نماینده مردم اهواز با اعلام خبر تشکیل فراکسیون نفت، گاز و پتروشیمی در مجلس گفت: این فراکسیون با امضای ۶۴ نفر از نمایندگان استان های نفت خیز تشکیل شده است.

سید شکرخدا موسوی با اعلام این خبر اظهار کرد: هدف از تشکیل این فراکسیون تقویت و حمایت از بخش انرژی به خصوص در حوزه پالایشگاه ها بود.

وی با اشاره به اهمیت موضوع نفت، گاز و پتروشیمی در کشور افزود: در طول سه دهه ای که از فرآیند قانون گذاری پس از انقلاب شکوهمند اسلامی می گذرد، نبود و خلاء فراکسیونی جامع که بدون محدودیت عضویت نمایندگان علاقمند، موضوع نفت، گاز و پتروشیمی به طور تخصصی در آن پیگیری شود تا از ظرفیت های عظیم این بخش در راستای توسعه و پیشرفت کشور به نحو مطلوبی بهره برداری شود احساس می شد. خوشبختانه با استقبال و حمایت سایر نمایندگان موفق به تشکیل این فراکسیون شدیم که آغاز راهی بلند خواهد بود.

موسوی با اشاره به اهمیت تشکیل این فراکسیون تصریح کرد: صنعت نفت از موثرترین و بزرگترین صنایع در جهان و به ویژه ایران است. نفت، علاوه بر اینکه منبع عمده تأمین انرژی در دنیای امروز است، نقش مهمی‌ در تعیین میزان قدرت ملی و اعتبار بین‌المللی کشورهای مختلف ایفا می‌کند. بخش نفت در اقتصاد ایران سال‌های زیادی است که عمده درآمد ملی کشور را تامین می‌کند و در واقع این بخش در اقتصاد کشور نقش مسلط را ایفا می کند. از طرفی با توجه به این که کشورهای در حال توسعه با منابع محدود و نیازهای نامحدود رو به رو هستند و نمی‌توانند تمام بخش های اقتصادی را همزمان توسعه دهند، باید به بخش های مهم و کلیدی خود اولویت دهند. در همین راستاست که می توان گفت جایگاه صنعت نفت در اقتصاد ایران به عنوان یک صنعت مهم و کلیدی، باید مورد بررسی قرار گیرد.

نماینده اهواز در مجلس افزود: نفت و گاز طبیعی، مهم ترین منابع تأمین انرژی بشر امروزی هستند؛ به‌طوری که نفت خام ۴۵ درصد و گاز طبیعی ۲۵ درصد انرژی دنیا را تأمین می‌کند. از این رو نفت و گاز در معادلات اقتصادی و سیاسی جهان اهمیت راهبردی دارند و در فرآیند روابط بین الملل نقش مهمی می‌توانند ایفا ‌کنند. کشورهای جهان به لحاظ برخورداری از ذخایر انرژی به دو گروه تقسیم می‌شوند که گروه اول که بیشترین انرژی را در جهان مصرف می‌کنند، سهم ناچیزی از ذخایر نفت و گاز دنیا دارند. برای مثال گروه کشورهای صنعتی OECD که حدود ۶۲ درصد نفت جهان را می‌سوزانند، تنها ۷ درصد ذخایر نفتی را در اختیار دارند. این کشورها ۳۴ درصد نیاز خود را از کشورهای نفتخیز تأمین می‌کنند و برای تأمین انرژی خود به شدت نیازمند گروه دوم یا کشورهای دارای ذخایرنفت و گاز هستند. در این گروه، کشورهای خاورمیانه با بیش از ۶۵ درصد منابع نفتی دنیا تنها ۴.۸ درصد از این انرژی را مصرف می‌کنند.

وی ادامه داد: از جمله سیاست‌های اساسی کشورهای مصرف‌کننده، تأمین مطمئن انرژی و ایجاد امنیت عرضه است. امنیت عرضه، بازار با ثبات و مطمئنی را می‌طلبد که انرژی را با قیمت مناسب برای مصرف‌کنندگان تأمین کند. چشم‌انداز آینده ذخایر نفت و گاز در جهان نشان می‌دهد این ذخایر در کشورهای بزرگ صنعتی، آینده تاریکی دارند و میزان ذخایر انرژی این کشورها به شدت در حال کاهش است، پس باید به عنوان یکی از معدود کشورهای دارای مخازن و منابع عظیم نفت و گاز با اشراف به این واقعیت های عرصه بین المللی در مجامع بالادستی مانند مجلس به گونه ای تخصصی تر و جامع تر به موضوع استراتژیک نفت ورود کنیم.

رئیس فراکسیون نفت، گاز و پتروشیمی مجلس با اشاره به تحقیقات علمی صورت گرفته در این حوزه اظهار کرد: بر اساس نسبت تولید به ذخیره در میان کشورها، با فرض حفظ میزان تولید سال ۲۰۰۲، آمریکا تنها برای مصرف ۱۱ سال ذخیره نفتی دارد. این نسبت در شرایطی محاسبه می‌شود که تولیدات گذشته کشورها از میزان ذخیره نفتی آنها کسر نشده است. با توجه به این مسئله، آینده تاریک ذخایر انرژی به ویژه در کشورهایی که ذخیره چندانی ندارند، بیشتر روشن می‌شود. ذخایر گازی هم در کشورهای مصرف‌کننده اصلی با چنین وضعی رو به رو است و برای مثال، ذخایر گازی آمریکا تنها ۱۰ سال دوام خواهد آورد. عمر ذخایر کانادا و انگلیس نیز کمتر از ۱۰ سال است. در مقابل این کشورها، ذخایر انرژی کشورهای خاورمیانه آینده روشن‌تری دارد. ذخیره نفتی ایران ۶۷ سال و عربستان ۸۵ سال دوام خواهد داشت. ذخایر گازی ایران و قطر نیز آینده بسیار روشنی دارد. ایران ۲۱۷ سال و قطر ۴۹۵ سال دیگر گاز خواهند داشت؛ بنابراین ذخایر نفت و گاز ایران در جغرافیای سیاسی و اقتصادی نقش راهبردی به کشور ما می‌بخشند.

موسوی گفت: البته احتمال کشف ذخایر عظیم انرژی و تغییر این معادلات را در آینده نمی‌توان نفی کرد، اما با توجه به مطالعات و اکتشاف های انجام شده، تغییر کلی این روند در آینده چندان محتمل نیست. از سوی دیگر به نظر نمی‌رسد انرژی‌های جدید تا ۲۰ یا ۳۰ ‌سال آینده رقیبی جدی برای سوخت‌های فسیلی به حساب آیند.

وی تصریح کرد: وابستگی شدید کشورهای توسعه‌یافته به انرژی نهفته در کشورهای دارنده این ذخایر، فرصت‌ها و تهدیدهای راهبردی را برای این کشورها و ازجمله کشور ما ایجاد می‌کند. تجربه نشان می‌دهد که کشورهای فاقد منابع انرژی، برای تأمین مطمئن انرژی مورد نیاز خود از هر وسیله‌ای از جمله استعمار، کودتا و تشکیل حکومت‌های دست‌نشانده در کشورهای نفتخیز استفاده می‌کنند. هر چند برخی از این روش‌ها، امروزه قدیمی به نظر می‌رسند، اما هنوز هم استفاده از حربه زور و خشونت برای تأمین این ماده حیاتی ادامه دارد که به نظر می رسد هدف غایی نقشه راه خاورمیانه که توسط امریکایی ها دنبال می شد کنترل کامل منابع نفتی و حفظ امنیت تولید نفت برای کشورهای بزرگ صنعتی باشد.

رئیس فراکسیون نفت، گاز و پتروشیمی مجلس خاطرنشان کرد: متأسفانه در کشور ما تنها داد و ستد انرژی در معاملات سیاسی مؤثر دیده شده و کمتر به داد و ستدهای صنعتی و تکنولوژیک توجه شده است، در حالی که اهمیت داد و ستدهای تکنولوژیک به هیچ روی کمتر از فروش نفت و گاز نیست و حتی بهمراتب نقش بیشتری در توسعه روابط سیاسی کشور ایفا می کند.

وی افزود: باید توجه کرد که این فرصت‌ها اگر به درستی استفاده نشوند، موجب تهدیدهای بزرگ تر می‌شوند. برای مثال قراردادهای نفتی می‌توانند محل وابستگی سیاسی و اقتصادی شوند، یا داد و ستد انرژی به محل تأمین ارز برای جبران ناکارآمدی بخش‌های اقتصادی دولت و غیره تبدیل شوند. استفاده از این فرصت‌ها نیازمند طرح علمی مسائل و حرکت مبتنی بر کار کارشناسی است.

موسوی با تأکید بر اینکه هم‌اکنون بیش از ۴٠٠ هکتار زمین به پروژه ساخت ٨ پالایشگاه کوچک فراورش مایعات گازی تخصیص داده شده، گفت: وزارت نفت باید با سرعت بیشتری نسبت به ایجاد این پالایشگاه‌ها و ساخت پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس همت گمارد که در صورت تحقق این پروژه ها، کشورمان ایران همه مایعات گازی تولیدی خود را که بالغ بر یک میلیون بشکه در روز است، در داخل تبدیل به فرآورده‌های با ارزش می‌کند.

وی با انتقاد از عدم اهتمام جدی به بورس نفت و فروش داخلی آن افزود: اصلی ترین مزیت تبدیل نفت خام به سایر محصولات و صادرات آن می‌تواند عبور ازتحریم‌هایی است که غرب برای ضربه زدن به اقتصاد کشور وضع کرده است. با فروش داخلی نفت خام و صادرات محصولات فرآوری شده می‌توان تا حدود زیادی از عرضه نفت جلوگیری کرد که این موضوع می‌تواند باعث بالا رفتن قیمت نفت خام شده و از طرف دیگر می‌تواند ضربه‌ای اساسی به تحریم کنندگان ایران بزند.

موسوی با طرح این پرسش که پس چرا بورس نفت در چرخه سیاست های انرژی کشور جایگاهی شایسته نیافته، به وزارت نفت پیشنهاد داد که ضمن راه اندازی ستاد ویژه ای برای تدوین سیاست هایی برای جلوگیری از خام فروشی در خصوص بورس نفت نیز طرح و اقدام تازه ای را آغاز کند.

رئیس فراکسیون نفت، گاز و پتروشیمی مجلس خطاب به وزیر و مجموعه مدیران وزارت نفت یادآور شد: مقام معظم رهبری بر ضرورت جلوگیری از خام فروشی تاکید کرده اند، بنابراین باید با کار کارشناسی و برنامه ریزی مدت دار سعی شود با ایجاد ارزش افزوده در منابع نفتی، صادرات کشور را در موضوعات مختلف افزایش داد.
پیام روشن تشکیل فراکسیون نفت، گاز و پتروشیمی مجلس ترغیب جدی وزارت نفت به جلوگیری از خام فروشی است. اصولاً اقتصاد مقاومتی یعنی جلوگیری از خام فروشی در تمامی زمینه ها و این که بازار اشتغال و کسب و کار را با تولید محصولات نهایی برای فرزندان کشور فراهم کنیم.

موسوی ادامه داد: در راستای تحقق شعار جلوگیری از خام فروشی نفت باید از توان و ظرفیت نخبگان و فرهیختگان مستعد صنعت نفت و البته دانشگاه های کشور برای بهبود کیفی این صنعت استفاده کرد. البته استفاده از مشارکت و سرمایه گذاری خارجی نیز به شکلی که عزت و منافع ملی کشور لگدمال نشود و پالایشگاه سازی می تواند راهکارهای مناسبی برای دستیابی به آرزوی جلوگیری از خام فروشی نفت است که به نظر من خیانت به نسل های آینده کشوراست.

وی تصریح کرد: در سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه نیز تأکید شده بود که در طول زمان اجرای برنامه، دولت باید خود را از نفت جدا و خود را بدون درآمدهای نفتی اداره کند، چرا که بیماری اقتصاد ایران در همین وابستگی به نفت ریشه دارد و از سال ۱۳۵۲ اقتصاد ایران مبتلا به این بیماری شده است. این بیماری باعث افزایش نقدینگی، کاهش ارزش پول ملی، از بین ‌رفتن تولید داخلی و بالا رفتن میزان واردات خواهد شد که عوارض آن را در حال حاضر می‌توان مشاهده کرد. تدبیر رهبری نظام این بوده که وابستگی بودجه جاری دولت از نفت قطع شود و درآمدهای نفتی برای سرمایه‌گذاری هزینه شود. به نظر می رسد که دولت جدید و وزیر نفت که به درستی سیاست افزایش تولید نفت را در پیش گرفته است همزمان باید تدابیر ویژه ای برای حرکت به سمت توقف خام فروشی نفت در دو سال آینده بیاندیشد.

موسوی با هشدار به دولت یازدهم در خصوص ارائه تمهیداتی برای کاهش وابستگی به نفت در بودجه ۹۴ کشور اظهار کرد: درآمد حاصل از فروش نفت و گاز، فرصت‌های اقتصادی می‌آفریند و نیاز کشورهای جهان به منابع انرژی کشور، سبب گسترش روابط سیاسی و افزایش ضریب امنیتی در صحنه بین‌المللی می‌شود. جلب توجه کشورهای دارنده سرمایه و فناوری برای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز کشور نیز فرصت دیگری است که به واسطه وجود این ذخایر ارزشمند به وجود می‌آید. کشورهای دیگر برای تضمین امنیت انرژی خود و کسب منفعت، با وجود شرایط سیاسی خاص منطقه و به ویژه ایران، تمایل خود را به این سرمایه‌گذاری‌ها نشان داده‌اند. سرمایه‌گذاری گذشته ژاپن برای توسعه میدان نفتی آزادگان یا توتال در پارس جنوبی، نمونه‌هایی از این تمایل است. مبادلات صنعتی ناشی از وجود این ذخایر نفتی، می‌توانند انتقال فناوری، کسب تجربیات صنعتی و رشد صنایع جانبی را سبب شوند. هر چه دامنه گفت وگوی صنعتی کشور ما با کشورهای توسعه‌یافته افزایش یابد، ضریب امنیت و موقعیت سیاسی ایران هم در جهان تقویت می‌شود. کاهش وابستگی بودجه به نفت فروشی پیام ویژه ای در عرصه بین المللی خواهد داشت و آن کاهش آسیب پذیری کشور به کشورهای غربی و بالارفتن توان داخلی و امنیت ملی است چرا که اگر امروز دولت های غربی با تحریم های ظالمانه خود مشکلاتی را در چرخه اقتصادی کشورمان ایجاد کرده اند به دلیل نقش پررنگ درآمدهای نفتی در بودجه های سالیانه است. این که هم با افزایش قیمت نفت و هم با کاهش فروش نفت اقتصاد کشور دچار تلاطم های جدی می شود نشان دهنده این موضوع است که نفت هنوز نقش سازنده خود را در اقتصاد ملی ما بازنیافته است.

وی خاطرنشان کرد: در مجموعه وزارت نفت باید کسانی که از اراده لازم برای گام برداشتن در مسیر کاهش وابستگی به نفت و بازسازی ساختارهای اقتصادیبرخوردار نیستند، کنار گذاشته شوند. در این زمینه فراکسیون تازه تاسیس نفت، گاز و پتروشیمی مجلس آمادگی خود را برای همراهی با سیاست های مبتنی بر آموزه های اقتصاد مقاومتی در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی اعلام می کند.