خطر نابودی آبزیان، تالابها و محصولات کشاورزی در پی کاهش حجم آب کارون
عضو کمیته علمی کنفرانس ملی رودخانه کارون با اشاره به تبعات اکولوژیکی کاهش حجم آب رودخانه کارون در پایین دست، گفت: علاوه بر انقراض تعداد زیادی گونههای آبزیان بومی، تالاب ها و محصولات مهم کشاورزی خوزستان از جمله نخیلات نیز در معرض تهدید و نابودی قرار دارند.
مهدی نورزادهحداد اظهارکرد: انتقال آب از سرشاخه های کارون و دز و ورود بی رویه فاضلاب، اکوسیستم جانوری کارون را به خطر انداخته و اکنون نسل برخی ماهی های این رودخانه رو به انقراض است. انتقال آب از سرشاخه های کارون منجر به نابودی بخش زیادی از اکوسیستم کارون می شود. با کاهش دبی کارون و ورود بیرویه فاضلاب های خانگی، صنعتی و کشاورزی به این رودخانه اکنون شاهدیم که اکوسیستم جانوری رودخانه کارون نسبت به گذشته بسیار تغییر یافته و برخی گونه های جانوری ساکن در این رودخانه رو به نابودی هستند.
وی افزود: از سوی دیگر انتقال آب رودخانه بر تنوع زیستی پیرامون منطقه هم اثر منفی خواهد داشت؛ زمانی که یک تالاب خشک شود، اکوسیستم ذره بینی آن از بین می رود و حتی اگر دوباره آب به تالاب بازگردد، جانوران آبزی قابل برگشت نیستند.
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور خوزستان بیان کرد: برداشت بی رویه آب از سرچشمه های رودخانه کارون تاثیر بسیار منفی بر این رودخانه دارد. رودخانه ها با توجه به دبی آب ورودی، به صورت طبیعی خودپالایی انجام می دهند و تصفیه می شوند. با افزایش دخالت های انسانی و برداشت آب از سرچشمه های رودخانه، به مرور زمان دبی رودخانه کاهش می یابد و در نتیجه توان خودپالایی رودخانه هم پایین می آید.
نورزادهحداد اظهارکرد: با برداشت آب از سرچشمه های رودخانه کارون و همچنین ادامه روند ورود فاضلاب به رودخانه در مناطق پایین دست، کیفیت آب رودخانه در این مناطق بسیار کاهش می یابد. به طور کلی انتقال آب از سرچشمه های رودخانه کارون به فلات مرکزی، علاوه بر تاثیر منفی بر رودخانه کارون، به تالاب های موجود در استان نیز آسیب جدی وارد میکند، زیرا برخی تالاب های موجود در خوزستان از رودخانه کارون تغذیه می شوند و با کاهش آب رودخانه، تالاب ها هم به تدریج تحلیل می روند .
عضو کمیته علمی کنفرانس ملی رودخانه کارون تصریح کرد: اثرات منفی انتقال آب از سرشاخه های رودخانه کارون، در مناطق پایین دست رودخانه، به ویژه در شهرهای آبادان و خرمشهر ملموس تر خواهد بود. خوزستان با داشتن بیش از ۴۰ هزار هکتار نخیلات و تولید سالانه بیش از ۱۵۰ هزار تن خرما در کشور مقام اول را در کشت و تولید نخیلات آبی دارد و سالانه علاوه بر تامین بخش عظیمی از نیاز کشور، میزان فراوانی از این محصول را به خارج از کشور صادر می کند. این در حالی است که نخل های فراوانی از این استان به خصوص در شهرهای آبادان، خرمشهر و شادگان در زمان هشت سال جنگ تحمیلی از بین رفته است، بنابراین با احیای این نخیلات و کشت جایگزین برای آنها، خوزستان می تواند نقش مهمتری را در عرصه تولید خرما و خارک و همچنین فرآورده های آنها در کشور ایفا کند.
نورزادهحداد خاطر نشان کرد: با توجه به وضعیت موجود نه تنها امیدی به احیای مجدد این نخلستان ها نیست بلکه نخلستان های موجود نیز در معرض نابودی قرار دارند، زیرا رودخانه اروند شور و کمآب شده است و این موضوع ضربات جبران ناپذیری بر پیکره کشاورزی و اقتصاد نخلداران منطقه وارد کرده است، زیرا کشاورزان علاوه بر اینکه با نخل های بیثمر و کمثمر مواجه شدند از میانکاری برخی محصولات مثل سبزی، بامیه و گوجه در نخلستان های خود نیز محروم شده اند.
وی یاد آورشد: بی شک آنچه که مسلم است هر گونه دستکاری در جریان طبیعت، تبعات جبران ناپذیر اکولوژیکی را در بر خواهد داشت، از این رو توجه بیشتر مسوولان ذیربط را میطلبد.