدیریت آب که امروزه به‌دلیل کم‌توجهی و فقدان آینده‌نگری چندجانبه و همچنین تکیه بر توسعه بدون توجه به مسائل زیست‌محیطی باعث شده تا بحث انتقال آب رودخانه کارون و بخشی از سر شاخه‌های دز و کارون به استان‌های دیگر در چارچوب نوعی نگاه احساسی نگریسته شود.
واقعیت این است که انتقال آب به استان‌های دیگر برای مصارف شرب از سوی هیچ خوزستانی مورد مخالفت قرار نگرفته اما نسبت به انتقال آب برای انجام فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی همواره با مخالفت مردم همراه بوده است.
لازم به تاکید است حتی اگر مساله تامین آب برای طرح بزرگ ۵۵۰ هزار هکتاری زمین‌های کشاورزی خوزستان و ایلام که مورد تاکید مکرر مسئولان عالی‌رتبه نظام بوده و در سفر ریاست‌جمهوری به خوزستان تاکید فراوان شد از نظر دور داشته شود مساله ورود طبیعی آب به‌منظور خشک‌نشدن تالاب هورالعظیم و تالاب بین‌المللی شادگان به‌عنوان پیشگیری از خشکی تالاب‌ها و بر افراشته شدن گرد و غبار ناشی از آن نه‌تنها خوزستان بلکه نزدیک به ۲۰ استان کشور را درگیر خواهد کرد و نیاز به بازنگری و تصمیم‌گیری اساسی مسئولان عالی نظام دارد .
من در ابتدای دولت یازدهم و با استقرار دکتر ابتکار به‌عنوان رئیس سازمان محیط زیست در دیداری حضوری نسبت به فاجعه زیست‌محیطی که در استان خوزستان در شرف وقوع است با ارائه آمار و اطلاعات دقیق از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس او را نسبت به تلاش جدی و مضاعف نسبت به این موضوع آگاه کردم اما امروز مساله فراتر از یک اتفاق زیست‌محیطی است.
امروز شاهد سیل مهاجرت مردم خوزستان به دیگر استان‌ها هستیم به اعتقاد من می‌توان با برخوردی جدی این موضوع را در سطح بین‌المللی با همکاری مشخص با کشور عراق و برخی از کشورهای همسایه و مهم‌تر از آن با حل آنچه در درون کشور توسط اقدامات غیرمدبرانه اجرایی در شرف وقوع است حل کرد و وضعیت نسبتا مطلوبی نه‌تنها برای خوزستان که برای اکثر استان‌های کشور که با خطر آلودگی گسترده ریزگردها مواجه خواهند شد، ایجاد کرد.
* نماینده اسبق اهواز در مجلس