شصت و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت دو روز دیگر یعنی چهارشنبه ۱۶ مهر ماه در حالی کار خود را آغاز می‌کند که جمهوری اسلامی ایران نیز همانند چند سال اخیر تدارک به نسبت گسترده‌ای را برای حضور در این نمایشگاه دیده است. این تدارک از تخصیص دو غرفه از سوی موسسه نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران در سالن‌های ناشران بزرگسال و کودک و نوجوان تا حضور برخی از ناشران به صورت خصوصی و با هزینه‌های شخصی خودشان را شامل می‌شود.

بنا بر آنچه تاکنون از سوی موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران به عنوان متولی ساماندهی بخش اعظم ناشران ایران در این نمایشگاه عنوان شده است، امسال در فضایی بالغ بر ۲۰۰ متر در بخش بزرگسال و نزدیک به ۴۰ متر در بخش کودک و نوجوان ناشران ایرانی در این نمایشگاه به معرفی آثار خود خواهند پرداخت و بیش از ۱۴ ناشر و تشکل ادبی نیز به صورت مستقل در این نمایشگاه حضور دارند که این تعداد سوای از ناشرانی است که آثارشان در قالب انجمن ناشران دفاع مقدس و انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان در این نمایشگاه حضور خواهند داشت.

بنا بر اعلام مسئولان اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، امسال ۲۰۰ عنوان کتاب عمومی برای حضور در این نمایشگاه انتخاب شده‌اند که ۱۴ عنوان حقوقی، ۲۵ عنوان مذهبی، ۷ عنوان علمی-آموزشی، ۱۸ عنوان سیاسی-فرهنگی، ۲۸ عنوان هنری، ۹۵ عنوان ادبی، ۲۵ عنوان مجموعه شعر، ۱۰ عنوان روانشناسی، ۲۲ عنوان نمایشنامه و ۱۳ عنوان متفرقه بوده است. از سوی دیگر ۷۰ عنوان کتاب تالیف شده با موضوع دفاع مقدس نیز امسال از سوی ایران در این نمایشگاه حاضر خواهند بود.

یکی از مهمترین چالش‌های پیش روی حضور همه ساله ایران در نمایشگاهی از این قبیل، چگونگی ساماندهی نوع حضور در آن به شمار می‌رود. به عبارت دیگر حضور با برنامه ایران در این نمایشگاه می‌تواند مهمترین دستاورد ایران از این آوردگاه بین‌المللی باشد. به همین بهانه در ادامه این گزارش به برخی از برنامه‌های ناشران ایرانی حاضر در این نمایشگاه اشاره خواهد شد تا در یک نگاه کلی برنامه‌ریزی و استعداد ایران برای حضور در این نمایشگاه را بتوان سنجید.

نشر طوبای محبت

این ناشر خصوصی که نخستین تجربه حضور در نمایشگاه فرانکفورت را تجربه می‌کند سعی دارد تا به معرفی و توزیع آثار دینی در این نمایشگاه بپردازد.

بنا به گفته محمد قربان‌پور مدیر موسسه نشر این ناشر در ۱۲ سال گذشته  به تولید و توزیع آثار دینی مشغول بوده و از این رهگذر بیش از ۴۰۰ عنوان کتاب را نیز به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی و اردو منتشر و تاکنون جز در ایران در کشورهایی مانند عراق و برخی کشورهای همسایه نیز آنها را توزیع کرده است. این ناشر اما در نمایشگاه فرانکفورت جدای از تولیدات خود نماینده معرفی آثار ناشرانی مانند نشر معارف، انصاریان، امام علی(ع)، سبطین و مجمع جهانی اهل بیت(ع) نیز هست.

به گفته این ناشر، وی در نمایشگاه امسال  به عنوان یکی از معدود ناشران دینی ایرانی حاضر در این نمایشگاه  آثاری به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، عربی، فارسی را با موضوع معرفی معارف دینی به غیر‌مسلمانان، مسلمانان پیرو اهل بیت(ع) غیر ایرانی را در این نمایشگاه معرفی کند که عمده آنها در ارتباط با معرفی اسلام و پیامبر اکرم(ص) و مکتب و سیره اسلامی است.

نشر طوبای محبت همچنین سعی دارد در نمایشگاه امسال آثاری با موضوع معرفی شیعه و شیعیان را توزیع کند. مجموع این آثار شامل ۲۰ اثر منتشر شده توسط این ناشر و ۵۰ اثر منتشر شده از سوی ناشران دیگر است.

این ناشر همچنین قرارهای ملاقاتی با مراکز اسلامی هلند و دانمارک و بلژیک برای معرفی آثار خود تدارک دیده است و در کنار آن «محمد شجاعی» نویسنده و رئیس موسسه منتظران منجی را نیز به عنوان میهمان ویژه با خود به این نمایشگاه می‌برد.

نشر سمیر و دبیر

این ناشر خصوصی نیز نخستین تجربه حضو در این نمایشگاه را تجربه می‌کند و به گفته خود در تمام سال‌های فعالیتش به انتشار آثار خاص تاریخی اعم از داستان و متون تاریخی متمرکز بوده و عمده آثار قابل معرفی برای این نمایشگاه در سال جاری را نیز از همین دست آثار انتخاب کرده است.

به گفته انسانی، مدیر این موسسه انتشاراتی بروشوری شامل ۶۸ عنوان کتاب از تولیدات نشر سمیر و دبیر به همراه نمونه‌هایی از آنان برای حضور در این نمایشگاه آماده شده است.

همچنین این انتشارات برای دیدار با برخی از ناشران حاضر در این نمایشگاه مکاتباتی را صورت داده است که عمده آنها در زمینه ادبیات و تاریخ و فعالیت می‌کنند.

نشر ساقی و روایت فتح

این دو موسسه نشر از زیر مجموعه‌های بنیاد فرهنگی روایت و از فعالان نشر آثار با موضوع دفاع مقدس هستند.

گفتگوی مهر با حسن علایی مدیر نشر روایت فتح نیز حاکی از این نکته بود که تعامل برای خرید و فروش کپی رایت برخی از آثار خود و نیز آثار برجسته ناشران خارجی، تنظیم چند قرار ملاقات با ناشران فعال در حوزه جنگ و حاضر در نمایشگاه و نیز معرفی کتاب‌های شاخص منتشر شده توسط این دو ناشر از مهمترین برنامه‌های این دو موسسه در این نمایشگاه است.

کتاب‌هایی چون مجموعه «نیمه پنهان» از مهمترین آثاری هستند که علایی خبر از حضور آنها در نمایشگاه فرانکفورت امسال دارد.

این دو موسسه نشر همچنین تلاش دارند تا در نشست‌های تخصصی با موضوع مرتبط با فعالیت خود در این نمایشگاه در سال جاری شرکت داشته باشند.

انجمن فرهنگی زنان ناشر

این انجمن یکی از تشکل‌های صنفی حوزه نشر در ایران به شمار می‌رود که آنطور که از نامش پیداست هدف از فعالیتش ساماندهی و تجمیع فعالیت زنان ناشر در ایران است و در همین راستا تاکنون ۱۲۰ عضو را نیز در خود جمع کرده است.

این انجمن سعی دارد تا در حضور امسال خود در این نمایشگاه به ارائه کارنامه‌ای از فعالیت‌های زنان ناشر در ایران بپردازد و به همین خاطر  با دریافت غرفه‌ای در بخش ایران نمایشگاه فرانکفورت به معرفی زنان ناشر و نویسنده ایرانی و نیز ایجاد ارتباط با ناشران و نویسندگان زن غیر ایرانی بپردازد.

در همین راستا این انجمن بروشور ویژه‌ای از فعالیت‌های خود تهیه کرده است تا با ارائه آن به ناشران نمایشگاه فرانکفورت آنان را به فعالیت با این تشکل ترغیب کند.

این تشکل همچنین در تدارک برگزاری میزگردی با حضور یک مولف، ناشر و مترجم در این نمایشگاه است.

انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان

این تشکل فرهنگی نماینده ناشران کودک و نوجوان ایرانی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت خواهد بود که بنا بر اعلام برزو سریزدی مسئول کارگروه ساماندهی برنامه‌های این تشکل برای شرکت در این نمایشگاه، امسال بیش از ۲۴۰ کتاب از ۳۰ ناشر برای حضور در نمایشگاه اعلام آمادگی و ثبت نام کرده‌اند که در غرفه‌ای به مساحت ۴۰ متر به معرفی این آثار در قالب ارائه بروشور و کاتالوگ و نیز نمایش برخی از نسخه‌ها پرداخته خواهد شد.

به گفته سریزدی همه این کتاب‌ها، خلاصه‌نویسی و به زبان انگلیسی ترجمه شده است که به همراه تصاویر روی جلد و کلیات محتوای کتاب نظیر نام نویسنده، ناشر و تعداد صفحه به صورت کاتالوگی منتشر و به بازدیدکنندگان نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت، ارائه خواهد شد.

موسسه انتشارات علمی و فرهنگی

این موسسه که یکی از بزرگترین ناشران ایرانی است، هر ساله در نمایشگاه کتاب فرانکفورت حضور داشته و در سال جاری و بنا بر اعلام مدیرانش به صورت مستقل در نمایشگاه حضور نخواهد داشت.

موسسه انتشارات علمی و فرهنگی که در سه سال گذشته یکی از پر کیفیت‌ترین برنامه‌های ناشران ایرانی در این نمایشگاه را رهبری می‌کرد در سال جاری بدون در اختیار داشتن بخش ویژه و انحصاری و تنها از طریق سپردن آثارش به موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران در این نمایشگاه حضور دارد.

به نظر می‌رسد تغییرات اخیر مدیریتی در این بنگاه بزرگ نشر که در چند ماه اخیر رخ داده است در این زمینه بی‌تاثیر نیست.

باغ کتاب

باغ کتاب تهران به عنوان یک مرکز بزرگ فرهنگی تفریحی که با محوریت کتاب در تپه‌های عباس‌آباد تهران تاسیس شده است در دو سال گذشته و در حین تاسیس این مرکز فرهنگی به منظور معرفی این مجموعه و آشنا کردن بسیاری از ناشران و فعالان اقتصادی نشر با ساختار آن در نمایشگاه کتاب فرانکفورت شرکت داشته است و در سال جاری نیز بنا بر گفته مدیر خود به منظور رایزنی برای تامین منابع خود حضور پیدا خواهد کرد.

آنطور که علی اکبر اشعری مدیر پروژه باغ کتاب تهران اعلام کرده است تأمین منابع مورد نیاز داخلی برای عرضه در باغ کتاب و ایجاد ظرفیت برای تأمین کتاب‌های مورد نیاز به ویژه در موضوعاتی چون اسلام‌شناسی، ایران شناسی‌، زبان و ادبیات فارسی‌ و انقلاب اسلامی‌ و مذاکره برای داد و ستد کتاب از مهمترین برنامه‌های این مرکز برای حضور در نمایشگاه سال جاری است.

لازم به یادآوری است باغ کتاب نیز امسال از داشتن غرفه‌ای مستقل صرف نظر کرده و در محل غرفه موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی حضور خواهد داشت.

نشر حافظ نوین

محمدعلی مرعشی مدیر انتشارات حافظ نوین در گفتگو با خبرنگار مهر درباره برنامه این موسسه انتشاراتی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت گفت: ما تعداد محدودی از آثارمان را که موضوع عمده آنها طب سنتی و گیاه درمانی است به نمایشگاه ارسال کرده‌ایم.

البته این موسسه انتشاراتی مستقیما در نمایشگاه امسال شرکت نمی‌کند و کتابهای خود را از طریق شرکت نمایشگاه های بین المللی جمهوری اسلامی ایران به نمایش خواهد گذاشت.

در کنار این موسسات انتشارات جامعه المصطفی العالمیه، خانه و انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی نیز برای حضور در این دوره نمایشگاه اعلام حضور کرده‌اند که تا زمان تنظیم این گزارش تماس برای دریافت برنامه‌های آنها برای حضور در این نمایشگاه راه به جایی نبرد.

انتشارات الهدی

حمید رضا شاه‌آبادی در تشریح برنامه‌های این موسسه برای حضور در نمایشگاه فرانکفورت با اشاره به معرفی برخی از آثار این موسسه و ناشران مرتبط با آن در این نمایشگاه شامل ۹۹ کتاب از ۱۹ ناشر عنوان کرده که حدود ۲۰ قرار ملاقات با ناشران و آژانس های ادبی معتبر دنیا برای گروه انتشاراتی الهدی تدارک دیده شده است.

ملاقات و مذاکره برای تبادل رایت با ناشرانی از برزیل، اسپانیا، کانادا، آرژانتین، ایالات متحده و نیز دو موسسه بزرگ نشر از کشور ترکیه و نیز ناشرانی از هند و روسیه و مالزی که میهمان افتخاری سال بعد نمایشگاه فرانکفورت است در فهرست برنامه های الهدی در نمایشگاه فرانکفورت سال جاری قرار دارد.

انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی

ابراهیم عامل محرابی،‌ نماینده انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در نمایشگاه فرانکفورت در این زمنیه اظهار داشته است که حداکثر ۳۰ عنوان کتاب دانشگاهی در حوزه‌های مختلف شامل علوم‌انسانی، فنی و مهندسی و علوم پایه از سوی انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، در این دوره نمایشگاه کتاب فرانکفورت عرضه خواهد شد.

به گفته وی خلاصه‌‌ای از‌ ۱۵۰ تا ۲۰۰ واژه‌ شامل شناسنامه و توضیحی از محتوای اثر نیز به زبان انگلیسی از سوی این انجمن به نمایشگاه فرانکفورت خواهد رفت.

آژانس ادبی غزال

آژانس ادبی غزال تاکنون ملاقات با بیش از ۴۰ ناشر و آژانس بین‌المللی را از کشورهایی چون کانادا، فرانسه، آلمان، اسپانیا، بلژیک، سوئیس، پرتغال، هلند، اسکاتلند، ترکیه، هند، اسلوونی، فنلاند، ارمنستان و اردن را در نمایشگاه کتاب فرانکفورت امسال قطعی کرده است.

در این دیدارها ۹۰ اثر منتخب ایرانی که عمده‌ آن‌ها را ادبیات داستانی معاصر ایران تشکیل می‌دهد، در رده‌های سنی بزرگسال و نوجوان متناسب با علاقه‌ مخاطب معرفی خواهد شد که برای هر یک از این آثار، خلاصه کوتاه و بلند و چند فصل نمونه به زبان انگلیسی کاتالوگی تهیه شده است.

تا زمان تنظیم این گزارش انتشارات خانه هنرمندان ایران، جامعه المصطفی و نشر چکه برنامه خود را برای حضور در این نمایشگاه اعلام نداشته‌اند.

منبع : مهر