قطعاً جشنواره‌ها را آسیب‌شناسی خواهیم کرد / افرادی با نگاه‌های سیاسی دیواری کوتاه‌تر از موسیقی ندیده‌اند
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس قوانین و مقررات موجود سه مسؤولیت عمده هدایت فعالیت‌های فرهنگی و هنری، نظارت بر فعالیت‌های فرهنگی هنری و حمایت از هنرمندان را برعهده دارد.
همایون قنواتی خاطرنشان کرد: در همه قوانین و مقررات این سه مورد وجود دارد اما هیچ کجا بحثی از تولید آثار هنری وجود ندارد. ولی به اقتضای فضایی که در کشور بود که هنوز انجمن‌ها و تشکل‌های فرهنگی شکل نگرفته بودند دولت در این عرصه‌ها ورود پیدا کرد.
وی، با بیان این که کم‌کم جامعه فرهنگی و هنری رشد پیدا کرد و هنرمندان در عرصه فرهنگ و هنر به نگاه‌های جدیدتری رسیدند، افزود: دولت یازدهم با همه بررسی‌هایی که صورت داد و با توجه به تمام نقدها و نگاه‌هایی که در حوزه فرهنگی بود به این نتیجه رسید که بخش تولید آثار، فعالیت‌های فرهنگی و هنری و بخش عمده سیاستگذاری فرهنگی و هنری را به هنرمندان واگذار کند.
او ادامه داد: در حوزه فرهنگ و هنر سه رکن مدیریت فرهنگی، جامعه فرهنگی و هنری و مردم برای این که یک برنامه‌ریزی و یک اتفاق فرهنگی هنری بیفتد باید در کنار هم قرار بگیرند. اگر این سه جریان در کنار هم قرار بگیرند فعالیت فرهنگی و هنری ماندگار، تاثیرگذار و مستمر خواهد بود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان خاطرنشان کرد: اگر هنرمندان را حلقه اتصال این سه رکن بدانیم هنرمندان و فرهنگیان کسانی هستند که کمبودها، ضعف‌ها و کاستی‌های یک جامعه را می‌بینند و آنها را بعد از این که در ذهن خود تبدیل به یک اثر فرهنگی و هنری کردند در معرض دید مردم قرا می‌دهند.
وی بیان کرد: هنرمندان فضاهایی را می‌بینند که مردم عادی آنها را نمی‌بینند و مساله مهم‌تر این است که مدیران نمی‌توانند خارج از فضایی که در ذهن مردم و نیز نیازها، کمبودها، خواسته‌های مردم و جامعه هنری است تصمیمی بگیرد که نیازهای آن جامعه نباشد چراکه اثر هنری زمانی اتفاق می‌افتد که در برابر مردم قرار بگیرد. وقتی یک هنر تاثیر خود را می‌گذارد که تاثیرش را در جامعه و بین مخاطبان دیده شود.
قنواتی، با اشاره به این که مخاطب مهم‌ترین بخش تولید یک اثر و یک فعالیت فرهنگی و هنری است، اظهار کرد: مدیران برنامه‌ریزی می‌کنند و فضا را برای فعالیت بیشتر هنری و عرصه را برای فعالان فرهنگی و هنری به وجود می‌آورند تا بتوانند خلاقیت‌ها، دیدگاه‌ها و اندیشه‌های خود را ارایه کنند. مجموعه این مسایل ما را به این نتیجه رساند که هر هنرمندی در هر یک از عرصه‌های فرهنگ و هنر (سینما، تئاتر، نقاشی، عکاسی، شعر، داستان و حوزه‌های دینی) چون تخصص بیشتری در حوزه فعالیت خود دارد برنامه‌ریزی و سیاستگذاری بهتری برای فعالیت‌های خود می‌توانند داشته باشند و ما به عنوان مدیر فرهنگی جریان هدایت گونه‌ای را داشته باشیم و هنرمندان خودشان کارشان را انجام دهند.
او تاکید کرد: باید رابطه هنرمندان و فرهنگیان را هر چه بیشتر با مدیران ارشاد تقویت کنیم و فضایی از تعامل و گفت‌وگو بین هنرمندان و مدیران به وجود بیاید. در حوزه فرهنگ صاحب نظران دیگری مانند استادان دانشگاه، فعالان دینی و علما هستند چون فرهنگ پیکره گسترده‌ای است و بخشی نیست بلکه همه مردم را دربرمی‌گیرد. اعمال سلیقه مدیران در فعالیت‌های فرهنگی و هنری نباید وجود داشته باشد. یعنی یک مدیر نباید نزدیک به جریان هنری یا دور از یک جریان هنری باشد و زمینه فعالیت را برای همه و به طور یکسان فراهم کند تا هر اندیشه‌ای و هر هنرمندی بتواند با توجه به فضای موجود آثار خود را ارایه دهد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان با اشاره به نامگذاری امسال به عنوان سال فرهنگ و اقتصاد با عزم ملی و مدیریت جهادی توضیح داد: عزم ملی یعنی این که مشارکت تمام مردم و گروه‌ها در حوزه فرهنگ است و ما به عنوان یک جامعه فرهنگی بتوانیم از تمام استعدادها و نیروهایی که در استان هستند دعوت کنیم تا به این حوزه بیایند. ما خیلی چیزها در استان را قرار نیست طراحی یا رشد یا شناسایی کنیم. استان خوزستان در زمینه ادبیات چه رمان و چه شعر استعداد و توان خودش را به رخ همگان کشیده است. ما بزرگانی در زمینه شعر داریم که سرآمد ادبیات ایران هستند. در حوزه سینما ما در تمام نسل‌ها هنرمندان صاحب نظری داریم و جزو صاحب سبک‌ها و ژانرهای به خصوصی در سینما هستند و در حوزه تئاتر نیز چنین است.
وی با اشاره به جایگاه موسیقی در استان خوزستان گفت: در استان خوزستان موسیقی متنوع با ملودی‌ها و نواهای مختلفی داریم. این توان استان قابل انکار نیست. تنها کاری که ما باید بکنیم ایجاد فضایی است که از آن بیشتر در جهت گسترش فعالیت‌های هنری استفاده شود.
قنواتی ادامه داد: با دعوت از تمام هنرمندان استان در عرصه‌های مختلف امید است که در آینده اتفاقات مبارکی در استان رقم بخورد. هر قدر حوزه فرهنگ در استان فعال‌تر باشد سایر بخش‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هم فعال‌تر خواهد بود. سال‌های اخیر سال‌هایی بود که ما فکر می‌کردیم اگر از اقتصاد دیگری بدون توجه به اقتصاد خودمان کپی کنیم و جاذبه‌های اقتصادی را وارد کنیم مسیر ترقی و پیشرفت را در اقتصاد طی خواهیم کرد اما تمام کشورهای پیشرفته اقتصادی با اتکا به فرهنگ خودشان رشد و ترقی طی کرده‌اند.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان، با بیان این که حوزه فرهنگ محل دعواهای جناح‌های سیاسی نیست، اظهار داشت: برگزاری جشنواره جزو برنامه‌های ما خواهد بود اما نه به شکلی که در سال‌های قبل تجربه شده و تکرار می‌شود. باید دید که این جشنواره‌ها چه بخشی از نیازهای هنری ما را پاسخ می‌دهند نه این که ما صرفاً یک جشنواره برگزار کنیم و مثلا تئاتر اجرا کنیم. این گونه نگاه‌ها تاثیری در حوزه عمومی نخواهد داشت. سال‌های سال است با همین فرم و شکل و قد و اندازه داریم جشنواره برگزار می‌کنیم اما روز به روز فاصله مردم و مخاطبان اصلی جشنواره‌ها با جشنواره‌ها کم رنگ‌تر شده است و به جایی رسید که مخاطبان آن جشنواره فقط خود هنرمندان بوده‌اند.
وی، با اشاره به این که باید آسیب‌شناسی کرد و دید که جشنواره‌های‌مان را چگونه برگزار کردیم که مخاطبان‌مان را از دست دادیم، افزود: ما تئاتر و جشنواره اجرا می‌کنیم تا فضای فرهنگی و هنری پر از نشاط و طراوت در جامعه به وجود بیاید. وقتی این مورد به وجود نیاید جشنواه ما زیر سوال است. من با برگزاری جشنواره‌ای موافق هستم که به گونه‌ای طراحی شود که هم جنبه‌های آموزشی برای ما و هنرمندان ما به وجود بیاورد، هم سطح سلیقه مردم و هنرمندان را بالاتر ببرد، هم فضای شاد و پر نشاطی را در سطح جامعه به وجود بیاورد و هم این که هنرمندان ما با جدیدترین دستاوردهای هنری روبه‌رو شوند چراکه جشنواره یعنی محلی که ما آخرین تجربیات، خلاقیت‌ها و نوآوری‌های‌مان را در آن ارایه می‌دهیم و یک جریان مردمی در کنار جشنواره رخ بدهد.
او، با بیان این که استان خوزستان چه به لحاظ قومی و چه به لحاظ جغرافیایی استان متنوعی است، خاطرنشان کرد: ما قطعا از نظر اقتصادی هم متنوع هستیم و در هیچ استانی این قدر تنوع اقتصادی وجود ندارد. به نظر من دو عامل مهم این همه تنوع را به هم متصل کرده است. یکی عشق و علاقه مردم به اهل بیت (ع) و تشیع و دیگری جانبازی‌ها، ایثار و شهادت‌های همه اقوام این سرزمین در خوزستان است. این دو عامل وحدت باید تقویت شود. ما باید برنامه‌هایی را در حوزه فرهنگ طراحی و اجرا کنیم که به تقویت هر چه بیشتر نقاط مشترک مردم توجه شود.
قنواتی تصریح کرد: متاسفانه ما در حوزه‌های بنیادین فرهنگ، حوزه‌های پژوهشی و حوزه‌های فرهنگ عمومی مطالعات عمیق و پژوهش‌های مناسبی انجام نداده‌ایم. باید صاحب نظران و اهل تحقیق در علوم مختلف اجتماعی، دینی و سیاسی فعالیت تازه‌تری انجام بدهند. ما بیشتر به فعالیت‌های تبلیغی روی آورد‌ه‌ایم. فعالیت‌های تبلیغی، عددی و ارقامی ما را از اصل موضوع دوره کرده است.
وی ادامه داد: در استان خوزستان آن قدر آیین، مناسبت‌ها و سنت‌های فرهنگی عمیق در دل مردم خوزستان هست که باید کشف شوند و آنها را گسترش دهیم. فعالیتی که از دل مردم بجوشد و گسترش پیدا کند پایدارتر خواهد بود. ولی خیلی کم کار شده و ما بخش بسیار مهمی از امکانات و توانایی‌هایمان را ندیدیم که باید تقویت شوند و مردم که آنها را از خودشان می‌بیننند استقبال می‌کنند. من هم اعلام آمادگی می کنم و دعوت می‌کنم از تمام دلسوازن و علاقه‌مندان حوزه فرهنگ که طرح‌های پژوهشی و تحقیقی خود را ارایه دهند و ما هم حمایت خواهیم کرد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان، درباره مشکلاتی که در برگزاری کنسرت‌ها در این استان وجود دارد، اظهار کرد: درباره کنسرت‌های موسیقی نقدی در مورد آن چه گذشت دارم. مواردی در خصوص برگزاری کنسرت از طرف اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی باید رعایت می‌شد که نشد. دقت‌هایی باید صورت می‌گرفت و مواردی را باید لحاظ می‌کردیم که انجام نشد و این فضا کمک کرد تا اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی نتواند بخشی از مسؤلیت‌هایش را درست انجام دهد.
وی تصریح کرد: کسانی باید وارد عرصه موسیقی شوند که دغدغه اصلی آنها توسعه و گسترش فرهنگ اصیل موسیقی باشد نه کسب درآمد. مورد دیگر این که کسانی باید وارد برگزاری کنسرت موسیقی شوند که مجوزهای رسمی را از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته باشند اما متاسفانه در دوره پیش کسانی که یک شخصیت حقیقی بودند و هیچ اطلاعی از مسایل موسیقی نداشتند وارد این عرصه شدند و به دلیل آشنا نبودن به برگزاری کنسرت اتفاقاتی که نباید می‌افتاد، افتاد. طبق قانون کسانی می‌توانند کنسرت برگزار کنند که دارای مجوزهای لازم باشند.
قنواتی تاکید کرد: مدیران فرهنگی باید ببینند چه بخشی از موسیقی استان دچار کاستی و ضعف است. موسیقی که در کنسرت‌ها اجرا می‌شود باید موسیقی بااصالت و خلاقانه باشد و نوآوری‌های تازه به کشور ارایه کند. اینها ملاک‌های یک موسیقی فاخر است. ما در استان تنوع موسیقیایی داریم و باید بخشی از توان حمایتی ما به سمت گروه‌های داخلی استان گرایش پیدا کند. ما موسیقی بختیاری، لری، بهبهانی، شوشتری و عربی داریم که مردم ما این آواها را نشنیده‌اند و اگر ما به آنها توجه نکنیم احتمال از بین رفتن آنها هست. حفظ آثار هنری استان که یکی از آنها این آواها است از رسالت‌های ما است.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان خاطرنشان کرد: این که افرادی با نگاه‌های سیاسی و برای پیشبرد اهداف سیاسی خودشان دیواری کوتاه‌تر از موسیقی ندیده‌اند تنها مشکلی که به وجود می‌آورد این است که فضا را برای موسیقی تنگ‌تر می‌کند و این مسایل چیزی را حل نخواهد کرد.
وی، با بیان این که آدم‌های سیاسی باید بروند کار سیاسی انحام بدهند، تاکید کرد: همان طور که یک هنرمند موسیقی کار سیاسی نمی‌کند یک سیاستمدار هم نباید به خودش اجازه ورود به حوزه هنر بدهد. حوزه فرهنگ حوزه کارهای سیاسی نیست و حوزه مستقلی است و حوزه‌ای است که بر اساس اصالت‌های فرهنگی و هنری مربوط به هویت فرهنگی جامعه فعالیت می‌کند. نظرات همه اهالی فرهنگ استان برای ما محترم است و به آنها توجه می‌کنیم و بر اساس آن فعالیت موسیقی را انجام می‌دهیم و ما باید یک موسیقی بااصالت، خلاق، نوآور و متناسب با شأن مردم و موسیقی استان به وجود بیاوریم.
قنواتی در پاسخ به سؤال ایسنا مبنی بر حمایت از انجمن‌ها گفت: انجمن‌ها تشکل‌های رسمی صنفی هستند. سیاست ما این است که با واگذاری بخش بسیار مهمی از سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و اجرا آنها را فعال‌تر کنیم که با واگذاری دبیری جشنواره تئاتر استان به انجمن نمایش اهواز این کار را شروع کردیم و این کارها را در حوزه انجمن موسیقی و انجمن سینمای جوانان انجام خواهم داد تا خود هنرمندان فکر کنند، برنامه‌ریزی کنند و سیاستگذاری کنند و از ما فقط حمایت‌های مادی و معنوی بخواهند. البته زمانی طول خواهد کشید.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان همچنین درباره برگزاری جشنواره‌های مستقل در تمام حوزه‌ها گفت: ما در برنامه‌ریزی‌های‌مان به مسایل بنیادی، اندیشه و تفکر نگاه کردیم و وارد ظواهر نشدیم. چند جایزه را در حوزه‌های نمایش‌نامه‌نویسی و کتاب سال خوزستان طراحی کردیم. ما قصد داریم جشن کتاب سال خوزستان در حوزه‌های مختلف مانند علم، دین و هنر برگزار کنیم. در حوزه داستان‌نوسی هم استان ما صاحب مکتب جنوب است و برای آن هم جایزه‌ای تحت عنوان جایزه ادبی اهواز برنامه‌ریزی شده است که به اطلاع مردم خواهد رسید. در این موارد به اصل و اصالت حوزه فرهنگ و هنر توجه شده است و قطعاً جشنواره‌ها را آسیب‌شناسی خواهیم کرد و سعی می‌کنیم تمام نقاط ضعف را از آنها بیرون بکشیم.