رسانهها به ترویج فرهنگ کتابخوانی کمک کنند
نشست خبری سرپرست کتابخانههای عمومی استان خوزستان به مناسبت بیست و دومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران صبح امروز (۲۰ آبان۹۳) در محل نهاد کتابخانههای عمومی خوزستان برگزار شد.
منصور کوهیرستمی، سرپرست کتابخانههای عمومی خوزستان، در این نشست اظهار کرد: کتابداران و کتابخانههای عمومی از لحاظ وظیفه شبیه به رسانهها عمل میکنند چون هر دو رفتارهای اجتماعی را به سوی الگوهای قابل قبول در جامعه هدایت میکنند.
وی با بیان این که اهمیت کتاب و کتابخوانی در حوزه مسایل اجتماعی بر کسی پوشیده نیست گفت: از کتابخوانی در سخنان بزرگان ما به عنوان یک سنت حسنه یاد شده و همواره بر آن نیز تاکید شده است چراکه کتاب و کتابخوانی میتواند نقشهای بسیار مهمی را در جامعه ایفا کند.
او با اشاره به دغدغههای رهبری در زمینه کتابخوانی در کشور توضیح داد: متاسفانه فرهنگ کتابخوانی در کشور ما آن چنان که باید رواج پیدا نکرده است و همین وظیفه رسانهها را سنگینتر میکند. رسانهها باید به کمک ما بیایند تا این حرکت فرهنگی را در جامعه پیاده کنیم.
کوهیرستمی خاطرنشان کرد: فرهنگ کتاب و کتابخوانی همیشه در تمدن ما ایرانیان وجود داشته است و دانشمندان و علمای بزرگ ما همیشه کتابخانههای بزرگی داشتهاند.
او با اشاره به این که فرهنگ کتابخوانی میتواند مشکلات حوزه فرهنگی کشور را برطرف کند گفت: یکی از راهکارهای کمک به کتابخوانی ایجاد کتابخانههای عمومی و ارایه خدمات علمی و آموزشی از این طریق به مردم است.
سرپرست کتابخانههای عمومی خوزستان تاکید کرد: ما باید بتوانیم چرخه کتابخوانی را در کشور توسعه دهیم. این چرخه از بستر خانواده آغاز میشود و سپس به مدارس و دانشگاه و بعد به جامعه میآید.
وی توضیح داد: ما برای ارتقای کتاب و کتابخوانی چهار شاخص تعداد کتابخانه، زیربنا، عضو و کتاب را در نظر گرفتهایم که طبق سند ایران ۱۴۰۴ باید آنها را ارتقا دهیم.
او اظهار داشت: استان خوزستان طبق تقسیمبندیهای کشوری در زمینه شاخصهای کتابخوانی به عنوان گروه «ب» محسوب میشود. گروه «ب» شامل استانهای تهران، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، خوزستان و فارس است.
سرپرست کتابخانههای عمومی خوزستان ادامه داد: از لحاظ شاخص کتابخانه ۲۲۰ باب کتابخانه در استان موجود است و ما به ازای هر ۲۰۵۶۵ نفر یک کتابخانه عمومی داریم و جایگاه ما در گروه «ب» دوم است.
کوهیرستمی ادامه داد: در شاخص زیربنا و فضای کتابخانهای در حال حاضر ۹۵ هزار و ۷۰۵ مترمربع فضای کتابخانهای داریم. یعنی به ازای هر ۱۰۰ نفر خوزستانی ۰۸/۲ متر زیربنا داریم و جایگاه ما در گروه «ب» دوم است.
وی همچنین با اشاره به شاخص کتاب گفت: در حال حاضر در ۲۲۰ کتابخانه عمومی ۲ میلیون و ۳۹۸ هزار و ۴۸۰ جلد کتاب داریم که به ازای هر ۱۰۰ نفر خوزستانی ۵۲ جلد کتاب داریم و جایگاه ما در گروه «ب» سوم است.
او با بیان این که شاخص عضو یکی از چالشهای اصلی کتاب و کتابخوانی در کشور است گفت: در کشور در مجموع ۳۹/۳ درصد مردم عضو کتابخانه هستند. این درصد خیلی پایین است و در ایران ۱۴۰۴ باید به ۳۵ درصد برسد.
وی خاطرنشان کرد: در استان خوزستان ۱۹۴ هزار و ۷۰۵ نفر عضو کتابخانه هستند که میتوان گفت ۲۵/۴ درصد خوزستانیها عضو کتابخانههای عمومی هستند و از نظر سرانه عضو ما جایگاه اول را در گروه «ب» داریم.
سرپرست کتابخانههای عمومی خوزستان توضیح داد: وجود همین شاخصها نهاد کتابخانههای عمومی را به یکی از دستگاههای بزرگ در استان تبدیل کرده است و در حال حاضر ۴۰۰ نفر نیرو در ۲۲۰ کتابخانه عمومی استان در حال فعالیت هستند.
او همچنین با اشاره به موضوع اعتبارات تملک دارایی یادآوری کرد: در سال گذشته ۳۸ میلیارد و ۶۱۴ میلیون ریال اعتبار مصوب داشتیم که با رویکرد خوب دولت و استانداری ۱۸ میلیارد و ۵۸۲ میلیون ریال آن تخصیص پیدا کرد.
وی اضافه کرد: بر اساس اعتبارات سال ۹۲ و سال ۹۳ اعتبارات ما در سال ۹۲، ۸۰ میلیارد و ۶۳۲ میلیون ریال بود که ۴۱ میلیارد و ۹۵۰ میلیون ریال آن تخصیص پیدا کرد. همچنین بر طبق اعتبارات سال ۹۳ برای پنج باب کتابخانه اعتبار گرفتهایم که در آینده نزدیک کلنگزنی آنها را در برنامه خواهیم داشت.
وی به حضور خیرین در بحث کتاب و کتابخوانی اشاره کرد و گفت: همیشه نقش خیرین در بحث وقف کتاب و کتابخوانی بسیار پررنگ بوده است. ما باید تلاش کنیم حضور خیرین را در حوزه کتابخوانی گسترش دهیم. خیرین در سال گذشته هفت باب کتابخانه را به ما اهدا کردند که تجهیز شد و ۱۳ قطعه زمین نیز وقف کردند که در آینده تبدیل به کتابخانه خواهند شد.
کوهیرستمی ادامه داد: در آینده نزدیک انجمن خیرین کتابخانهساز را راهاندازی میکنیم تا بتوانیم از پتانسیل آنها در راستای فرهنگ کتابخوانی استفاده کنیم.
وی خاطرنشان کرد: نهاد کتابخانهها یک نهاد غیردولتی است و از لحاظ ساختار زیر نظر رییس انجمن کتابخانههای عمومی (استاندار) قرار دارد. از سال ۹۳ تاکنون ۱۴۰ جلسه انجمن در سطح استان برگزار شده که ۱۱۲۰ مصوبه داشته است و امیدواریم با اجرایی شدن این مصوبات کمک زیادی به رشد کتابخوانی در استان شود.
او ادامه داد: یکی دیگر از موضوعاتی که ما باید به آن ورود جدیتری داشته باشیم فضای مجازی است. تاکنون ۱۳۰ کتابخانه عمومی ما به سامانه مدیریت آنلاین متصل شدهاند. همچنین یک شبکه کتابخوانان حرفهای برای علاقهمندان به کتاب در سطح کشور وجود دارد که ۲۴ هزار و ۲۹۷ خوزستانی عضو این شبکه هستند.
سرپرست کتابخانههای عمومی خوزستان بیان کرد: برگزاری مسابقات کتابخوانی به صورت مکتوب و اینترنتی و همچنین فعالسازی کانونهای ادبی از دیگر فعالیتهای ما بوده است.
او با اشاره به توجه به مساله کتاب و کتابخوانی در کودکان و نوجوانان گفت: در کتابخانههای عمومی استان ۹۰ بخش مستقل برای کودکان و نوجوانان ایجاد کردهایم و در ۳۳ کتابخانه نیز در کنار مجموعه کتابخانه فضاهایی را برای آنها ایجاد کردهایم. در مجموع ما ۲۵۲ هزار و ۵۷۷ جلد کتاب مختص کودک و نوجوان داریم و تاکنون ۵۰ هزار و ۶۰۷ نفر از کودکان و نوجوانان عضو کتابخانه هستند.
کوهیرستمی ادامه داد: ما سعی کردهایم که فعالیتهایمان را بر اساس معیار پژوهش اجرا کنیم. لذا از سال ۹۱ توانستیم کد پژوهشی بگیریم و در سال ۹۱ پنج طرح پژوهشی را اجرا کردیم که الان قرار است از نتایج آنها در فعالیتهایمان استفاده کنیم. برای سال ۹۲ نیز پنج طرح پژوهشی را اجرا کردیم و برای سال ۹۳ نیز طرحهای پژوهشی ما تبیین شدهاند.
او با اشاره به هفته کتابخوانی گفت: از ۲۴ تا ۳۰ آبان ۹۳ بیست و دومین هفته کتابخوانی آغاز میشود که برنامههای خوبی را برای این هفته برنامهریزی کردهایم تا بتوانیم فضای خوبی را ایجاد کنیم.
وی با اشاره به این که برنامههای ما در سه سطح استان، شهرستان و کتابخانه اجرا میشوند گفت: از جمله برنامههای ما عضویت رایگان مردم در همه کتابخانهها، کلنگزنی یک کتابخانه در روستای غیزانیه، برگزاری مسابقات اینترنتی و مکتوب، به صدا درآوردن زنگ کتابخوانی در همه مدارس استان و همچنین برنامه وقف کتاب در ۳۰ آبان در مصلی اهواز است.