دیپلماسی رسانه‌ای (ابراهیم منصوری)

دیپلماسی رسانه ای در عصر حاضر تحت تاثیر تعامل تحولات شگرف در عرصه ارتباطات به عنوان یکی از شاخه های اصلی فعالیت های دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی پدیدار شده است و بخش قابل توجهی از دیپلماسی عمومی کشورها به ویژه قدرت جهانی را به خود اختصاص داده است. ازاین منظر، دیپلماتهای رسانه ای ازرسانه ها در جهت ارتقای سیاست خارجی کشورها  و پیگیری منافع استفاده می کنند و رسانه به مثابه ابزاری در دیپلماسی تلقی می شود که با استفاده از این ابزار، دیپلمات ها و سیاست گذاران می توانند نیات و مقاصد خود را به عنوان دیپلماسی، مورد محک و در معرض چالش های دیپلماتیک قرار دهند.

هم اینک به مدد فنآوری های نوین ارتباطات و اطلاعات، زمینه مناسب برای ارتباط با افکار عمومی ملی و فراملی در کنار اقناع و تاثیرگذاری بر آنها از طریق رسانه های جهانی فراهم است. بازخوردهایی که در نتیجه عملکرد دیپلماسی عمومی سایبر فراهم می گردد، برای بسیاری از تصمیم گیری ها، سیاست گذاری ها و تعیین اهداف آینده دستگاه های دیپلماتیک و سیاست خارجی کشور مفید است و به دلیل گفتمان سازی، تصویرسازی و اقناع دیگران، در تعاملات دیپلماتیک و سیاست خارجی جایگاهی نوین یافته اند، از این رو نقش رسانه هابویژه رسانه های پرمخاطب در پردازش و اقناع افکار بسیار کلیدی تر از گذشته شده است.

با این که به نظر می رسد در عصر جدید رقابت های ایدئولوژیک بین کشورها خاتمه یافته اما با نگاهی عمیق به مناسبات بین المللی، درمی یابیم که کشورها با عنصر رسانه به دنبال تحکیم ایدئولوژی های خود و اقناع افکار عمومی در جهت رسیدن به منافع خود هستند که این مسأله بار دیگر تأثیر و قدرت رسانه ها را به نمایش می گذارد. رویکرد رسانه ها به عنوان مهم ترین ابزار جنگ نرم در دیپلماسی امروز جهان، به عنوان شاخصه ای مهم در تغییرات ژئوپلیتیک جهانی نقش تأثیرگذاری دارد و در حال حاضر این رسانه ها هستند که وضعیت موجود جهان را برای مخاطبان ترسیم کرده و بر تأیید و رد اقدامات قدرت های جهانی صحه می گذارند.

در اغلب رسانه‌های غربی تلاش معناداری برای جهت دهی هدفمند اخبار صورت می‌گیرد. در واقع این رسانه‌ها تلاش می‌کنند با استفاده از ابزارها و تکینک‌های قضاوت و پرهیز از بیان واقعیات مغایر با اهداف خاص خود، افکار عمومی را به گونه‌ای جهت دهند که تأثیر مورد نظر را بر ذهن مخاطب به جای گذارد.  برای نمونه داعش گروهی خونخوار هستند که رفتارهای آنها هیچ ربطی به اسلام و مسلمین نداشته است. اما رسانه‌های غربی این امر را در کنار تفکر اسلام هراسی یا اسلام ستیزی خود قرار دادند. حتی نگاهی اجمالی به زیرنویس رسانه‌های های کشورهای غربی و به ویژه آمریکا و انگلیس نشان از ریختن زهر خود بر خبر و یاد کردن از این گروه به نام «گروه اسلام‌گرای داعش» است. تطهیر این رسانه‌ها به هرشکل و عنوان از این گروه و انتساب آن به اسلام نشان از عمق وحشت آنان از اتحاد فرقه‌های تشیع و برادران اهل تسنن و نشان بارزی ازنحوه هدایت افکار و تصویر سازی این رسانه هادر راستای سیاست خارجی دیکته شده توسط عاملان این رسانه هاست.

آنچه مسلم است این است که ملموس‌ترین و غنی‌ترین کارکرد رسانه‌های گروهی در جهان معاصر بسته به بافت اجتماعی خاستگاه‌ رسانه در همین بخش متبلور می‌شود. با یک نگاه گذرا به تاریخ سیاسی‌ معاصر به خوبی می‌توان دید که بسیاری از منازعات و کشمکش‌های‌ سیاسی با یاری و هدایت و پرچمدار رسانه‌ها، تبدیل به جریانات‌ قوی سیاسی شده و یا تعدیل و حتی خاموش گردیده‌اند. در همین راستا، دیپلماسی رسانه‌ای زمینه فراگیر و متغیری تعیین‌کننده در معادلات رسانه ای در عرصه بین المللی است و از اهرم های اساسی پیشبرد دیپلماسی رسانه ای استفاده از ساز وکارهای شبکه های بین المللی به عنوان یک پدیده ارتباطی فراگیر است. در سال‌های اخیر نیز، رسانه‌های خبری بین المللی زیادی که توانایی بالقوه ای برای بازتعریف ارتباط بین سیاست گذاران و رسانه ها و مردم دارند ظهور کرده اند، شبکه های اجتماعی  هم جزئی از این رسانه ها هستند.

اصحاب رسانه در خط مقدم مصاف رسانه ای در جهان امروز قلمداد می شوند و بایستی از آمادگی لازم برای این نبرد نابرابر برخوردار باشند. در طول سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی تلاش ها و اقدامات ارزشمندی در جهت تربیت لژیونرهای رسانه ای صورت گرفته، با توجه به ظهور لحظه ای جدیدترین تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری این حوزه ضرورت انتقال آموخته های سیاسی و دیپلماسی در قالب آموزش های معنوی و تجهیز اصحاب رسانه برای رویارویی سخت رسانه ای بیش از گذشته ضرورت دارد.

در این راستا نیز، تقویت رسانه های داخلی و حرفه ای تر شدن هرچه بیشترآنها وهماهنگی هرچه بیشتر بین برنامه های داخلی  با برنامه های برون مرزی صدا و سیما ودر نهایت تقویت شبکه های بین المللی خبری مانند العالم، پرس تی وی و هیسپان تی وی می تواند کمک شایان توجه ای به دیپلماسی رسانه ای کشور بکند و همسویی رسانه ها و دستگاههای همسو با رسانه ملی بویژه در حوزه داخلی  می تواند مسیر دستیابی به اهداف را هموارتر کند، ضمن اینکه اثرگذاری و باورپذیر کردن افکار عمومی درخصوص مسائل جهان امروز می طلبد تا با استفاده از فناوریهای ارتباطی نوین لحظه ای، اقناع افکار عمومی به درستی و در پروسه ای جهت دار و هدفمند صورت گیرد.

https://hoorkhabar.ir/494933کپی شد!
100
 

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.