نگاهی به طولانی‌ترین بمباران هوایی در جنگ تحمیلی
وزهای آخر شهریور سال ۱۳۵۹ رژیم بعث عراق به نمایندگی از استکبار جهانی، آغازگر جنگی شد که هرچند خسارات و زیان‌های فراوانی به جهت اقتصادی و اجتماعی و… سبب شد، به گفته عارف مهربان جماران، یک نعمت بود.
در سال ششم جنگ تحمیلی و در روزهایی که خورشید با اشعه‌هایش سعی داشت گرمای خود را بر سرمای پاییز سال ۱۳۶۵ نشان دهد، آسمان شهر اندیمشک مملو از پرنده‌های آهنین شد که سعی داشتند پرچم مقاومت و ایستادگی را از دست مردم این دیار به زیر بکشند؛ هر لاله‌ای که در بمباران یک ساعت و چهل و پنج دقیقه‌ای شهر بر زمین خونرنگ شهر پرپر می‌شد، هجای بلند ایثار از گوشه‌ای دیگر فضا را پُر می‌نمود.
روز سه‌شنبه چهارم آذر ماه سال ۱۳۶۵ در حالی که ساعت از یازده و چهل و پنج دقیقه گذشته بود، دشمن بعثی با توان نیروی هوایی خود و ۵۴ فروند هواپیمای اهدایی کشورهای استعمارگر، مردم اندیمشک را مورد هجوم خود قرار داد و در این مدت دیوارهای شهر همچون گهواره‌ای مدام می‌لزرید اما هیچگاه فرو نریخت.
اما پرسشی که اذهان را به خود مشغول می‌سازد، انتخاب یک شهر با جمعیتی حدود ۵۰ هزار نفر و بمباران طولانی مدت آن، چه ارزشی برای صدام و نیروهای حزب بعث داشت؟!
برای پاسخ به این پرسش و ابهام، نخست مروری کوتاه بر حوادث سال ۱۳۶۵ در جنگ تحمیلی می‌پردازیم و سپس به سندی مهم اشاره می‌نماییم. 
در بخشی از پیام مهم امام راحل در آغاز سال ۱۳۶۵ آمده است: «انبیا نمی‌خواستند که جنگی باشد و نمی‌خواستند که دعوتی باشد، به غیر از این دعوت، دعوت به گرفتن کشور و دعوت به این‌ها، هیچ وقت در آن‌ها نبوده است. ما اگر چنانچه در این پیروزی‌ها که بحمدالله بطور چشمگیر حاصل شده است، از آن راهی که انبیاء دارند منحرف نشویم، سال نو بر ما مبارک است و ما پیروز هستیم…».
نامگذاری سال ۱۳۶۵ از سوی امام خمینی (ره) به نام سال پیروزی می‌توانست نقطه عطفی در حوادث سال ششم جنگ باشد؛ سالی که در تیر ماه آن «مهران» آزاد شد و در شهریور آن اجلاس هشتم غیر متعهد‌ها بر پا و با سخنرانی قاطع و حکیمانه حضرت آیت الله خامنه‌ای و تحمیلی بودن جنگ و متجاوز بودن عراق مطرح شد.
در این سال قطعنامه ۵۸۸ در شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد جنگ تحمیلی عراق به ایران تصویب شد؛ اما به دلیل اینکه از نام بردن کشور متجاوز پرهیز شده بود، جمهوری اسلامی ایران آن را نپذیرفت. همچنین اعزام تاریخی سپاهیان حضرت محمد (ص) که در قالب سپاه یکصد هزار نفری شکل گرفته بود، پیام مهم ایستادگی و مبارزه تا پیروزی را نوید می‌داد و سرانجام نیز عملیات غرور‌انگیز کربلای ۵ که دروازه شهر «بصره» را به لرزه در‌آورد، از حوادث سال ۱۳۶۵ بود که به عقیده نگارنده، سالی متفاوت در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی به شمار می‌رود.
دشمن هم با توجه به پیام مهم حضرت امام (ره) و رصد شرایط جمهوری اسلامی و حوادث میدانی جنگ تحمیلی، هجوم هوایی را سرلوحه کار خود قرار داد و اوج جنگ شهر‌ها را رقم زد. البته ناگفته پیداست در حملات هوایی دشمن بعثی هدف، ایجاد رعب و وحشت و شکستن حلقه مقاومت مردم در پشت جبهه و انهدام مراکز مهم پشتیبانی کشور بود. در این راستا شهرهایی از جمله تهران، اصفهان، اهواز، قم و تأسیسات نفتی در خلیج فارس آماج بمباران هوایی واقع شدند.
اما برای طولانی‌ترین بمباران هوایی در اندیمشک، می‌توان دلایل زیادی برشمرد که مهم‌ترین آن، پیوند ناگسستنی مردم این دیار با مولا و مقتدای خویش و اعزام فرزندان برومند این شهر در خط مقدم بود؛ فرزندانی که در قالب گردان حمزه و پیش از آن گردان قائم توانستند در عملیات مهمی چون فتح المبین، بیت المقدس، والفجر ۸ و نصر ۴ فداکاری کنند.
دلیل دوم، نوشته اعتراف گونه آقایان آنتونی کردسمن و آبراهام واگنز در کتاب درس‌هایی از جنگ مدرن است که در آن به صراحت بیان شده، در ۲۵ نوامبر ۱۹۸۶ (چهارم آذرماه ۱۳۶۵) دور جدیدی از حملات هوایی عراق آغاز شد. حدود ۵۴ جنگنده عراق به شش هدف که شامل پایگاه شکاری نزدیک دزفول، یک پادگان نظامی، یک پایگاه هوایی، تأسیسات لارک و ایستگاه راه آهن اندیمشک (حمله) شد.
در این کتاب مهم از یک ابهام دیرین پرده برداشته شد و آن اینکه ایستگاه راه آهن اندیمشک به عنوان مرکز ثقل و بارانداز جنگ تحمیلی از حیث نیروی انسانی و امکانات پشتیبانی باید مورد حمله قرار گیرد. همچنین در این کتاب آمده است: نیروی هوایی عراق حالا دیگر از همیشه قوی‌تر است. تجهیزات جنگی و سیستم‌های سوختگیری هوایی که از شوروی و فرانسه به عراق رسیده بود، به جنگنده‌های میراژ اف ـ۱ امکان سوختگیری در پروازهای طولانی داده بود.
مشاهده می‌شود این هجوم طولانی مدت با برنامه ریزی و کاملاً هوشمندانه از سوی جبهه دشمن صورت گرفته است، زیرا اگر اندیمشک در سال ششم جنگ تحمیلی که سال پیروزی‌های بزرگ بود، عقبه استراتژیک و مهم در جبهه‌های میانی و جنوب محسوب می‌شد با انهدام و یا کم اثر شدن نقش آن، در صحنه نبرد نیروهای رزمنده دچار مشکلات و چالش‌های بزرگ می‌شدند، این اهمیت از آن رو بیشتر خودنمایی می‌کند که؛
۱ـ انهدام خط راه آهن به عنوان حلقه اتصال جبهه‌های جنوب و میانی با مرکز کشور، سبب اختلال در اعزام نیرو و امکانات پشتیبانی به خط مقدم می‌شد.
۲ـ انهدام مخازن نفت مستقر در اندیمشک، اخلال در تولید نفت و شوک اقتصادی را رقم می‌زد.
۳ـ انهدام ایستگاه اصلی برق شمال که در منتهی الیه جنوبی شهر واقع است، موجب بروز قطعی برق و ذخیره انرژی می‌شد.
۴ـ از بین بردن نیروی انسانی که در ۲۱ پادگان اطراف شهر اندیمشک مشغول آموزش و آمادگی جهت حضور در خط مقدم بودند، سبب خالی شدن جبهه‌های میانی و جنوب از نیروی رزمنده می‌گشت.
در کنار این‌ها دشمن سعی در انهدام مراکز درمانی چون شهید کلانتری که بار اصلی تیمارداری جبهه را بر دوش می‌کشید، می‌شد و اختلال در امور درمانی رزمندگان را رقم می‌زد و در نهایت هم «مقاومت مردمی» شهری شکسته می‌شد که حضرت امام خمینی (ره) در مورد آن فرمودند: این اندیمشک است که مورد هجوم تجاوز واقع می‌شود، دنباله‌اش جنگ جنگ تا پیروزی می‌گوید.
دشمن با همه توان خود در آذر ماه ۱۳۶۵ برای شکستن این حلقه مهم سعی کرد؛ اما مردم قهرمان و مقاوم اندیمشک، در حماسه‌ای ماندگار، سرود مقاومت سر دادند و در این روز با ۷۵ شهید از شهروندان اندیمشک و بیش از ۲۰۰ شهید متشکل از رزمندگانی که به قصد عزیمت به سرزمین نور وارد ایستگاه راه آهن شده بودند و ۵۰۰ مجروح، نه تنها کمر خم نکردند، بلکه در روز هشتم آذر در مراسم تشییع لاله‌های خود ـ که بر گرد تابوت فرمانده شهید عزت الله حسین‌زاده از فرماندهان گردان حمزه سید الشهدا لشکر ۷ ولیعصر «عج» طواف می‌نمودند ـ بر عهد و پایمردی خود در دفاع از آرمان‌های نورانی اسلام و فرامین عارف مهربان جماران و راه سرخ و ناتمام شهدا مصمم‌تر و ایستاده‌تر شعار «ما ایستاده‌ایم» را سر دادند.
سه شنبه چهارم آذر ماه ۱۳۶۵ روز حماسه مقاومت مردم اندیمشک است؛ روزی که جای آن در تقویم دیار ایران اسلامی خالی است.