سیب‌زمینی در خوزستان روی خط نوسانات مکرر قیمت
نوسانات بسیار زیاد قیمتی در بازار باعث بروز مشکلاتی برای خانوارها در تامین موادغذایی سبد مصرفی خود شده است، سیب‌زمینی یکی از محصولاتی است که در خوزستان نوسانات قیمتی زیادی داشته است.
چندی پیش از وضعیت تأسف‌بار سیب‌زمینی در بازارهای خوزستان گزارش ارائه کردیم، وضعیتی که قیمت این محصول کشاورزی را به یک پنجم هزینه‌های مصرفی برای به بار نشستن تبدیل کرده بود، ولی در شرایط کنونی در بازار خوزستان شاهد رشد یکباره قیمت این محصول کشاورزی هستیم به نحوی که قیمت سیب‌زمینی در بازار خوزستان به بیش از ۱۷ هزار ریال برای هر کیلوگرم رسیده است.
نوسانات قیمتی در بازار محصولات کشاورزی که بارها به بررسی آن نشسته‌ایم به بی‌تدبیری و نبود استراتژی عرضه محصول به بازار برمی‌گردد که بارها در این زمینه مطلب درج شده است ولی چرا در دو ماه گذشته شرایط در بازار سیب‌زمینی به نحوی بحرانی می‌شود که مجلس شورای اسلامی و دولت به این مقوله وارد می‌شود تا مشکل کشاورزان حل شود ولی این بار دولت باید برای رفع مشکل خریداران و مصرف کنندگان سیب‌زمینی وارد شود که قیمت بالا رفته کاهش پیدا کند.
فراز و فرود قیمت در بازار سیب‌زمینی به چه مسئله‌ای ارتباط دارد، این سئوالی است که باید از متولیان کنترل بازار پرسید ولی همیشه این سئوال با برخی پاسخ‌های فرافکنانه و خارج از محدوده سئوال پاسخ داده می‌شود ولی این بار این مهم از سوی مسئولان بدون پاسخ ماند و حاضر به پاسخگویی در این زمینه نشدند.
* دلیل گرانی سیب‌زمینی مشخص نیست
همیشه برای دلیل گرانی محصول دلایل خاصی عنوان می‌شود ولی این بار حتی برای گرانی سیب‌زمینی دلیلی نیز عنوان نشده است و رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار اهواز می‌گوید: نمی‌دانیم چرا قیمت سیب‌زمینی در بازار بار دیگر رشد چشم‌گیری داشته است ولی نوسانات بازار تاثیر بسیار بدی در عرضه این محصول گذاشته و باید این رویه اصلاح شود.
عبدالرضا جمالی‌پور خاطر نشان می‌کند: به دلیل دیر رس بودن سیب‌زمینی همدان در روزهای آینده محصول سیب‌زمینی همدان به بازار عرضه می‌شود و این محصول در بازار با کاهش چشم‌گیر قیمت مواجه خواهد شد.
نامشخص بودن دلیل نوسانات قیمت یک محصول خاص در بازار بسیار جای سئوال دارد، اتفاقی که شاید تنها در بخش کشاورزی رخ بدهد و کسی سئوالی هم نپرسد ولی یک کارشناس مدیریت بازار در این زمینه می‌گوید: نوسانات قیمت در بازار به دلیل عدم تعادل میان بازار عرضه و تقاضاست و به این دلیل باید پاسخ سئوال را در تغییرات عرضه و تقاضا در بازار جویا شد.
محمدعلی محسنی می‌افزاید: چند وقتی است که به دلیل درگیری‌ها در کشور عراق مرزهای صادرات به این کشور از سوی ایران مسدود شده است، این اتفاق باعث می‌شود که صادرات به این کشور محدود شود و تا حد زیادی نیز متوقف شود و این مسئله بسیار در رشد قیمت سیب‌زمینی در بازار خوزستان تاثیر داشته است.
وی خاطر نشان می‌کند: به واسطه عدم صدور کالا و محصولات کشاورزی به عراق بسیاری از بار تره‌بار و محصولات کشاورزی به خوزستان نمی‌آید و تردد به استان‌هایی انجام می‌شود که امکان صادرات به سایر کشورها را دارند، از ین رو قیمت سیب‌زمینی و سایر محصولات در استان‌های سیستان و بلوچستان برای صادرات به کشور پاکستان قدری متعادل‌تر شده است.
وی با انتقاد از عدم نظارت بر توزیع محصولات کشاورزی در سراسر کشور می‌گوید: نبود سامانه جامع توزیع در کشور باعث می‌شود تا در استانی محصول کشاورزی به نحوی کم‌یاب شود که قیمت‌ها با رشد فزاینده مواجه شود و در برخی استان‌ها نیز همان محصول کشاورزی با قیمت بسیار پایینی با حمایت دولت خریداری می‌شود تا هزینه‌های جاری کشاورزان تامین شود، این مسئله نشان از سردرگمی مسئولان و متولیان در کنترل و مدیریت بازار دارد و باید روند غلط موجود در بازارهای خوزستان و کشور اصلاح شود.
این کارشناس تنظیم بازار با اشاره به معایب این اتفاق در بازار کشور خاطر نشان می‌کند: در صورتی که این شرایط اصلاح نشود، ابتدا کشاورزان بی‌انگیزه خواهند شد و سپس با جمع و انباش پول در بخشی از بازار مواجه می‌شویم که حباب‌های قیمتی و تنظیم نامناسب بازار را برای سود بیشتر رقم خواهند زد و این مسئله خود هشداری است که باید از الان به فکر آن باشیم.
* کشاورز برای محصول خود هیچ ضمانتی ندارد
دبیر دوم کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در این زمینه می‌گوید: کشاورزان زمانی که محصول خود را در مزرعه کشت می‌کند دغدغه داشت و برداشت محصول را ندارد، بلکه تنها دغدغه کشاورزان عرضه محصول به بازار و فروش محصول است.
حجت‌الاسلام سیدمحمد سادات ابراهیمی می‌افزاید: باید دغدغه فروش محصول از کشاورزان برداشته شود و در این بخش کشاورز تنها باید دغدغه تولید محصول را داشته باشد و اگر بجز این باشد بر تولید محصول کشاورز نیز تاثیر منفی خواهد گذاشت.
تنظیم بازار، نظارت بر توزیع محصولات و تولیدات کشاورزی و بهبود شرایط عرضه محصولات در بازار باید به واحدهای صنفی کشاورزان سپرده شود تا به دلیل دخیل بودن کشاورزان در عرضه و سود این بازار به خوبی کنترل شود و از فعالیت سودجویان و بروز مشکلات در این بخش جلوگیری شود.