حجت الاسلام حسن روحانی در همایش بین المللی جهان علیه خشونت و افراطی گری با اشاره به طرح مبارزه با خشونت و افراطی گری دولت یازدهم در مجمع عمومی سازمان ملل در سال گذشته که با اکثریت آراء به تصویب رسید، گفت: رای قاطع کشورهای جهان به این طرح میزان اهمیت و ضرورت پرداختن به مقوله خشونت در جهان را نشان می‌دهد.

وی افزود: در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۳ در شصت و هشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد ایده جهان عاری از خشونت و افراطی گری را ارائه کردم، در همان مجمع ایده مطرح شده تبدیل به قطعنامه شد. در آن سخنرانی من از رهگذر احساس و فهم خود به تبیین بیم ها و امیدهایی پرداختم که در سطح بین المللی و منطقه ای به چشم می خورد؛ بیم هایی که می تواند زندگی بشر را تهدید کند و به چالش بکشد.

وی با اشاره به برگزاری همایش بین المللی جهان علیه خشونت و افراطی گری در تهران گفت: اکنون در تهران گرد هم آمده ایم تا با اتکا به امیدها بر بیم های ویرانگر و یاس آور فائق آییم.

رئیس جمهور ادامه داد: از آنجا که سنت الهی و اراده عام جهانی پشتیبان امیدهای سازنده و الهام بخش است رجاء واثق دارم که اقدام جمعی ما با موفقیت غنی خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه همکاری های گسترده سیاسی و اقتصادی در نظام بین الملل خشونت و افراطی گری را کاهش داده است، گفت: در عین حال متاسفانه در بخش های دیگری من جمله منطقه خاورمیانه، خشونت همچنان حضور دارد و بعضا به طور روزانه جان دهها کودک و زن و مرد را می گیرد.

روحانی تصریح کرد: لازم است همه کشورها و جریان‌های حامی صلح با همکاری و تعامل و هماهنگی، جدیت خود را در مبارزه با خشونت و افراطی گری به حداکثر برسانند و در این زمینه درک مشترک ما از علل ظهور خشونت بسیار مهم است.

رئیس جمهور با بیان اینکه مراکز تحقیقاتی و رسانه ها به هر میزان که در فهم افراطی گری و خشونت به نظرات مشترک برسند، به سیاست گذاری ها و اجرای موفق آنها منتهی خواهد شد، گفت: در نظام بین الملل امروز جنگ و درگیری های نظامی جز تولید هزینه و تنش و از هم گسیختگی زندگی اجتماعی و اقتصادی شهروندان هیچ نفعی ندارد.

دولت‌های منطقه به مراتب علاقه‌مندتر و دلسوزتر در پی آرامش و مبارزه با خشونت هستند و هیچ ضرورتی دیده نمی شود که بازیگران فرامنطقه ای که منافع خاص خود را دنبال می کنند، سرنوشت مردم این منطقه را رقم بزنند.

وی افزود: اروپایی ها بعد از قرنها درگیری و نزاع در نهایت به همکاری‌های به هم تنیده اقتصادی گردن نهادند و با همگرایی اقتصادی، سیاسی و امنیتی دستاوردهای بزرگی را برای صلح و امنیت منطقه خود به ارمغان آوردند. خوشبختانه کشورهای آسیایی و آمریکای لاتین نیز با همکاری گسترده منطقه ای و اقتصادی در فرایند ائتلاف‌های موثر سیاسی و اقتصادی قدم برمی دارند.

رئیس جمهور تصریح کرد: من از عموم کشورهای منطقه درخواست می کنم که با همفکری و هماهنگی و ایجاد ائتلاف و سیاست گذاری های منطقی و عقلانی به سوی خاورمیانه‌ای در صلح و امنیت سوق پیدا کنیم. طبیعی است که دولت‌های این منطقه به مراتب علاقه‌مندتر و دلسوزتر در پی آرامش و مبارزه با خشونت هستند و هیچ ضرورتی دیده نمی شود که بازیگران فرامنطقه ای که منافع خاص خود را دنبال می کنند، سرنوشت مردم این منطقه را رقم بزنند.

وی با اشاره به لوازم و ابزارهای محقق شدن جهان عاری از خشونت، گفت: جهان عاری از خشونت زمانی محقق می شود که دولتها با هم همکاری کنند، سیاست گذاری ها هماهنگ باشد.

روحانی تاکید کرد: وقتی دولت‌ها هماهنگ باشند، جریان‌های افراطی در حاشیه قرار خواهند گرفت. دولت های مقتدر اگر با همسایگان خود به سیاست مشترکی دست یابند می توانند در مدت زمان کوتاهی ریشه های خشونت را بخشکانند و این نوع همکاری ها در منطقه آسیا، اروپا و آمریکای لاتین به وضوح قابل مشاهده است و زمینه ساز کاهش افراطی گری شده است.

رئیس جمهور با اشاره به سیاست های دولت یازدهم، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در دوره جدید مدیریت و دولت تدبیر و امید از روز اول مسئولیت خود بر ثبات، آرامش و مبارزه با خشونت تاکید کرده است و در عموم مجامع منطقه ای و بین المللی خواستار همکاری دولت ها برای ریشه کن کردن خشونت شده است.

روحانی با تاکید بر اینکه تمام نهادها و ارگان های جمهوری اسلامی ایران در این هدف ملی با یکدیگر هماهنگ هستند، خاطرنشان کرد: در صورتی که کشورهای منطقه با یکدیگر به تفاهم برسند می توانند جریان های ضد اسلامی مانند داعش را در مدت زمان کوتاهی به حاشیه رانده و هزاران زن و مرد و کودک که  به واسطه این اعمال وحشیانه و ضد انسانی بی خانمان و اسیر گشته اند آزاد نمایند. در چنین شرایطی هیچ نیازی به حضور بیگانگان و نفوذ تدریجی آنها در منطقه ما نیست.

این واقعیتی تلخ است که تروریست ها انواع خشونت ها مانند کشتار انسانها و تخریب اماکن مقدس، آثار باستانی و خرید و فروش زنان را به نام دین انجام می دهند. قتل عام انسانها، جفای آشکار در حق آموزه های صلح آمیز همه ادیان است که بر اساس آن کشتن یک انسان بیگناه همانند کشتن همه انسانهاست.

این واقعیتی تلخ است که تروریست ها انواع خشونت ها مانند کشتار انسانها و تخریب اماکن مقدس، آثار باستانی و خرید و فروش زنان را به نام دین انجام می دهند. قتل عام انسانها، جفای آشکار در حق آموزه های صلح آمیز همه ادیان است که بر اساس آن کشتن یک انسان بیگناه همانند کشتن همه انسانهاست.

وی تصریح کرد: آموزه های دینی ما همواره بر مدارا، تحمل و توسل به صلح و آشتی بوده است و اسلام دین رافت، رحمت و سیره پیامبر اسلام (ص) مبتنی بر عطوفت است. قرآن کریم علت غایی رسالت پیامبر اکرم (ص) را برای جهان رحمت می داند، مضافا بر اینکه ارزش هایی چون عدالت، صلح و همزیستی مسالمت آمیز را در آموزه های خود در همه ابعاد زندگی بشر ترویج می کند و ارتقا می بخشد.

رئیس جمهور ادامه داد: این واقعیتی تلخ است که تروریست ها انواع خشونت ها مانند کشتار انسانها و تخریب اماکن مقدس، آثار باستانی و خرید و فروش زنان را به نام دین انجام می دهند. قتل عام انسانها، جفای آشکار در حق آموزه های صلح آمیز همه ادیان است که بر اساس آن کشتن یک انسان بیگناه همانند کشتن همه انسانهاست.

روحانی تفکرهای غلط را یکی از مسیرهای منتهی به خشونت دانست و گفت: توسعه نیافتگی و نیازهای مادی پاسخ داده نشده، بیکاری، فقر، نبودن امکانات زندگی و ناامیدی از دست یافتن به آینده قابل تحمل و ارزشمند بستری برای خشونت طلبی است.

وی تصریح کرد: این همان بلایی است که خاورمیانه و نیمی از جهان گرفتار آن شده اند و خودبرتربینی، ظلم و بی عدالتی در مقیاس ملی و بین المللی و تقسیم کشورها به خودی و غیر خودی خود به خود زمینه ساز فرهنگ خشونت و گسترش ناامنی در ابعاد بین المللی است و سایر انواع خشونت ساختاری همچون تحریم و تهدید نقض حقوق اساسی و آزادیهای اساسی چالشی جدی برای امنیت در نظام بین الملل است.

مداخلات خارجی و اشکالی از استعمار نو که سبب شده است جوامع توانایی های خود برای کاهش فقر و حذف زمینه های خشونت را از دست بدهند.

رئیس قوه مجریه در ادامه با بیان اینکه متاسفانه جهان امروز ما دستخوش فرآیندهایی است که این نابرابری ها را دامن می زند، گفت: برخی از این فرآیندها عبارتند از حکومت های مستبد که حقوق شهروندان خویش را به رسمیت نمی شناسند و حق مشارکت همگانی در سیاست گذاری را محترم نمی شمارند، موجبات افزایش فقر و توسعه نیافتگی را فراهم آورده اند، مداخلات خارجی و اشکالی از استعمار نو که سبب شده است جوامع توانایی های خود برای کاهش فقر و حذف زمینه های خشونت را از دست بدهند.

 رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود گفت: فساد گسترده در نظام‌های اداری و مدیریت توسعه سبب می‌شود منابع کشورها به جای آنکه صرف ایجاد زیرساخت‌های توسعه پایدار شود، هدر رفته یا راهی سرمایه‌گذاری در کشورهای توسعه یافته شود و فقر بر جای بماند.

روحانی ادامه داد: استبداد و خودکامگی برخی حکومت‌ها که با نقض آزادی و حقوق بنیادین بشر باعث سرخوردگی و به حاشیه راندن اقشار آسیب‌پذیر شده‌اند. متاسفانه به همه این فرآیندها که می‌توان فهرست طولانی‌تری را نیز از آن ارائه کرد، مساله توسعه طلبی‌ها، انحصارگری‌های سیاسی و ژئوپلیتیک نیز نقش مهمی در پیدایش خشونت‌ها دارد. تلاش قدرت‌های جهانی برای تامین منافع خود و ناکامی در ایجاد قواعد لازم‌الاجرا در نظام بین‌الملل زمینه‌ساز این گونه خشونت‌هاست.

وی تصریح کرد: گرچه تشکیل سازمان ملل متحد یکی از دستاوردهای مهم جامعه جهانی است و این سازمان نیز تاکنون نقش تاثیرگذاری در نظام بین‌الملل ایفا کرده اما واقعیت ناخوشایند این است که سازمان ملل با همه موفقیت‌هایش در برابر بزرگی مسائلی که جهان ما با آن روبروست، کاستی‌های قابل توجهی دارد.

رئیس قوه مجریه با تاکید بر اینکه برآمدن خشونت، غروب انسانیت است، گفت: ما در این زمینه با این پرسش مواجه می‌شویم که چه باید کرد تا انسانیت نجات یابد و زندگی بر سیاره زمین با کیفیت بهتری ادامه یابد. تاکید بر تقویت مدارای فرهنگی و دینی و به رسمیت شناختن حقوق فرهنگی همه انسان‌ها، راهی به سوی کاستن از ظرفیت‌های بروز خشونت بر مبنای تمایزهای فرهنگی است.

روحانی افزود: سزاوار است در کنار یکدیگر اندیشه‌ورزی درباره اشکال آشکار خشونت و صورت‌های بارز بی‌عدالتی و ساز و کارهای غلبه بر آنها تقویت کنیم. ما توان آن را داریم که دهها فیلسوف، هنرمند، جامعه‌شناس، سیاستمدار، فعال جامعه مدنی، ورزشکار و شمار دیگری از شخصیت‌های معروف جهان را برای اندیشیدن درباره رفع خشونت، بی‌عدالتی و استقرار عدالت گرد هم آوریم و جامعه بشری را به در پیش گرفتن راه و روشی مطابق خردورزی همگانی برآمده از اندیشه عدالت و نفی افراطی‌گری، فرا بخوانیم.

وی ادامه داد: بنده تاکید می‌کنم برای پیشبرد مبارزه با خشونت و افراطی‌گری و گسترش فرهنگ صلح و مدارا، جهان نیازمند اقدامات اساسی و خطیر است که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به چند موارد اشاره کرد.

کشورهایی که به شکل گرفتن تروریسم در این منطقه کمک، سازمان‌دهی و تامین مالی کرده‌اند، به صراحت از تروریست‌ها اعلان برائت کرده و تامین مالی مستقیم و غیرمستقیم خود را قطع کنند.

رئیس‌جمهور گفت: تعمیق گفتگو میان ملت‌ها، دولت‌ها و جامعه مدنی با هدف کاستن از سوء برداشت‌ها و تنازعات و نیل به تفاهم و همکاری بیشتر، تلاش در جهت بیشتر آموزش همگانی با بهره‌مندی از روش‌های پیشرفته تربیتی با هدف بسط فرهنگ صلح، تفاهم و مدارا، اهمیت نقش زنان، جوانان، علمای دینی، روشنفکران، دانشگاهیان، هنرمندان در گسترش دانش، اندیشه و احساس و باورهای دینی و ارتقای همکاری‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی به منظور شتاب بخشیدن به روند مبارزه دسته‌جمعی با خشونت از مهم‌ترین اقدامات برای پیشبرد مبارزه با خشونت و افراطی‌گری است.

روحانی با اشاره به پیشنهاد خود برای مبارزه فوری با تروریسم و افراطی‌گری جاری در منطقه و جهان، اظهار داشت: کشورهایی که به شکل گرفتن تروریسم در این منطقه کمک، سازمان‌دهی و تامین مالی کرده‌اند، به صراحت از تروریست‌ها اعلان برائت کرده و تامین مالی مستقیم و غیرمستقیم خود را قطع کنند. همچنین در جهت مبارزه با تروریسم با کشورهای قربانی همکاری کرده و به آنها کمک‌های مالی، اطلاعاتی و نظامی کنند.

حسن روحانی تاکید کرد: کشورهای عراق و سوریه متحمل تلفات و صدمات جانی و مالی بی‌سابقه‌ای شده‌اند و کشورهایی که مسبب این صدمات بی‌شمار بوده‌اند، لازم است وظیفه تامین مالی برای جبران خسارت‌های وارده را بر عهده گیرند.

وی با اشاره به دومین پیشنهاد خود، افزود: کمک بین‌المللی برای بازسازی خانه‌های ویران شده، اماکن مذهبی تخریب شده و تاسیسات زیربنایی نابود شده بر اثر اقدامات تروریستی و خسارت‌های ناشی از عملیات نظامی مقابله با آن ضروری است.

رئیس‌جمهور ادامه داد: با توجه به اینکه تروریسم از فضای فقر و بیکاری سرباز می‌گیرد، پیشنهاد سوم بنده این است تا با تاسیس صندوق بین‌المللی اشتغالزایی و توسعه برای کمک به رشد سرمایه‌گذاری در کشورهای قربانی تروریسم بین‌المللی، زمینه اقتصادی رشد تروریسم را از میان برداشته شود.

روحانی با اشاره به چهارمین و پنجمین پیشنهاد خود افزود: همکاری منطقه‌ای برای اصلاح نظام آموزش و پرورش عمومی و مدارس دینی در جهت مقابله با تفسیرهای افراطی، تکفیری و خشونت‌آمیز از آموزه‌های مذهبی ضروری است. باید حقیقت اسلام رحمانی را به جهانیان ارائه کرد.

وی گفت: طرف‌هایی که در مبارزه با این فتنه تروریستی جدی هستند، از طریق همکاری‌های منطقه‌ای، همکاری‌های لازم را از جمله در زمینه تبادل اطلاعاتی ساماندهی لازم را انجام دهند.

رئیس‌جمهور درباره ششمین و هفتمین پیشنهاد خود اظهار داشت: رسانه‌های ملی و بین‌المللی نسبت به آگاه‌سازی افکار عمومی در مورد تهدیدات تروریست‌ها و جلوگیری از سوء استفاده از خیل جوانان بیکار و به حاشیه رانده شده، برنامه‌ریزی جدی به عمل آورند.

روحانی همکاری جهانی برای مقابله با سوء استفاده تروریست‌ها از فضای مجازی از شبکه‌های اجتماعی را هشتمین پیشنهاد خود عنوان کرد و گفت: تروریست‌ها در رفت و آمد بین کشورها با مشکلات زیادی روبرو نیستند. کشورهای در مسیر ترانزیت تروریست‌ها باید با تقویت اراده سیاسی و مکانیزم‌های ضروری مسئولیت خود را در قبال بازگشت ثبات و امنیت در منطقه ایفا کنند.

وی همچنین تلاش جامعه بین‌المللی برای اصلاحات در سازمان ملل به ویژه شورای امنیت و کاربرد حق وتو را نهمین پیشنهاد خود عنوان کرد و افزود: حق وتو در موارد جدی، تهدید صلح و امنیت بین‌المللی عملا سازمان ملل را فلج کرده و تاکنون با موفقیت چندانی روبرو نبوده است. عدم کارآیی شورای امنیت در موارد جدی تهدید صلح و امنیت باعث تشویق متجاوز از یک طرف و سرخوردگی قربانیان و زمینه‌ساز اقدامات خشونت‌آمیز آنها از طرف دیگر شده است.

روحانی افزود: شایسته است روند این اصلاحات و بازپروری سازمان ملل از فلج‌های ادواری که گریبانگیرش می‌شود با اراده قوی‌تر از جانب جامعه بین‌المللی پیگیری شود.

رئیس‌ شورای انقلاب فرهنگی همچنین گفت: بنده پیشنهاد می‌کنم ۱۸ دسامبر که سالروز تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۳۹۳ است، به عنوان روز جهانی علیه خشونت و افراطی‌گری نامگذاری شود. بدین وسیله یاد خون‌های به ناحق ریخته فراموش نمی‌شود و عزم جهانی برای مبارزه با خشونت و افراطی‌گری هر ساله حیات جدیدی خواهد یافت.

روحانی در خاتمه خاطر نشان کرد: امیدوارم کنفرانس تهران بتواند در پرتو هم‌اندیشی جدی با حصول تفاهم، رهنمودها و پیشنهادهای موثر و عملی در جهت اعتلای فرهنگ صلح و مدارا و مبارزه با خشونت و افراطی‌گری ارائه کند.