اختتامیه جشنواره فرهنگی هنری دانشگاه شهید چمران با گرامیداشت “تولد یک سردار”
مراسم “تولد یک سردار” – ویژه برنامه گرامیداشت سالروز تولد سردارشهید علی هاشمی – و اختتامیه جشنواره فرهنگیهنری نکوداشت هفته دفاع مقدس در دانشگاه شهید چمران، شامگاه ۱۲ مهرماه در آمفیتئاتر دانشکده اقتصاد این دانشگاه برگزار شد.
دکتر محمد رعایایی اردکانی سرپرست دانشگاه شهیدچمران اهواز در این مراسم که با حضور همرزمان و همچنین خانواده این شهید برگزار شد، با اهدای سلام و درود به روان پاک معمار انقلاب امام خمینی(ره) و شهدا و آرزوی سلامتی و طول عمر برای مقام معظم رهبری و رزمندگان، جانبازان و آزادگان هشت سال دفاع مقدس، اظهارکرد: دانشگاه شهیدچمران به عنوان یکی از مراکز آموزش عالی در خدمت دفاع مقدس به خصوص در خط اول خدمت، حمایت، پشتیبانی و اسکان رزمندگان، سرداران و مسئولان هشت سال دفاع مقدس بود و با توجه به حضور سردار نامی و بزرگ جنگهای نامنظم سردار شهید دکتر مصطفی چمران، مزین به نام این شهید بزرگوار شد.
وی خاطرنشان کرد: بر این اساس این دانشگاه برای برگزاری جشنواره نکوداشت هفته دفاع مقدس سزاوارتر بود و امسال این جشنواره بهعنوان یکی از وسیعترین برنامههای دانشگاه در طول چند سال گذشته، در قالب برنامههای متنوع و متعدد فرهنگی به همت مجموعه معاونت فرهنگی دانشگاه برگزار شد.
سرپرست دانشگاه شهیدچمران اهواز با ابراز قدردانی از دست اندرکاران و برگزارکنندگان جشنواره به مروری بر اهم برنامههای برگزار شده پرداخت و تصریح کرد: این جشنواره در قالب بخشهای نمایش فیلمهای سینمایی با موضوع دفاع مقدس و خوزستان، نمایش فیلمهای مستند و داستانی با موضوع دفاع مقدس و خوزستان شامل ۲۳ اثر، نشستهای تخصصی با حضور عوامل سازنده فیلمها و جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان، نمایش دو مستند بلند با موضوع دفاع مقدس و خوزستان، اجرای دو نمایش خیابانی با عنوان “رهایی” از بهنام کاوه و “غوغای چفیهها” از رضا هویزاوی و برپایی دو نمایشگاه عکس در موزه هنرهای معاصر و نگارخانه معاونت فرهنگی دانشگاه برگزار شد.
رعایاییاردکانی خاطرنشان کرد: نمایشگاه عکس موزه هنرهای معاصر مشتمل بر ۵۰ تابلو عکس از پنج عکاس خوزستانی در پنج موضوع و نمایشگاه دوم نیز با موضوع دفاع مقدس و نمایش آثاری از عکاسان برجسته جنگ شامل ۷۹ تابلوعکس برپا شد؛ همچنین از عکاسان پیشکسوت جنگ هشتم مهرماه تجلیل شد.
وی دیگر بخشهای این جشنواره را برگزاری مراسم شب زیتون ویژه بزرگداشت و ارج نهادن به مقاومت مردم فلسطین در پنجم مهرماه و مراسم شب منور ویژه تجلیل از حماسهنگاران و نویسندگان ادبیات دفاع مقدس در هفتم مهرماه عنوان و خاطرنشان کرد: در مراسم شب زیتون ۳۰ شاعر خوزستانی در موضوع فلسطین به شعرخوانی پرداختند؛ همچنین مراسم شب منور با حضور سردار علیپور و سردار گرجیزاده و اساتید رزمنده و بزرگوار مانند دکتر قمیشی و صفاییمقدم در قالب خاطرهگویی و با تجلیل از حماسهنگاران دفاع مقدس برگزار شد.
سرپرست دانشگاه شهیدچمران اهواز با بیان اینکه برنامه پایانی این جشنواره امروز با عنوان “تولد یک سردار” با محوریت بزرگداشت شهید علی هاشمی برگزار میشود، از سازمانهای حامی در برگزاری این جشنواره شامل استانداری خوزستان، سازمان بسیج هنرمندان خوزستان، ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس خوزستان، سازمان آب و برق خوزستان، ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان، سازمان آب و فاضلاب و همچنین معاونت فرهنگیاجتماعی دانشگاه قدردانی کرد و افزود: از همه سازمانها، نهادها و افرادی که در برگزاری هر چه بهتر این جشنواره یاریرسان بودند تا در حد وسع دانشگاه بتوانیم از یادگاران دوران دفاع مقدس، شهدا و رزمندگان تقدیر کنیم سپاسگزاری میکنم؛ هر چند که وسعت آن لایق آنها نیست و هر چه در این زمینه کار کنیم باز هم کم است.
رعایاییاردکانی تصریح کرد: امیدوارم بتوانیم از برگزاری این بزرگداشتها در جهت ادامه راه ایثارگران و رزمندگان، پاسداری از خون شهیدان و بزرگداشت بازماندگان دفاع مقدس بهرهای برگیریم و برای نسل آینده این پیام را داشته باشیم که مقاومت و ایستادگی موجب سربلندی ملت ها در طول تاریخ خواهد شد.
در این مراسم همچنین سردار غلامپور از هم رزمان شهید علی هاشمی در دوران دفاع مقدس با درود بر روح پرفتوح همه شهیدان به ویژه شهدای دفاع مقدس، همچنین امام شهیدان که عزت، افتخار و سربلندی امروز ایران اسلامی را مرهون ایشان دانست، همچنین با درود به مقام معظم رهبری و تبریک عید سعید قربان عید از خودگذشتگی، ایثار، عبادت و بندگی، به شخصیت شهید علی هاشمی اشاره و اظهار کرد: تاکنون هر آنچه از شخصیت این شهید بزرگوار گفته و نوشته شده و یا در قالب فیلم مستند نمایش داده شدهاست، به طور عمده بر حضور ایشان در قرار گاه نصرت و در عملیات خیبر تمرکز دارد.
وی افزود: معتقدم این تنها بخشی از پازل شخصیت علی هاشمی است و بخش اول و همین طور بخش آخر شخصیت شهید هاشمی و خدمات بی بدیل او تا حدودی مغفول مانده است.
سردار غلامپور با یادآوری روزهای اول جنگ خاطرنشان کرد: ۱۵ روز قبل از جنگ تحمیلی شهید هاشمی از سوی فرمانده سپاه خوزستان بهعنوان فرمانده سپاه حمیدیه حکم دریافت کرد و با درایت و هوشمندی و احساس خطر نسبت به شرایط مرزها بخشی از نیروهای خود را به مرز چزابه اعزام و در این مکان مستقر کرد؛ زمانی که عراق در ۳۱ شهریور ماه به کشور تهاجم کرد نیروهای علی هاشمی از اولین افرادی بودند که با دشمن درگیر شدند و سپاه حمیدیه در همان روزها نخستین مجروحان جنگی را داد.
فرمانده عالی رتبه سپاه در ایام دفاع مقدس با بازخوانی گوشههایی دیگر از شخصیت شهید هاشمی افزود: با پیشروی دشمن فرماندهی محور چزابه بر عهده علی هاشمی قرار میگیرد و این یکی از محورهایی است که شهر اهواز را تهدید میکند؛ در عملیات بیتالمقدس در حالی که هنوز شهدای بزرگوار ما همچون شهیدان زینالدین و همت در قالب نیروهای معمولی فعالیت میکردند، شهید هاشمی بهعنوان فرمانده تیپ ۹ به عملیات بیتالمقدس عهده دار مسئولیت می شود و در برهههایی از دفاع مقدس بهعنوان فرمانده قرارگاه، فرماندهانی مانند شهید خرازی، زینالدین و همت را فرماندهی میکند.
غلامپور تصریح کرد: شخصیت علی هاشمی را نباید تنها در قرارگاه نصرت و عملیات خیبر جستجو کرد بلکه این شهید بزرگوار از همان روزهای نخست جنگ مسئولیتهای خطیری را برعهده داشت. شهید هاشمی پس از عملیات خیبر هم مسئولیت خطیر دفاع از جزایر را برعهده میگیرد؛ جزایری که در هنگامه تنگ شدن عرصه و فشارهای بسیار دشمن برای گرفتن آنها، هنگامی که پیام امام(ره) را دریافت میکند که “حفظ جزایر برابر حفظ نظام جمهوری اسلامی است” با درایت این وضعیت را مدیریت میکند.
وی اظهار کرد: در واقع حوادث آخر جنگ و شهادت علی هاشمی در منطقهای اتفاق میافتد که امام ارزش آن را به اندازه حفظ نظام میداند بنابراین شخصیت شهید علی هاشمی را باید قبل و بعد از حضور او در قرارگاه نصرت واکاوی کنیم و تنها آن را در این قرارگاه محدود ندانیم.
این فرمانده قرارگاه کربلا در دوران دفاع مقدس همچنین با بیان اینکه جنگ تحمیلی و دفاع مقدس بهعنوان یک حادثه بزرگ و بینظیر در انقلاب اسلامی نقش بی بدیلی داشته است، تصریح کرد: متأسفانه هنوز نتوانستیم ابعاد این حادثه بزرگ را به خوبی واکاوی کنیم و بشکافیم و به عمق اهمیت آن پی ببریم.
وی با یادآوری حادثه ۱۳ آبان ۵۸ و اشغال لانه جاسوسی اظهار کرد: در آن زمان نظرات متفاوتی راجع به این حادثه مطرح میشد؛ نگاه و نظر امام(ره) این بود که اشغال لانه جاسوسی انقلابی بزرگتر از انقلاب اول بود.
غلامپور افزود: این دیدگاه نشان میدهد نظر امام(ره) درباره این حادثه به ظاهر ساده که شاید وزن آن نسبت به وزن انقلاب اسلامی خیلی به حساب نمیآید، چقدر عمیق و دقیق است زیرا بعدها فهمیدند که چرا امام(ره) این اقدام را انقلابی بزرگتر از انقلاب اول نامید و این تعبیر را برای آن به کار برد.
فرمانده قرارگاه قدس سپاه در دوران دفاع مقدس اظهار داشت: سفارت آمریکا در کشور به مثابه وجود یک حفره بزرگ در کشتی انقلاب بود بنابراین اگر این حفره به موقع مسدود نمیشد چه بسا کشتی انقلاب را سرنگون میکرد. در مورد دفاع مقدس هم به نظر میرسد دچار چنین وضعیتی هستیم و هنوز به خوبی ابعاد آن شکافته و واکاوی و عمق آن دیده نشدهاست.
وی با بیان اینکه در مورد دفاع مقدس دو برداشت کلی وجود دارد، خاطرنشان کرد: یک دیدگاه این است که جنگی بین دو کشور همسایه ایران و عراق به دلیل اختلاف ارضی به مدت هشت سال اتفاق افتاد اما نگاه دوم بیان میدارد جنگ بین ایران و عراق را ابرقدرت دنیا و به تعبیر امام(ره) شیطان بزرگ به دلیل انقلاب اسلامی طراحی کرد و این جنگ هم از بدو انقلاب آغاز و تاکنون ادامه دارد.
این سردار سالهای دفاع مقدس تصریح کرد: اگر بخواهیم با نگاه عمیق و منصفانهتر مسئله جنگ و دفاع مقدس را واکاوی کنیم باید تا حد امکان به شکل واقعیتر، عینیتر و منطقیتر به سراغ مسئله جنگ برویم زیرا هنوز دو، سه ماه از جنگ نگذشته بود که وزیر خارجه وقت آمریکا طی مصاحبهای عنوان کرد که دولت آمریکا سه مسئله را در قالب یک راهبرد برای نابودی انقلاب اسلامی در دستور کار دارد؛ او این راهبرد را شامل ایجاد آشوب و اغتشاش داخلی، نابودی اقتصاد ایران و تحمیل جنگ و حمله نظامی به مرزهای ایران تعریف کرد.
غلامپور ادامهداد: این مصاحبه زمانی انجام شد که بخشی از این عملیات به شکلهای مختلف در مناطق مختلف کشور انجام شدهبود؛ فروپاشی داخلی، آشفتگیهای مناطق کردنشین، اتفاقات در خوزستان و تهران و فعال شدن گروهکهای ضدانقلاب و محارب، این کشور تازه انقلابکرده را به حالت یک کشور جنگزده درآورد. در بخش اقتصاد نیز از اعمال تحریم تا لغو قراردادهای ایران به صورت یک طرفه و بلوکهکردن سرمایههای کشور هر کاری که توانستند برای نابودی انقلاب انجام دادند تا به این نقطه رسیدند که جنگ را به ما تحمیل کنند.
وی اظهار کرد: بنابراین میتوان به این واقعیت رسید که سناریوی جنگ توسط آمریکا نوشته شد و عراق به طور نیابتی جنگ را علیه ایران آغاز کرد؛ اظهارات سران عراق قبل از شهریور ۵۹ به وضوح به تدارک برای جنگ و از بین بردن انقلاب تصریح دارد. حتی صدام در یکی از اظهارنظرهای خود با دبیرکل وقت سازمان ملل در حالی که انقلاب ایران را یک آشوب می نامد، می گوید که این آشوب به زودی دامن کشور من را هم خواهد گرفت بنابراین نمیتوانم نسبت به آن ساکت و بی تفاوت بمانم.
فرمانده عالیرتبه سپاه در دوران دفاع مقدس مسئله و ریشه اصلی وقوع جنگ تحمیلی را انقلاب اسلامی و نه اختلافات ارضی عنوان و خاطرنشان کرد: برنامهریز اصلی جنگ علیه ما نیز آمریکاست، نه صدام زیرا صدام از نظر شرایط سیاسی نیز نمی توانست به طور مستقل تصمیم به جنگ بگیرد.
غلامپور همچنین نکته مغفولمانده در مسئله دفاع مقدس را عدم تمییز و تفکیک بین دو واژه “جنگ تحمیلی” و “دفاع مقدس” دانست و تصریح کرد: این دو واژه گاه بهصورت مترادف وجایگزین استفاده میشود در حالی که این یک اشکال و معضل است و باید حد و مرزی بین جنگ تحمیلی و دفاع مقدس قائل شویم زیرا وقتی به موضوع دفاع مقدس وارد میشویم به مفاهیمی مانند شهادت، ایثار و از خودگذشتگی برخورد می کنیم در حالی که وقتی به جنگ تحمیلی میپردازیم با واژههایی مانند تجاوز، خیانت و جنایت سروکار داریم.
وی با تاکید بر اینکه به نظر میرسد هنوز به عمق این مسئله نپرداختهایم دلیل آن را پرداختن ۹۵ درصد موضوعات دفاع مقدس و جنگ تحمیلی به بازه زمانی هشت ساله دانست و افزود: در واقع به حوادث قبل و بعد از جنگ پرداخته نشده در حالی که اکنون آثار و برکات جنگ در حال نمود و پدیدار شدن است؛ آنچه درباره دفاع مقدس گفته میشود بیشتر یک روایت تاریخی از حوادث و وقایع آن منطقه است که البته آن هم در جای خود بسیار حائز اهمیت است اما چون دفاع مقدس ما هنوز ادامه دارد و کسی که جنگ را طراحی کرد هنوز باما سر جنگ دارد و ما را رها نکرده است باید به شکل عمیقتر و واقعیتر به این مسایل پرداخته شود.
این سردار دوران دفاع مقدس ادامهداد: البته دشمن ما امروز مشکلی پیدا کرده که شرایط را برای او سخت و پیچیده کردهاست و آن مشکل این است که امواج انقلاب اکنون از مرزهای جغرافیایی جمهوری اسلامی فراتر رفته و تمام منطقه را در بر گرفته است. امروز مشکل آنها جمهوری اسلامی با حوزه جغرافیایی مشخص آن نیست بلکه مشکل آنها انقلاب اسلامی است و به دلیل ماهیت پویا، فعال و سیال انقلاب دشمن ناچار شده است بیشتر در حوزههای جغرافیایی پیرامون ما که آثار انقلاب اسلامی به آن راه یافته، باما بجنگد. اکنون دشمن در سوریه، عراق و … با ما درحال جنگ است.
غلامپور با بیان اینکه یکی از عوامل پیشبرنده انقلاب اسلامی، دوران دفاع مقدس بود که جمهوری اسلامی را بهعنوان زادگاه انقلاب اسلامی تثبیت کرد، افزود: به دنبال آن شرایطی پیش آمد که انقلاب راه و مسیر خود را ادامه دهد وشرایطی رخ داد که وقتی دشمنان ما آن قدر سردرگم و سرگردان شدند که نمی دانند در کدام جبهه به سراغ ما بیایند؛ عزت و اقتدار جمهوری اسلامی هم ناشی از همین مسئله است.
وی با تاکید بر اینکه باید در انتقال مفاهم جنگ و دفاع مقدس به نسل آینده بهعنوان یک حماسه بزرگ که نه تنها ایران بلکه امروز منطقه و جهان را تحت تأثیر قرار داده، به شکل واقعی عمل کنیم، خاطرنشان کرد: امروز الگویی جدید بهعنوان مقاومت اسلامی در جهان مطرح شدهاست که حتی کشورهایی مانند روسیه با تبعیت از این الگو اکنون توانسته اند در مقابل آمریکا ایستادگی کنند. حوادث و نمونههای بسیاری نشان می دهد که مدل مقاومت اسلامی میتواند در هر میدانی سربلند بیرون آید.
غلامپور با اشاره به حوادث سوریه و تنگشدن عرصه بر بشار اسد در دو، سه ماه نخست پیشروی تکفیریها اظهار کرد: از نظر سیاسی نیز وضعیت کشور به گونهای بود که اغلب این اظهار نظر مطرح می شد که نباید خود را برای سوریه هزینه کنیم اما مدل مقاومت اسلامی به سوریه ورود کرد و صحنه را تغییر داد و آمریکا و متحدانش را متحمل هزینه های بسیار کرد بدون آنکه به نیت خود دست یابند.
در این مراسم همچنین سردار حسن شاهوارپور فرمانده سپاه حضرت ولیعصر(عج) خوزستان با اهدای درورد به روح امام و شهدای والا مقام به ویژه ۲۳ هزارشهید گلگون کفن خوزستان و به طور خاص با اهدای درود به سردار سرلشکر علی هاشمی و آرزوی سلامتی و عزت برای رهبر انقلاب، از دست اندکاران و مجریان این جشنواره قدردانی و اظهار کرد: در فضایی نفس می کشیم که به برکت ایثار، مجاهدت و از جان گذشتگی شهیدان بزرگوار فراهم شدهاست.
وی افزود: حداقل در خوزستان این دوره را لمس کردیم و سختیها و مشکلات آن روزها را شاهد بودیم که امروز به این راحتی در این فضا نفس میکشیم. در بحث دفاع مقدس یک جنگ احزاب علیه ما شکل گرفت؛ این حادثه بزرگ بعد از جنگ جهانی دوم بزرگترین و طولانی ترین جنگ در دنیا با نزدیک به یک میلیون کشته و هشت سال جنگ بود. دو ابر قدرت آمریکا و شوروی در اوج قدرت پشتیبان عراق بودند. کشورهای حوزه خلیج فارس با آن همه توانمندیهای اقتصادی از عراق حمایت می کردند و عراق هم در یک وضعیت بسیار مطلوب در حوزه نظامی سیاسی و اقتصادی نسبت به ما قرار داشت و ارتباط تنگاتنگی با شوروی و کشورهای منطقه برقرار کرده بود.
شاهوارپور با بیان اینکه ایران صرفأ در حوزه فرهنگی دارای توانمندیهای بسیار بالا بود، افزود: در حوزه نظامی اقتصادی و سیاسی در یک وضعیت نامطلوب و متلاطم به سر می بردیم؛ شش ماه قبل از آغاز جنگ، صدام اولین پالس برای حمله به ایران را ارسال کرد و با اقداماتی که علیه پاسگاه های مرزی آغاز میکند پیش از آغاز جنگ بیش از هزار و چند شهید در پاسگاههای مرزی شهر و روستا برجای میماند.
وی خاطرنشان کرد: با شروع جنگ صدام علاوه بر درخواستهای معروف خود (مطالبه اروند و جداسازی خوزستان) موضوعات دیگری را هم مطرح می کند زیرا وقتی شرایط روزهای نخست را مشاهده میکند این توهم برایش ایجاد میشود که با وضعیت موجود در کشورهای عرب بتواند با در اختیار گرفتن رهبری آنها، سقوط نظام جمهوری اسلامی را محقق کند.
شاهوار پور با بیان این که اگر با آن معادلات نظامی و آکادمیک می خواستیم صدام را شکست دهیم با توجه به پشتوانه ارتش بعث عراق، غیرممکن است، ادامه داد: همچنان که شاهد بودیم در روزهای نخست، اوج شکست در نیروهای ایران اتفاق افتاد و حتی هیچ امیدی به مقاومت هم وجود نداشت؛ تنها نیروهای پراکنده و شکست خوردهای بودیم که نمی دانستیم کجا و چطور باید موضع بگیریم.
فرمانده سپاه حضرت ولیعصر(عج) استان خوزستان با بیان اینکه با آن معادلات نظامی چهار عملیات انجام شد که همه آنها به شکست انجامید، یاد آور شد: به همین دلیل بنی صدر در جلسهای اعلام می کند امکان شکست عراق و بیرون راندن آن با وضع فعلی اصلا وجود ندارد چرا که چهار عملیات با زبدهترین نیروهای ارتش با شکست مواجه شد. بنی صدر تنها راهکار را مذاکره در حوزه سیاسی برای پیدا کردن راهی در جهت برون رفت از این وضع عنوان می کرد.
شاهوارپور تصریح کرد: درچنین شرایطی که مشکل نیرو و سلاح به عنوان دو مشکل عمده برای کشور مطرح بود، شهید باکری می گوید که برای نیرو از همین نیروهایی که هست می توانیم استفاده کنیم و سلاح هم در فاصله ۳۰۰ متری مقابل شماست و می توانید بروید و بگیرید. بر این اساس عملیات ۲۰ فروردین سال ۶۰ برنامهریزی میشود که تعداد زیادی از تانکهای دشمن منهدم و تعداد زیادی اسیر از دشمن گرفته شد.
وی اظهارداشت: در این علمیات شهید سیلاوی در جبهه سوسنگرد همین کار را کرد؛ مبنای این نوع رویکرد تجهیزات نبود بلکه باور انسان ها آن را شکل داد و قرار بود با حداقل ها، حداکثرها را ایجاد کند. این دستور کار برگرفته از باورهای دینی بود و این فرهنگ به مرور زمان در باور مردم نهادینه شد و توانست به عنوان یک جریان فراگیر مردم را فوج فوج و دسته دسته در امر حضور، موفقیت و بنبستشکنی در مراحل سخت جنگ بسیج کند.
شاهوارپور با بیان اینکه مردم با این باورها با جسارت بنبستهای سخت جنگ را باز میکردند، خاطرنشان کرد: وقتی در آن زمین، میدان مین ها، سیم خاردارها، کانال ها و منطقه شلمچه گیر میافتادیم شهید علی هاشمی این معادله را با معادلههای دیگری طراحی می کند. امروز هم باید به آن تفکر، نگاه و جریان استعانت کنیم. جنگ هنوز تمام نشده است و دشمنان ما هنوز هستند؛ بنابراین باید با پیچیدگیهای شرایط امروز در حوزه امنیتی و دفاعی در حداکثر آمادگی باشیم و این آمادگی را در میزهای دانشگاهی، برای کسانی که قرار است در حوزههای مختلف طرح و برنامه دهند، پیاده کنیم.
در این مراسم از نرمافزار چندرسانهای “سردار هور” زندگینامه سردار شهیدعلی هاشمی که به همت مؤسسه فرهنگی هنری سردار سرلشکر علی هاشمی و مؤسسه رستاک هنر رایانه طراحی شد، رونمایی شد. همچنین در پایان مراسم از خانواده شهید هاشمی با اهدای لوح یادبود مراسم تقدیر شد.