دولت و یک همه‌پرسی که ۹۸ درصد مردم به آن نه گفتند
سال‌های ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد، شاهد مصادیق فراوانی از ایجاد حواشی هدفمند توسط رئیس‌جمهوری بود که برخی حرف‌های چالش‌برانگیزش را پیش از سفرهای چند روزه خارجی بر زبان می‌راند، وزرایش را در ساعات پایانی روز و بعد از بسته شدن صفحات روزنامه‌ها تغییر می‌داد و گاه جنجال‌هایی ایجاد می‌کرد که بر موضوعاتی دیگر کاملا سایه می‌انداخت. آیا رئیس‌جمهور روحانی در حال تکرار همین روش در قالبی شکیل‌تر نیست؟
هشت سال ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد، شاهد مصادیق فراوانی از ایجاد حاشیه منظم و یا بحث‌های هدفمند توسط رئیس جمهوری بود که برخی حرف‌های چالش‌برانگیزش را پیش از سفرهای چند روزه خارجی بر زبان می‌راند، وزرایش را در ساعات پایانی روز و بعد از بسته شدن صفحات روزنامه‌ها تغییر می‌داد و گاه جنجال‌هایی را ایجاد می‌کرد که بر موضوعاتی دیگر کاملا سایه می‌انداخت. آیا رئیس‌جمهور روحانی در حال تکرار همین روش در قالبی شکیل‌تر نیست؟
سخنان روز گذشته رئیس‌جمهور در اولین کنفرانس اقتصاد ایران درباره به‌کارگیری شیوه رجوع به همه‌پرسی برای تصمیم‌گیری در برخی موضوعات مهم، حداقل دومین بار است که رئیس‌جمهور در ماه‌های اخیر، با توسل به موضوعات هدفمند، چند روز جامعه و رسانه‌ها را درگیر سخنان خود می‌کند.
بیستم مرداد و در شرایطی که انتقاد از مذاکرات هسته‌ای در حداقل خود قرار داشت، رئیس‌جمهور در همایش رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور حاضر شد و عده‌ای را که از آن‌ها به عنوان بزدلان سیاسی نام برد و مشخصه آنان را لرزیدن از ترس در چنین مواردی دانست، به رفتن به جاهای گرم توصیه کرد.
وضعیت خاص پرونده هسته‌ای در آن روز‌ها و فروکش کردن انتقادات در روزهای پیش از آن، بسیاری را به این نتیجه رساند که رئیس جمهور یا چنان از سرنوشت مذاکرات و موفقیت در آن مطمئن است که سعی دارد بازی سیاسی با مخالفان خود را به این زمین بکشد یا آنکه تلاش دارد توجه جامعه و رسانه‌ها را از جایی دیگر برگرداند.
سخنان احمدی‌نژاد در مسیر تبدیل شدن به جنجال‌های بزرگ، اغلب با همراهی رسانه‌ها مواجه نمی‌شد، بلکه این پاسخ‌های طرف مقابل در سطوح بالای سیاسی بود که آن‌ها را برجسته می‌کرد، ولی رئیس‌جمهور روحانی با چند جمله حرف زدن درباره رفراندوم آن هم در اولین کنفرانس اقتصاد ایران، چندین روزنامه داخلی و خیلی از رسانه‌های بیگانه را به تحرک واداشته است که از چرایی و چگونگی اجرای رفراندوم در نظام تصمیم‌گیری ایران سخن بگویند.
جالب آنکه عملا موضوع قابل توجهی که رفتار دولت در ماه‌های گذشته نشان داده باشد که می‌توان باور کرد دولت قائل به برگزاری همه‌پرسی درباره آن است، وجود ندارد. نزدیک به ۹۸ درصد مردم در جریان ثبت‌نام برای دریافت یارانه‌ها، از تقاضای دولت برای دریافت نکردن یارانه سر باز زدند، با وجود اینکه خواست عمومی بر این است که دولت باید یارانه قشرهای برخوردار را حذف کند و این موضوع به شکل قانون هم در‌آمده است، تاکنون دولت نتوانسته راهی برای اجرایی کردن آن بیابد.
به علاوه دولت در ماه‌های گذشته، مفهوم تدبیر را به گونه‌ای مطرح کرده که نه تنها مردم بلکه نمایندگان مجلس نیز در مواردی فاقد صلاحیت اظهار نظر در مورد برخی مسائل دانسته شده‌اند.
هواداران دولت در رسانه‌ها در حالی موضوع هسته‌ای را اولین موضوعی مطرح می‌کنند که قابل طرح در قالب یک همه‌پرسی است که اولا، سخنان برخی مقامات دولتی و از جمله حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس جمهور چیزی خلاف این را نشان می‌دهد و ثانیا هر همه‌پرسی عمومی قاعدتا باید دو گزینه بلی و خیر داشته باشد و روشن است دولت مطلقا در موقعیتی نیست که با طرح سؤالی روشن از مردم آن‌ها را در برابر دو گزینه از این دست قرار دهد.
مشاور رئیس جمهور پیش از این در پاسخ به سؤالی درباره احتمال ضرورت بررسی یک توافق احتمالی هسته‌ای در مجلس و رأی مجلس به آن گفته بود، «نباید با طرح بحث تأیید مذاکرات نهایی از سوی مجلس، سطح آن را پایین بیاوریم. مسأله مذاکرات در سطح کلان نظام مطرح می‌شود و در حد تعدادی از نمایندگان، رسانه‌ها و دلواپسان نیست».
اولین کنفرانس اقتصاد ایران در حالی تحت تأثیر سخنان رئیس‌جمهور درباره موضوع احتمال برگزاری همه‌پرسی قرار گرفته که انتظار عمومی این است حداقل در کنفرانسی از این دست، راه‌های غلبه بر مشکلات اقتصادی مورد توجه قرار گیرد و نه موضوعی مانند رابطه سیاست خارجی و آرمان‌ها.
علاوه بر این، اعمال اختیارات قوه مقننه از راه برگزاری همه‌پرسی نهایتا موضوعی در چهارچوب اختیارات مجلس است، حداقل به این دلیل که به موافقت دو سوم نمایندگان مجلس نیاز دارد. رئیس‌جمهور حتی در صورت دیدن نیاز واقعی به برگزاری همه‌پرسی در یک مورد خاص، راه‌های بهتری برای درخواست آن از مجلس داشت.
به همین سبب است که شاید بهتر باشد تصور کنیم، جنجال بر سر رفراندوم و استقبال برخی رسانه‌ها از آن، چیزی فرا‌تر از همان سخنان جنجال‌برانگیز رئیس دولت‌های نهم و دهم نخواهد بود.
منبع : تابناک